کدام ماده ی غذایی مانع جذب کدام ویتامین می شود؟
هر ماده ی غذایی که می خوریم ویتامین ها و مواد مغذی خاصی به بدنمان می رساند. اما در برخی موارد این ماده ی غذایی همچنین حاوی ترکیبات دیگری نیز هست که مانع از جذب مواد مغذی دیگر می شود.
مهم است مواد غذایی را که موجب کاهش جذب مواد مغذی دیگر می شوند به خوبی بشناسید و اگر دچار کمبود یک ویتامین یا ماده ی معدنی خاص هستید در مصرف آن دقت کنید. در واقع لازم است که مواد غذایی را تفکیک کرده و از تداخل آن ها جلوگیری کنید. این گونه، هم مواد غذایی مورد علاقه تان را مصرف می کنید و هم نیازهایتان برطرف می شود.
اسفناج
اسفناج یک ماده ی غذایی مفید و البته خوشمزه است. اسفناج حاوی اگزالات است که جذب کلسیم موجود در مواد غذایی و همچنین آهن (حتی آهن موجود در خود اسفناج)، فسفر، مس و منیزیم را کاهش می دهد. کلسیم اهمیت زیادی برای استحکام استخوان ها دارد بنابراین لازم است که اسفناج را با سس بشامل درست نکنید. چون اگزالات موجود در آن با کلسیم شیر موجود در سس بشامل ترکیب شده و باعث تشکیل اگزالات کلسیم می شود. این مسئله نیز در کاهش جذب مواد معدنی نقش داشته و حتی در افراد مستعد خطر بروز سنگ کلیه را نیز افزایش می دهد.
یادتان باشد که چغندر نیز یکی از سبزیجات سرشار از اگزالات است (هر 100 گرم از این سبزی حاوی 500 میلی گرم اگزالات است). کاکائو، توت فرنگی، گیلاس، زردآلو و حتی کیوی نیز جزو مواد غذایی دارای این ترکیبات هستند. بنابراین اگر می خواهید کلسیم بیشتری جذب کنید و یا خود را مستعد سنگ کلیه می دانید در مصرف این مواد غذایی احتیاط کنید.
فیبر بیش از اندازه
مصرف فیبرهای غذایی در برنامه ی روزانه توصیه می شود. اما مصرف افراطی و بیش از اندازه ی این ترکیبات مانع از جذب خوب آهن موجود در دیگر مواد غذایی و بخصوص آهن غیر هم که در سبزیجات وجود دارد می شود. گفتنی است که این مواد غذایی تأثیری در میزان آهن منابع حیوانی ندارند. همان طور که همیشه می گوییم لازم است که جانب احتیاط را رعایت کرده و در خورد و خوراکتان دچار افراط نشوید.
ماهی های خام
ماهی خام مانند سوشی و غیره حاوی آنزیمی به نام تیامیناز است. این آنزیم مانع از جذب خوب ویتامین B1 موجود در حبوبات، گوشت گاو، گندم، میوه های خشک و نان تهیه شده از گندم کامل می شود. یادتان باشد که کمبود ویتامین B1 نیز باعث بروز احساس ضعف عضلانی و برخی اختلالات روحی روانی می شود.
گوجه فرنگی، کدو حلوایی و مرکبات
می بینید که این میوه ها و سبزیجات جزو مواد غذایی مفید و توصیه شده هستند. گوجه فرنگی، کدو حلوایی و مرکبات و البته خیار، کلم و نخودفرنگی حاوی اسید اسکوربیک اکسیداز هستند که بعد از دستمالی ماده ی غذایی و قرار دادن آن در معرض حرارت بالا باعث تخریب ویتامین C می شود. برای جلوگیری از بروز این واکنش و استفاده ی هر چه بیشتر از ویتامین C موجود در این مواد غذایی لازم است که آن ها را درست قبل از مصرف میکس یا آب گیری کرده و یا با حرارت ملایم طبخ کنید.
حبوباتی که به خوبی پخته نشده اند
اگر حبوبات به درستی پخته نشود ترکیبات موجود در آن یعنی اسپونین ها آهن دیگر مواد غذایی و حتی آهن موجود در خود حبوبات را از بین می برند. به همین دلیل لازم است که این مواد غذایی به خوبی طبخ شوند. برای جلوگیری از هدر رفتن آهن بهتر است آن ها را قبل از پخت به مدت یک شب کامل در آب بخیسانید.
تخم مرغ شل
در مورد مصرف تخم مرغ سلیقه ها مختلف است. برخی تخم مرغ سفت دوست دارند اما برخی دیگر به صورت عسلی و شل. اما باید بدانید اگر تخم مرغ به خوبی پخته نشود ترکیبی به نام آویدین را در خود نگه می دارد که این ترکیب باعث از بین رفتن تأثیر بیوتین (ویتامین B8) می شود. این ماده ی مغذی در گوشت های قرمز، غلات کامل، دانه ها، حبوبات، میوه های خشک، سیر، گوجه فرنگی، شاهی، آووکادو، انگور، موز و سیب وجود دارد. برای بهره مندی از تمام خواص این مواد غذایی بهتر است آن ها را با تخم مرغ عسلی و شل مصرف نکنید.
قهوه
قهوه در جذب تیامین یا ویتامین B1 مشکل ایجاد می کند. دلیل آن نیز وجود اسید کافئیک در قهوه است. اگر نمی خواهید این ویتامین را از دست بدهید قهوه تان را بلافاصله بعد از غذا ننوشید. یادتان باشد که کمبود ویتامین B1 باعث بروز خستگی و ضعف عضلانی خواهد شد.
الکل
مصرف نوشیدنی های الکلی باعث کمبود ویتامین و مواد معدنی در بدن می شود. این قبیل نوشیدنی ها بدن را با کمبود جدی ویتامین A،E و ویتامین های گروه B می کند.
نوشابه ها
در بیشتر نوشابه های گازدار و حتی برخی مرباها یک ماده ی افزودنی معطر (سیترال) وجود دارد که می تواند در جذب ویتامین A مشکل به وجود آورد. خوشبختانه میزان این ماده ی افزودنی در نوشابه ها کم است اما یادتان باشد که زیاده روی در مصرف آن ها میزان این ماده را نیز بیشتر وارد بدن می کند و متقابلاً ویتامین A را کاهش می دهد. بنابراین لازم است که در استفاده از این نوشیدنی ها دچار افراد نشده و مصرف آن ها را به جشن ها و مهمانی ها اختصاص دهید.