با دانش آموزان مات و مبهوت چه کنیم؟

همه دانش آموزان با هم تفاوت هایی دارند. این تفاوت ها می تواند در زمینه رفتاری، یادگیری، درسی، اخلاقی، خانوادگی و بسیاری از موارد دیگر باشد که هرکدام روی یادگیری و رفتار کلاسی دانش آموز تاثیر گذار است. معلمان با طیف وسیعی از دانش آموزان با انگیزه، بی توجه، تکانشگر، مات و مبهوت و... مواجه می شوند. خوب است که با افزایش آگاهی در زمینه علت رفتارهای دانش آموزان به آن ها جهت بهبود هرچه بهتر روند یادگیری در کلاس درس کمک کنیم.

برخی معلمان و والدین از بی توجهی و مات و مبهوت ماندن دانش آموزان هنگام درس صحبت می کنند.

آن ها این دانش آموزان را این گونه توصیف می کنند:

• - حالت متعجب دارد.
• - انگار گوش نمی دهد.
• - گویی متوجه درس نمی شود.
• - در یک عالم دیگر به سر می برد.
• - فقط جسمش در سر کلاس است.
• - انگار درک نمی کند.
• - به نقطه ای خیره می شود.

در قدم اول بهتر است با مشاهده این علائم دانش آموز به پزشک ارجاع داده شود. پزشکان از نوعی اختلال به نام صرع غائب در دانش آموزان صحبت می کنند، و آن را غیبت فرد از محیط پیرامونی که با کاهش هوشیاری و آگاهی فرد برای چند لحظه همراه است، می دانند.
پزشک بعد از بررسی سابقه فامیلی و معاینات بالینی، از فرد مبتلا نوار مغزی گرفته و با بررسی آن می تواند نظر قطعی را ارائه دهد. در حالت خیلی شدید این عارضه، ممکن است علائمی مانند حرکات چشم، پلک و دست و دهان را در دانش آموز مشاهده کنید.

اما باید بدانید که همیشه دانش آموز مات و مبهوت دارای این اختلال نیست. گاهی فکر دانش آموز درگیر مسائل مختلف اجتماعی، اقتصادی، خانوادگی است که مانع حضور ذهن و تمرکز وی هنگام درس می شود. برخی از دانش آموزان خانواده های آسیب دیده ای را دارند و ممکن است به همین علت در کلاس درس نتوانند فعال باشند. لازم است در این مواقع معلم، موضوع را با خانواده دانش آموز در میان بگذارد.

والدین نیز در صورت بروز این علائم و بعد از بررسی پزشکی باید سعی کنند که مشکلات خانوادگی را مقابل فرزند خود بازگو نکنند و او را درگیر مسائلی که نمی تواند برای آن ها راه حلی بیابد نکنند.

توصیه جدی به والین و معلمان در این زمینه این است که هرگز به دانش آموز برچسب نزنند و او را با الفاظی مانند گیج، بی مسئولیت، بی عرضه خطاب نکنند. چرا که همه این ها می تواند تاثیر بسیار بدی در ذهن، رفتار و یادگیری دانش آموز داشته باشد و او را به ورطه درماندگی آموخته شده سوق دهد. شما این الفاظ را تکرار می کنید و دانش آموز می آموزد و باور می کند که ناتوان و بی عرضه است. بنابراین دیگر نمی تواند یاد بگیرد.

توصیه هایی برای معلمان در برخورد با دانش آموزان مات و مبهوت:

• - از سلامت مغزی او اطمینان حاصل کنید.
• - بعد از اطمینان از نبود صرع غایب، از وضعیت خانوادگی دانش آموز مطلع شوید.
• - موضوع را با خانواده دانش آموز در میان بگذارید.
• - سعی کنید مشکل دانش آموز را با مشارکت خانواده حل کنید.
• - با خود دانش آموز درباره نگرانی ها و مشکلاتش صحبت کنید.
• - او را به مشاور مدرسه ارجاع دهید.
• - تا جایی که ممکن است وقت بیشتری برای آموزش او بگذارید.
• - دانش آموز را با عناوین سر به هوا، گیج، ناتوان، بی عرضه و... خطاب نکنید.
• - در جمع دوستان و دانش آموزان دیگر  او را تحقیر نکنید و بر سر او فریاد نکشید.
• - در فعالیت های کلاسی از او کمک بگیرید.
• - دانش آموز مذکور را در نیمکت های جلویی کلاس بنشانید.
• - فعالیت هایی مانند پاک کردن تخته، خواندن از روی درس و... را به او بسپارید.
• - برای وی تشویق و تنبیه در نظر بگیرید.

توصیه هایی برای والدین:

• - با معلم مدرسه نهایت همکاری را بکنید.
• - سعی کنید فرزند خود را در منزل به حال خود رها نکنید.
• - به تکالیف درسی او رسیدگی کنید و با در نظر گرفتن پاداش برای او، او را در جهت انجام تکالیف درسی اش تشویق کنید.
• - مسائل خانوادگی را مقابل فرزند خود بازگو نکنید.
• - زمینه ای فراهم کنید که فرزندتان با شما صحبت کند و نگرانی هایش را با شما در میان بگذارد.

مرکز یادگیری سایت تبیان، تهیه: نسیم گوهری

 تنظیم: مرجان سلیمانیان