عاملی که انسان را جهنمی می کند!
یکی از موضوعاتی که بالاخص در این دهه اخیر، دشمنان اسلام برای تخریب علیه اسلام و قرآن بکار می برند و حتی برای آن، دست توسل به تشکیل و حمایت همه جانبه از گروهی موسوم به داعش کرده اند، نشان دادن اسلام به عنوان یک دین خشن و خشونت زاست که همگی از این باب است که دشمنان اسلام شاهد رشد روز افزون اسلام ناب محمدی صلی الله علیه و آله، بوده اند و تنها راهی که برای آنان می تواند مقابل این رشد را بگیرد، تخریب چهره اسلام است.
از جمله شبهاتی که در این زمینه وارد کرده اند؛ این است که اسلام را بعنوان دینی معرفی می کنند که سراسر غم و اندوه است و منطقی مخالف با شادی و تفریح دارد.
در حالی که ما مسلمانان بر این اعتقادیم که دینی را انتخاب نموده ایم که در مقابل سایر ادیان الهی، از هر جهت اکمل و کامل است؛ از جمله دلایلی که بر این امر در اسلام نمود دارد، این است که این دین الهی برای تمامی امور یک انسان چه در حوزه فردی و چه حوزه اجتماعی، توصیه و اوامری را دارد.
حتی در ریزترین موضوعات، همچون: آداب معاشرت، غذا خوردن و حتی تخلی و..
که ما در این مقاله ابتدا به اهمیت تفریح پرداخته و سپس با ذکر مواردی از استفاده ناصحیح از تفریح و عواقب آن سخن گفته ایم.
هر كه نماز ظهر بجا نیاورد پیامبران الهی از او بیزارند.
هر كه نماز عصر را ترك كند فرشتگان از او بیزار است.
هر كه نماز مغرب نخواند دین از او بیزار است.
هركه نماز عشا را ترك كند خدای جهان از او بیزار است.
اهمیت شادی و تفریح
در آیات و روایات زیادی توصیه به تفریح شده است تا آنجا که در برخی روایات شریف پرداختن به تفریح را، از جمله ویژگی ها و خصوصیات مومن شمرده است: امام علی علیه السلام در بیانی می فرمایند: مؤمن باید شبانه روز خود را به سه قسم تقسیم کند، زمانی برای نیایش و عبادت پروردگار و زمانی برای تأمین هزینه زندگی و زمانی برای واداشتن نفس به لذّت هایی که حلال و زیباست. (نهج البلاغه/ح 390)
و یا در قرآن کریم؛ حدود 14 مورد اشاره مستقیم یا غیر مستقیم به مسافرت که مصداق بارزی از تفریح است؛ آمده که برای آن نیز نتایجی را بیان می کند:
الف: مسافرت کنید و عبرت بگیرید
" قُلْ سِیرُوا فِی الْأَرْضِ ثُمَّ انْظُرُوا كَیْفَ كَانَ عَاقِبَةُ الْمُكَذِّبِینَ [انعام/11]
بگو: در زمین سیر كنید، سپس بنگرید عاقبت كسانى كه آیات ما را دروغ مى پنداشتند."
ب: مسافرت کنید تا صاحب دل شوید
«أَفَلَمْ یَسِیرُوا فِی الْأَرْضِ فَتَكُونَ لَهُمْ قُلُوبٌ یَعْقِلُونَ بِهَا أَوْ آذَانٌ یَسْمَعُونَ بِهَا فَإِنَّهَا لَا تَعْمَى الْأَبْصَارُ وَلَكِن تَعْمَى الْقُلُوبُ الَّتِی فِی الصُّدُورِ؛[حج/22] آیا در زمین گردش نكرده اند تا دل هایى داشته باشند كه با آن بیندیشند یا گوش هایى كه با آن بشنوند در حقیقت چشم ها كور نیست لیكن دل هایى كه در سینه هاست كور است»
در این آیه شریفه ، نمی فرماید که سفر کنید تا عبرت بگیرید بلکه به نتیجه ای والاتر اشاره می کند و آن این است که می فرماید با مسافرت، شما می توانید صاحب دلی شوید که با آن بیندیشید یا به عبارت دیگر؛ با مسافرت رشد و نمو و شهود پیدا کنید.
توصیه مهم:
اما همه ی ما می دانیم که هر میلی که در وجود انسان است اگر بدون شرط و شروط و بدون در نظر گرفتن مقیداتی بخواهد اعمال شود، دیگر سنگ بر سنگ بند نخواهد شد.
مثلا در باب میل جنسی، درست است که این میل، یک میلی طبیعی است ولی اگر حد و اندازه ی آن مشخص نشود به لاابالی گری منجر خواهد شد.
اما آنچه در اسلام برای تفریح، قید واقع شده؛ این است که تفریح مادامی که توام با غفلت از یاد خدا نباشد، مانعی ندارد ولی اگر تفریح همراه با غفلت از یاد خدا و معصیت الهی شود، دیگر نه تنها مورد تایید اسلام نیست بلکه از آن نهی شدید نیز شده است.
در قرآن کریم یکی از عواملی را که موجب دچار شدن به جهنم می داند، خروج از دایره شادی عاقلانه است.
إِذْ قَالَ لَهُ قَوْمُهُ لَا تَفْرَحْ إِنَّ اللَّهَ لَا یُحِبُّ الْفَرِحِینَ [قصص/76] به خاطر بیاور هنگامی که قوم قارون به او گفتند؛ این همه شادی مغرورانه مکن که خداوند شادی کنندگان مغرور را دوست نمی دارد» (سوره ی قصص، آیه ی 76)
که این امر در توصیه های رسول اکرم صلوات الله علیه به دختران عبدالمطّلب و زنان مهاجرین و انصار نیز می باشد که به آنها دستور می دهد تا همراه فاطمه سلام الله علیها باشند و شادى كنند و رجز بخوانند و تكبیر و تحمید خداوند را بگویند، و چیزى كه رضاى خدا در آن نباشد را بر زبان نیاورند. (زندگانى حضرت زهرا علیهاالسلام، (روحانی) ص479، ص 475)
از این دو توصیه ی شریف اینگونه بدست می آید که شادی بی اندازه و مغرورانه، خدا و آخرت را از یاد می برد و قهراً موجب طغیان انسان در مقابل آفریدگار خود می شود.
«ذلکم بما کنتم تفرحون فی الارض بغیر الحق و بما کنتم تمرحون» (سوره ی غافر، آیه ی 75) این به خاطر آن است که به ناحق در زمین شادی می کردید و از روی غرور و مستی به خوشحالی می پرداختید.
إِذْ قَالَ لَهُ قَوْمُهُ لَا تَفْرَحْ إِنَّ اللَّهَ لَا یُحِبُّ الْفَرِحِینَ [قصص/76] به خاطر بیاور هنگامی که قوم قارون به او گفتند؛ این همه شادی مغرورانه مکن که خداوند شادی کنندگان مغرور را دوست نمی دارد» (سوره ی قصص، آیه ی 76)
نوروز و توجه به یاد الهی
یکی از مصادیق مهمی که در ایام نوروز برای هموطنان عزیزمان پیش می آید، این است که معمولا به جهت دید و بازدیدها و طی مسافت های طولانی برای رسیدن به مقصد، دچار خستگی و خواب الودگی شدید می شوند؛ که این در نتیجه موجب می شود که در ساعات نماز، دچار غفلت شوند.
این نکته را باید مد نظر قرارد داد که صله رحم از جمله مستحبات موکد است تا آنجا که امام صادق علیه السلام می فرمایند: صله رحم و نیكى، حساب (قیامت) را آسان مى كند و از گناهان جلوگیرى مى نماید. (تحف العقول ص 376)
اما باید در نظر گرفت؛ که به جا آوردن نماز یک امر واجب است و نمی توان به هیچ عنوان از آن غفلت نمود.
در آثار ترک نماز؛ روایات زیادی وارد شده که ما در اینجا به دو مورد اکتفا می کنیم:
الف: ترک نماز موجب گرفتاری در گناه
زنی نزد پیامبر آمد و گفت: شوهرم نبوده و من زنا کرده و بچه دار شدم؛ بچه را کشته و درون خمره سرکه انداخته و آن سرکه ها را به مردم فروخته ام.
پیامبر فرمود: به سبب زنای محصنه؛ رجم، به سبب سقط جنین؛ جهنم و به سبب فروختن سرکه؛ گناه بزرگی را برای خود خریده ای ولی من گمان می کنم که تو نمازی را ترک کردی. (که به چنین گناهانی مرتکب شده ای) (مفاتیح الغیب، ج 32، ص: 27)
از روایت فوق این طور بدست می آید که دچار شدن زن به گناهانی که خود وی به آن اقرار نموده، نتیجه ترک یکی از نمازها بوده است.
ب: ترک نماز موجب تنفر
رسول خدا صلوات الله علیه می فرمایند: كسی كه نماز صبح نخواند قرآن از او بیزار است.
هر كه نماز ظهر بجا نیاورد پیامبران الهی از او بیزارند.
هر كه نماز عصر را ترك كند فرشتگان از او بیزار است.
هر كه نماز مغرب نخواند دین از او بیزار است.
هر كه نماز عشا را ترك كند خدای جهان از او بیزار است. (اسرار الصلوه/ص۳۴)
این نکته ی حائز اهمیت را نباید فراموش کرد که انسان دارای هم جسم است و هم روح و روان و در صورتی می تواند از تفریح خود کمال استفاده را ببرد که در کنار تفریح جسم؛ از تفریح روح و روان نیز غفلت نشود.
مسلما اگر توازن بین این دو رعایت نشود و بطور مثال در زمان تفریح، از یاد خدا غفلت کنیم و دچار بی نمازی، یا غیبت و سخن چینی و... شویم؛ نمی توانیم انتظار شادی پایدار و کاملی را برای خود داشته باشیم.
راهکار
توصیه می شود در مهمانی رفتن ها و پذیرفتن مهمان، این نکته را مد نظر قرار داد که در ساعات پایانی شب نباشد و همچنین مدت آن به طول نینجامد.
علاوه بر آن برای گرفتار نشدن به تأخیر و قضا شدن نماز، نماز را در ساعت اولیه خود یا همان اول وقت بجا آوریم.
خود را مقید کنیم که حتی اگر در مهمانی هستیم، دقایقی را با اجازه ی سایرین برای خدای خود اختصاص دهیم که شکری هم در قبال این سلامتی و توفیقی که به ما داده شده؛ کرده باشیم.
همچنین فراموش نکنیم که این عمل به ظاهر ساده می تواند برای دیگران نیز امر به معروف باشد. امر به معروفی که در روایات در مورد عظمت آن گفته شده: امر به معروف و نهی از منکر همچون اقیانوسی است و تمام کارهای نیک همانند قطره ای در مقابل آن هستند. (منتخب میزان الحکمة : 376)
به امید آنکه ان شاء الله ایام شاد و خوش به همراه معنویت داشته باشید