تبیان، دستیار زندگی
ما بوسیله ی تلسکوپهای روی زمین چیزهای زیادی راجع به ستارگان نزدیک به خورشید می دانیم. مثلاً همین ستاره ی آلفا قنطورس در واقع سه ستاره ی نزدیک به هم است!
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

مرحله ششم 3ر4 سال نوری از زمین: نزدیکترین ستاره به خورشید

نور دارای سریع ترین حرکت در تمام جهان است، با سرعت 300 هزار کیلومتر در ثانیه. ولی حتی نور پس از اینکه از خورشید راه می افتد، حدود 4 سال طول می کشد تا به نزدیک ترین ستاره برسد. نزدیکترین ستاره به خورشید، ستاره ی آلفای قنطورس است. هنوز هیچ سفینه ی دست ساز انسان نمی تواند به این سفرطولانی برود، زیرا سرعت سفینه ها بسیار از سرعت نور کمتر است، و این باعث می شود که چنین سفری صدهاسال طول بکشد.

ما بوسیله ی تلسکوپهای روی زمین چیزهای زیادی راجع به ستارگان نزدیک به خورشید می دانیم. مثلاً همین ستاره ی آلفا قنطورس در واقع سه ستاره ی نزدیک به هم است! ولی چون این سه ستاره خیلی به هم نزدیک اند، به نظر یک ستاره می رسند، ولی با تلسکوپ سه تا ستاره دیده می شود: یکی که ستاره ای است تقریبا شبیه خورشید خودمان، دیگری کمی کم نورتر و سومی خیلی کم نور. ستاره ی کم نورتر، پروکسیما قنطورس، به دور دو ستاره ی دیگر می گردد و هر یک میلیون سال یک دور می زند. تصویر 1  اندازه ی این سه ستاره را نسبت به خورشید نشان می دهد.

آلفا قنطورس
1

ممکن است چند سیاره بدور هر کدام از این ستارگان در حال گردش باشد.

در واقع این تنها خورشید نیست که چند سیاره بدور آن می گردند، بلکه ستارگان دیگری غیر از خورشید نیز دارای سیاراتی مثل منظومه ی شمسی می باشند. بعضی از این سیارات توسط ابزارآلات دقیق نجومی کشف شده اند!

حدود چهارصد سال پیش فیلسوفی به نام جوردانو برونو می گفت: « بیشمار زمین بدور خورشیدهایی دیگر در حال چرخش اند!»  این عقیده در آن زمان طرفداران زیادی نداشت. برونو حرفهای دیگری هم می زد که بخاطر آنها در آتش سوزانده شد! ولی امروزه دانشمندان معتقدند که برونو تقریبا راست گفته بود. البته تا به حال تقریبا هیچ سیاره ای که به دور ستارگان دیگر بگردد، دیده نشده، ولی از روش های دیگر تعدادی سیاره بدور بعضی ستارگان کشف شده است. دانشمندان حتی دوره ی تناوب و جرم و بعضی خواص شیمیایی آنها را نیز کشف کرده اند. این سیارات معمولاً سیاراتی غول پیکر و گازی هستند، به همین دلیل به آنها سیارات مشتری مانند می گویند.

دیدن سیارات فراخوشیدی بسیار مشکل است، زیرا همانطور که می دانید، سیارات از خودشان نوری ندارند و تنها زمانی ما آنها را می بینیم که نور خورشید را بازتاب می کنند. در نتیجه چون ستارگان از ما بسیار دورند، دیدن سیاراتِ آنها بسیار دشوار است.

اما با این همه دانشمندان توانسته اند تصاویری تهیه کنند که احتمالاً نشان دهنده ی یک سیاره ی فراخورشیدی است: تصویر 2 این سیاره را که حدس می زنند جرمش 4 برابر مشتری باشد، نشان می دهد.

سیاره فرا خورشیدی
2

بعضی از سیارات فراخورشیدی کشف شده دارای جرم و جاذبه ی زیادی هستند، بنابراین ممکن است روی ستاره ی مرکزی تأثیراتی بگذارند! تصویر 3 یک نقاشی علمی را از یک ستاره به همراه سیاره اش نشان می دهد.

سیاره و ستاره
3

درباره ی سیارات فراخورشیدی، نقاشان علمی طراحی های بسیار زیبایی کشیده اند. در تصویر شماره 4 یک منظره ی رؤیایی از سیارات فراخورشیدی دیده می شود: فرض کنید که یکی از این سیارات فراخورشیدی دارای یک قمر سنگی باشد. آنگاه چنانچه شما به روی این قمر بروید و زیر آسمانِ این قمر بایستید، احتمالا با چنین منظره ای روبرو می شوید. در آسمان، سیاره ی اصلی که معمولا یک غول گازی است دیده می شود، و در فاصله ی دورتر ستاره ی مرکزی قرار دارد که مانند خورشیدی در آسمان پرستاره نورافشانی می کند.

روی قمر فرا خورشیدی
4

مقالات پیشین:

مرحله ی سوم: 8  دقیقه ی  نوری از زمین تا خورشید و عطارد

مرحله ی چهارم: 1 ساعت نوری از زمین؛ مشتری و زحل

مرحله ی پنجم: 3 ساعت نوری از زمین؛ اورانوس و نپتون

مقالات مرتبط:

1- خلاصه‌ای‌ از تاریخ‌ نجوم‌ یونانی و اسلامی (1)

2- آشنایی با صُوَرفلکی

3- برای رصد از دستتان استفاده کنید!

4- دب اکبر و آسمان تابستان