من همسر شهیدم!
رقیه فارسی کارشناس ارشد مطالعات زنان گرایش زن و خانواده، مدرس و مشاور خانواده است و نمایندگی ارتش در پروژه موزه زنان را بر عهده دارد.
محقق ضمن اینکه خود همسر شهید است، به نسبت مسئولیتش با همسران بسیاری از شهدای گران قدر هم نشین بوده، این امر سبب شد تا در روز تقدیر از «مادران و همسران شهدا» با وی در باب موضوع نقش همسران شهدا به گفتگو بنشینیم.
من افتخار همسری امیر سرتیپ «شهید سید سعید حسینی» از لشکر 92 زرهی اهواز را دارم، این جمله را «رقیه فارسی»، کارشناس ارشد مطالعات زنان گرایش زن و خانواده می گوید. وی که مدرس و مشاور خانواده است، به عنوان نماینده ارتش در پروژه موزه زنان، همیار وصل بنیاد شهید، مجری و مدیر برنامه فعالیت می کند. این همسر شهید در حال حاضر بازنشسته فرهنگی و مسئول بسیج مجمع زنان پایگاه مالک اشتر است.
فارسی ضمن اینکه خود همسر شهید است، به نسبت مسئولیتش با همسران بسیاری از شهدای گران قدر در ارتباط تنگاتنگ بوده، این امر سبب شد تا در روز تقدیر از «مادران و همسران شهدا» با وی در باب موضوع نقش همسران شهدا به گفتگو بنشینیم.
*به عنوان یک همسر شهید که با همسران بسیاری از شهدا در ارتباط هستید ، بفرمائید نقش آنان در سیر دفاع مقدس چگونه بوده؟
همسران شهدا نقش اساسی و کلیدی در دوران دفاع مقدس داشته اند و امروز هم در پاسداری از خون شهیدانشان و ارزش ها و آرمان های انقلاب تلاش گسترده ای دارند و از ادامه دهندگان راستین راه شهدا و امام راحل محسوب می شوند.
اگر رزمندگان با خیال راحت به جنگ با دشمنان می رفتند تابه آرمان هایشان برسند به این دلیل بود که خیالشان از بابت خانه و خانواده شان راحت بود و می دانستند شیر زن هایی دارند که مواظب خانه و فرزندانشان هستند.اگر مردان در جبهه توانستند به پیروزی برسند به دلیل پشتیبانی این بانوان بود؛ زن ها نقش بزرگ و عظیمی در این راستا داشتند.
*بدر جامعه امروز برخوردها را با این قشر مثبت ارزشیابی می کنید یا منفی؟
من به اینکه یک همسر شهید هستم افتخار می کنم و این را یک نکته مثبت در زندگی ام می دانم و اگر موضع شخص مشخص باشد و توانمندی لازم را کسب کند می تواند محبوبیت عمومی داشته باشد و همه با دید خوب به همسر شهید نگاه می کنند و احترام می گذارند. من به شخصه این ماجرا مثبت ارزیابی می کنم.
وانگهی در تمام مراحل زندگی ام این را به خود یادآوری می کنم که من همسر شهید هستم این اسم مسئولیت دارد، باید از این اسم خوب حفاظت کنم و شایستگی این عنوان را داشته باشم. همسر شهید بودن حرمت دارد و من باید حرمت آن را حفظ کنم و مسئولیت خود را به انجام برسانم و در تمام موقعیت های اجتماعی تمام توان خود را به کارگیرم تا نگویند از موقعیتش سوءاستفاده کرده است.
* شهادت همسرتان بر رشد معنوی شما تأثیرگذار بوده است؟
شهادت همسرم ازلحاظ معنوی من را خیلی قوی کرد و باعث پیشرفتم در همه زمینه ها شد من تمام تلاشم را کردم که روح همسر شهیدم از عملکرد من راضی باشد و امیدوارم توانسته باشم خط سرخی را که شهدا و امام راحل ترسیم کردند پاسدار و نگهبان باشم.
*به عنوان معتمد خانواده شهدا که با عده زیاد از همسران و مادران شهدا در ارتباط هستید تفاوت این دو قشر را به عنوان کسانی که عزیز ازدست داده اند در چه چیزی می بینید؟
مادران شهدا خیلی محترم اند و یک عمر فرزندی را که با خون دل و هزاران آرزو و مشقت بزرگ کردند تقدیم پاسداری از دین و میهن کردند و خیلی اذیت شدند. آن خلأ را نمی تواند هیچ چیز پر کند اما من به عنوان یک همسر شهید می گویم این بانوان فقط از اینکه همسرشان را ازدست داده اند غصه دار نیستند. درست است که آرمان هایی دارند و برحسب آن آرمان ها سعی می کنند راه شهیدشان را ادامه دهند و در عرصه های اجتماعی بسیار فعال هستند.
ازآنجاکه شهادت توفیقی نیست که نصیب هرکسی شود و شهیدان از طرف ذات لایزال هستی برگزیده می شوند لذا این افراد در زندگی زناشویی شان نیز ویژه و خاص بودند و نبودشان خلأ عظیمی را در روح و روان همسرشان ایجاد می کند و همسران گذشته از اندوه و رنج فراغ سرنوشتشان دگرگون می شود؛ و بعد از شهادت همسرشان مسیر زندگی شان کاملاً تغییر پیدا می کند درحالی که مادران شهدا می توانند به زندگی شان ادامه دهند بااینکه غم از دست دادن فرزندشان، پاره تنشان سخت است اما مسیر زندگی شان تغییر چندانی نمی کند؛ بنابراین به نظر من همسران آسیب پذیرترند، ضمناً باید خاطرنشان کنم این بانوان حتی اگر ازدواج کنند، هیچ گاه خلأ عظیمی که از فقدان همسرشان بر روح و روان آن ها واردشده قابل جبران نیست و نمی توانند جای شهیدشان را با دیگری پر کنند، چون شهیدان منتخب خداوند هستند و کسی که منتخب خداوند باشد قطعاً به قدری خوب است که از ذهن ها پاک نمی شود و از دل ها بیرون نمی رود.
آن هایی که ازدواج نمی کنند هم مشکلات دیگری را باید تحمل کنند به خصوص زنانی که جوان و زیر ذره بین دیگران هستند؛ اما در کل هیچ چیز و هیچ کس نمی تواند جز خود خدا خلأ زندگی ما را پر کند. من همیشه در تمام مناجاتم ازخداخواسته ام : «خدایا خودت جانشین همه نداشته هایم باش.»
*البته این را هم در نظر بگیرید که شهید به عنوان مرد زندگی یک زن علاوه بر معنویات و اخلاقیات وظایف دیگری هم بر عهده دارد که مهم ترین آن تأمین مالی و مادی زندگی است، همسران شهدا از این حیث حمایت می شوند؟
من یک تار موی همسرم را با کل هستی معاوضه نمی کردم و امثال من در این جامعه زیاد است، اما کمترین انتظار آن ها این است که حقوق طبیعی همسرشان را خواهان باشند ما انتظار بیشتری نداریم. متأسفانه در بعضی از قوانین مصوب ما همسران ایثارگران مورد بی انصافی قرارگرفته اند.اگر حمایت همسران و مادران و ایستادگی آن ها نبود به یقین رزمندگان دلاور ما درصحنه های نبردنمی توانستند با خیال راحت به جنگ دشمن زبون بروند اما متأسفانه امروزه در بعضی از موارد حقوق این بانوان نادیده گرفته می شود.
ازآنجاکه به عنوان نماینده ارتش در پروژه موزه زنان با زنان ایثارگر ارتشی بسیاری در تعامل هستم اعم از همسران آزاده، جانباز و شهید، کلیه همسران از مسئولان انتظار دارند که یک بازنگری در قوانین مصوب ایثارگران داشته باشند مزایایی که به فرزندان شهدا داده شده است انتظار می رود که به همسران هم داده شود. به اعتراض از طرف آن ها می گویم که متأسفانه حقوق آن ها در بعضی قوانین نادیده گرفته شده، ما تقاضا می کنیم برای همه همسران شهدای شاغل و بازنشسته یک درجه ارتقاء تحصیلی و فوق العاده ایثارگری در حقوقشان لحاظ کنند (لازم به ذکراست این مصوبه چند سال است که در مورد فرزندان شهدا لحاظ می شود) چون به هرحال فرزندان را این بانوان به دنیا آورده اند و تمام سختی های زندگی به دوش همسران بوده پس اگر مزایایی هست اول حق آن هاست و حتی در مورد عضو هیئت علمی شدن هم من نمی دانم چرا نمایندگان محترم فکر می کنند همه همسران ایثارگران پیرند خیلی از آن ها جوان و شاغل هستند و تمایل دارند عضو هیئت علمی شوند که اصلاً برای آن ها لحاظ نشده است.
فرزندان شهیدانی که فوق لیسانس دارند با یک درجه ارتقاء تحصیلی دکتری به حساب می آیند و می توانند عضو هیئت علمی هم شوند که این برای همسران شهدا لحاظ نشده است تقاضا می کنیم که در قوانین بازنگری شود. حتی به خانواده هایی که همسرانشان سال 91 تا اکنون بازنشسته شده اند هنوز فقط 33 درصد از پاداش خدمت و مرخصی استفاده نشده همسرانشان داده شده و از مابقی خبری نیست درحالی که در تمام قوانین بین المللی اگر مطالبات کسی را با تأخیر بدهند حداقل ارزش افزوده آن را محاسبه کرده پرداخت می کنند ما نیز تقاضا داریم ارزش افزوده مطالباتمان لحاظ شود. قبلاً تحصیلات برای فرزندان رایگان بود اما از همسران 30-40% شهریه را می گرفتند که اکنون این مشکل رفع شده و ادامه تحصیل برای ما نیز رایگان شده و تشکر می کنم که به این مشکل رسیدگی کردند.
مورد دیگر این است که شهدا را حالت اشتغال حساب می کنند درصورتی که حقوق آن ها خیلی کم تر است مثلاً همسر من که امیر سرتیپ محسوب می شود، حقوقش خیلی کمتر از امیر سرتیپی که اشتغال دارد، لحاظ می شود. انتظار داریم که این همسان سازی اعمال شود. به هرحال ما تمام هستی و دارایی مان را در این راه دادیم و این حق ماست که حقوق طبیعی مان را به موقع بگیریم.
*علاوه بر مسائل معنوی و مادی مردان به عنوان رکن خانواده در مشکلات اجتماعی همانند امور قضایی حامی خانواده خود هستند، همسران شهدا چگونه در این موارد حمایت می شوند؟
ازلحاظ حمایت در موارد قضایی بنیاد شهید دایره قضایی دارد و خدا را شکر خیلی کمک حال خانواده های ایثار گران هستند و اگر مشکل قضایی پیدا کنند مشاوره و کمک های مثمرِ ثمری انجام می دهند که جای تشکر و قدردانی دارد.
* برای بزرگداشت همسران شهدا پیشنهادی دارید؟
چون تعداد همسران مادران شهدا زیاد است ترتیبی اتخاذ کنند که در مرور زمان همه موردتقدیر قرار بگیرند؛ اما مهم ترین تقدیر این است که جایگاه اجتماعی آن ها دیده شود و حقوقشان پایمال نشود. در شرایط اقتصادی امروز بهترین تقدیر این است که همسران شهدا که شاغل یا بازنشسته اند یک درجه ارتقاء تحصیلی و فوق العاده ایثارگری در فیش حقوقی شان لحاظ شود و معوقه شان پرداخت شود تا مشکلات مادی بر دغدغه های فراغ و دل تنگی افزوده نشود.
در ضمن بر خود لازم می دانم از بنیاد شهید بابت فعالیت های صندوق قرض الحسنه ایثارگران تقدیر و تشکر کنم و تقاضا می کنم سعی در افزایش رقم وام ها داشته باشند چون به هرحال کمکی درجه ات حل مشکلات اقتصادی خانواده های معظم است. در ضمن وقتی رقم یکسانی را به عنوان حق عضویت از همه کم می کنند در پرداخت وام دسته بندی همسر دارای فرزند و فاقد فرزند را بردارند یادشان باشد همسر، همسر است و جایگاهش یکی است. فرزند نیست که جایگاه یک همسر را تعیین می کند.
*در انتها اگر مطلبی باقی مانده است، بیان کنید.
می خواهم یک مژده به جوانان در سن ازدواج که تمایل به پیوستن به خانواده ایثارگران را دارند، بدهم. طرحی به نام «همیاران وصل» به همت بنیاد شهید برقرارشده است که 4 شعبه در تهران دارد. در این مراکز متقاضی های ازدواج با خانواده ایثارگران فرم ازدواج را پر می کنند و ما با توجه به شرایطشان آن ها را به هم معرفی می کنیم و در صورت موافقت دو طرف قرارهای خواستگاری و ازدواج گذاشته می شود. مراکز ما آمادگی ارائه مشاوره ازدواج، کلاس های آموزش خانواده، مهارت های ارتباطی و مهارت همسرداری را نیز دارد.
*متقاضیان به کجا می توانند مراجعه داشته باشند؟
من در شعبه جنوب غرب تهران، خیابان شریعتی خیابان ملک روبروی ترکمنستان بنیاد شهید منطقه 6 و 7 طبقه چهارم مرکز مشاوره جنوب غرب مستقر هستم و در حال حاضر چهارشنبه ها می توانند از ساعت 9 صبح تا 1 بعدازظهر مراجعه داشته باشند. بعد از ایام نوروز هم شنبه و چهارشنبه در ساعات ذکرشده در مرکز حضور دارم. سه مرکز مشاوره دیگر هم در سطح استان تهران داریم که از بنیاد شهید می توانند آدرس مراکز را بگیرند.