تبیان، دستیار زندگی

پرورش سنگ کریستالی و تولید وسایل کاربردی از آن - جلسه دوم

زمین در ابتدا تنها یک خشکی و یک اقیانوس داشته است که رفته رفته از هم جدا شده و خشکی های امروزی به وجود آمده است. اگر خشکی ها را کنار هم قرار دهیم، می بینیم که در قسمت بریدگی ها می توانند به هم وصل شوند...
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

پرورش سنگ کریستالی و تولید وسایل کاربردی از آن - جلسه دوم

 

اهداف جلسه:
آشنایی با طبقه بندی سنگ های طبیعی براساس ۸۱۲BS
آشنایی با فساد در سنگ
وسایل مورد نیاز:
کامپیوتر مجهز به اینترنت
سنگ های فرسایش یافته


مقدمه
زمین در ابتدا تنها یک خشکی و یک اقیانوس داشته است که رفته رفته از هم جدا شده و خشکی های امروزی به وجود آمده است. اگر خشکی ها را کنار هم قرار دهیم، می بینیم که در قسمت بریدگی ها می توانند به هم وصل شوند.

پرورش سنگ کریستالی و تولید وسایل کاربردی از آن - جلسه دوم

 

2 -1 طبقه بندی سنگ های طبیعی براساس ۸۱۲BS  

گروه بازالت: آندزیت، بازالت، پرفیریت های قلیایی، دولومیت ها، اپیدیوریت، لامپروفیر، کوارتز-دولویت و اسپلیت
گروه فلینت: چرت، فلینت
گروه گابرو: دیوریت قلیایی، گنایس قلیایی، گابرو، هورن بلند، نوریت، پریدوتیت، پیکریت و سرپانتینت
گروه گرانیت: گنایس، گرانیت، گرانودیوریت، پگناتیت، کوارتز-دیوریت و سینیت
گروه سنگ های ماسه ای و آذرین: آرکوز، گریویک، ماسه سنگ و توف
گروه هورن فل: همه سنگ های ناشی از دگرگونی غیر از مرمر
گروه سنگ آهک: دولومیت، سنگ آهک و مرمر
گروه شیست ها: فیلیت، شیست و اسلیت
گروه پروفیری: آپلیت، داسیت، فلسیت، گرانوفیر، گراتوفیر، میکرو گرانیت، پروفیری، کوارتز-پروفیریت، ریولیت و تراشیت
گروه کوارتزیت: گانیستر، ماسه سنگ های کوارتزیتی و کوارتزیت دوباره بلوری شده

پرورش سنگ کریستالی و تولید وسایل کاربردی از آن - جلسه دوم

 

2-2 فساد در سنگ

عامل اصلی فساد در سنگ ها اثر نمک های محلول بر آنها می باشد. آلودگی محیط، یخبندان و پوسیدگی در قطعات فلزی و وجود رگه های ضعیف و همچنین عملیات اجرایی ضعیف نیز موجب تخریب سنگ ها می شود.

پرورش سنگ کریستالی و تولید وسایل کاربردی از آن - جلسه دوم

 

 الف: اثر نمک های محلول
چنانچه رطوبتی که به همراه خود نمک های محلول دارد از سطح سنگ تبخیر شود مقداری نمک در سطح آن به صورت شوره و لایه ای هم در خلل و فرج سنگ باقی می گذارد. تداوم دور رطوبت-تبخیر موجب افزایش حجم بلورها و پوسته شدن سطح سنگ می گردد. لذا سنگ هایی که متخلخل ترند در برابر نمک های محلول حساس ترند.

پرورش سنگ کریستالی و تولید وسایل کاربردی از آن - جلسه دوم

 

ب: آلودگی محیط
سنگ های دارای کانی کربنات کلسیم به خصوص در برابر محیط های اسیدی حساس هستند. اکسید گوگرد در محیط مرطوب و اکسیژن موجود در هوا تولید اسید سولفوریک می کند که بر سنگ های آهکی اثر می گذارد و تولید سولفات کلسیم می نماید. سنگ های آهکی و ماسه سنگ های آهکی در این مورد حساس ترند.در مورد سنگ های آهکی، سولفات کلسیم حاصل شده در سطح، به وسیله آب شسته می شوند.

 ولی در سطوحی که قابل شستشو نیستند، سطح به وسیله دوده سیاه می شود و مبدل به پوسته های سخت و برآمدگی هایی می شود که گرد آهکی در اطراف آن وجود دارد. در انواع سنگ های آهکی منیزیم دار، ایجاد سولفات منیزیم روند فساد را تسریع می کند.


در ماسه سنگ ها خلل و فرج توسط گچ (سولفات کلسیم) پر می شوند، پوسته های سخت ایجاد شده اغلب به علت تفاوت انبساط حرارتی فرو می ریزند. ماسه سنگ های سیلیسی گرچه مستقیما بر اثر تهاجم اسیدهای موجود در هوا آسیب نمی بینند ولی سنگ گچ تولید شده توسط سنگ آهک موجب خرابی در آنها می شود که به علت تبخیر حاصل از تبلور در سطح آنها به وجود می آید.

پرورش سنگ کریستالی و تولید وسایل کاربردی از آن - جلسه دوم

 

مرمر که اساسا کربنات کلسیم است مورد هجوم اسیدهای موجود در هوا قرار می گیرد و سطح صیقلی آن در مرور زمان زبر می شود. ولی به علت بافت متراکم و چگال آن کمتر تحت تاثیر عمل تبلور قرار می گیرد.
ج: یخبندان
تخریب بر اثر یخبندان در قسمت هایی از ساختمان نظیر محل درپوش ها، سایه بان ها، کرسی بنا و کف پنجره ها بیشتر دیده می شود. عموما سنگ آهک و دولومیت بیش از ماسه سنگ در معرض تهاجم اثر یخبندان هستند. مرمر، شیت و گرانیت به علت تخلخل اندک تحت تاثیر اثر یخبندان واقع نمی شوند.

پرورش سنگ کریستالی و تولید وسایل کاربردی از آن - جلسه دوم

 

د: پوسیدگی فلزات
آب بارانی که از سطوح مس و آلیاژهای آن به سطح سنگ آهکی می ریزد باعث ایجاد لکه های سبزرنگی می شود. زنگ زدگی حاصل از مواد آهنی و فولادی بسیار سخت و دشوار از روی سطوح متخلخل سنگ ها پاک می شوند. بیشترین آسیب دیدگی ناشی از انبساط زنگ زدن قطعات آهنی و فولادی داخل سنگ کاری نما رخ می دهد. به این منظور کلیه قطعات فلزی مورد استفاده در نصب سنگ نما باید ضد زنگ باشند.

پرورش سنگ کریستالی و تولید وسایل کاربردی از آن - جلسه دوم

 

ه: آتش
آتش به ندرت موجب تخریب کلی در کارهای سنگی شود. ولی سطح نمای گرانیت، مرمر و ماسه سنگ ها ممکن است در اثر آتش سیاه یا خرد شوند. سنگ های آهکی عموما تحت تاثیر آتش قرار نمی گیرند، فقط سنگ های با رنگ روشن به علت اکسید شدن آهن موجود در آنها برای همیشه صورتی رنگ می شوند.
 
تکلیف1:  برای این جلسه تعداد سنگ های فرسایش یافته ای را که جمع آوری کرده اید بررسی نمایید و علت تخریب سنگ ها را بررسی نمایید. فعالیت خود را با ثبت یک گزارش کامل برای ما ارسال نمایید.
تکلیف2:  در اینترنت جستجو کنید و درباره طبقه بندی سنگ ها اطلاعات کاملی تهیه نمایید. این اطلاعات را طبقه بندی کرده و به صورت گزارشی کوتاه برای ما ارسال نمایید.
محل بازدید/ اردو/ خرید:  برای جمع آوری سنگ های فرسایش یافته، در اطراف محل زندگی خود بررسی نمایید و محلی را که می توان چنین سنگ هایی یافت بیابید و مراجعه نمایید.
منابع مطالعه:  برای آنکه به اطلاعات بیشتری درباره فساد سنگ ها دست یابید، مقاله موجود در سایت تبیان را مطالعه نمایید.

http://www.alfaeo.ir

مطالب مرتبط:

پرورش سنگ کریستالی و تولید وسایل کاربردی از آن - جلسه اول
پرورش سنگ کریستالی و تولید وسایل کاربردی از آن - جلسه دوم
پرورش سنگ کریستالی و تولید وسایل کاربردی از آن - جلسه سوم
پرورش سنگ کریستالی و تولید وسایل کاربردی از آن - جلسه چهارم
پرورش سنگ کریستالی و تولید وسایل کاربردی از آن - جلسه پنجم
پرورش سنگ کریستالی و تولید وسایل کاربردی از آن - جلسه ششم
پرورش سنگ کریستالی و تولید وسایل کاربردی از آن - جلسه هفتم
پرورش سنگ کریستالی و تولید وسایل کاربردی از آن - جلسه هشتم

بخش پژوهش های دانش آموزی سایت تبیان
تهیه: الهام گارسچی- تنظیم: نیلوفر یاقوتی