نوزادم شیرش را بر می گرداند

ریفلاکس در نوزادان و کودکان

برگرداندن شیر در نوزادان، امری عادی محسوب می شود اما استفراغ های مداوم یا به دنبال آن کاهش وزن ممکن است به علت ریفلاکس معدی- مروی باشد. کودکان نیز ممکن است چنین مشکلی را داشته باشند.

علل ریفلاکس

در بیشتر مواقع، ریفلاکس در نوزادان و کودکان به علت مشکلات لوله گوارش می باشد. بیشتر نوزادان مبتلا به ریفلاکس، سالم هستند، اما بعضی از آن ها مشکلاتی دارند که بر اعصاب، مغز و ماهیچه ها اثر می گذارد.
در کودکان نارس این مشکل معمولاً رخ می دهد و در بیشتر موارد پس از سال اول زندگی برطرف می شود. در 5% نوزادان، ریفلاکس تا دوران نوپایی ادامه می یابد که البته قابل مدیریت است.
دلایل بروز ریفلاکس در کودکان بزرگتر تقریباً مشابه بزرگسالان است. همچنین در صورت وجود ریفلاکس در دوران نوزادی، احتمال خطر بروز آن در کودکی افزایش می یابد.
هر عاملی که باعث شل شدن دریچه تحتانی مری یا افزایش فشار بر این دریچه از سمت معده شود، در ایجاد ریفلاکس نقش دارد. عوامل مشخصی مانند چاقی، پرخوری، مصرف غذاهای پرادویه و سرخ شده، نوشیدن کافئین و نوشابه های گازدار و بعضی معالجات در بروز ریفلاکس نقش دارند. به علاوه از آنجایی که این مشکل گوارشی در بعضی خانواده ها رایج تر است، می توان گفت که ژنتیک نیز در بروز ریفلاکس مؤثر است.

علائم ریفلاکس

رایج ترین علائم ریفلاکس در نوزادان و کودکان عبارتند از:
استفراغ های مکرر، سرفه یا خس خس سینه به طور مداوم یا مزمن، امتناع از خوردن یا وجود مشکل در خوردن غذا (بستن دهان هنگام غذا)، سوزش سردل، گاز و نفخ، درد شکمی، یا گریه و بی قراری شدید هنگام غذا خوردن یا بلافاصله پس از آن، برگرداندن غذا و فرو بردن دوباره آن، شکایت از احساس طعم تلخ در دهان مخصوصاً صبح ها.
علائم دیگری که در کودکان و نوزادان مشاهده می شود و ممکن است به دلیل ریفلاکس باشد عبارتند از: کولیک، رشد ضعیف، مشکلات تنفسی یا خس خس سینه و ذات الریه عود کننده.

کنترل ریفلاکس معده

* از آنجایی که محرک اصلی در ایجاد ریفلاکس در تمام سنین پرخوری و مصرف بیش از حد شیر و غذا می باشد و مبتلایان به ریفلاکس به دلیل احساس سوزش شدید در گلو و جهت خنثی کردن اسید وارد شده به گلو تمایل زیادی به خوردن مداوم شیر از خود نشان می دهند و به اصطلاح همواره گرسنه و طالب شیر به نظر می رسند، لذا کنترل میزان شیر خورانده شده به نوزاد اهمیت خاصی دارد به این ترتیب که لازم است شیردهی به این نوزادان با حجم کم و دفعات زیاد مد نظر باشد و مادر با کم کردن زمان شیردهی به نوزاد و شیردهی با فواصل کم و یا در صورتی که نوزاد شیر خشک خوار است با کمتر دادن شیر در هر وعده نسبت به مقدار استاندارد و از طرف دیگر کم کردن فواصل شیردهی در واقع تغذیه با مقادیر کم و دفعات بیشتر را جایگزین پرخوری در نوزاد نماید.

* پرهیز از مصرف لبنیات گاوی و حتی گوشت گاو به علت همراهی زیاد حساسیت شیرخوار به پروتئین شیر گاو با ریفلاکس و پرهیز از مصرف محرک های ریفلاکس مانند گوجه فرنگی، شکلات، قهوه، ادویه جات تند و استعمال دخانیات توسط مادر در کاهش درد و بی قراری نوزاد مؤثر و اغلب لازم است.

* شیرخواران مبتلا به ریفلاکس تمایل زیادی به غذا خوردن پیش از 6 ماهگی داشته و معمولاً در اوایل ماه چهارم در زمان بیداری و هوشیاری از گرفتن سینه مادر یا شیشه خودداری می نمایند و گاه فقط در هنگام خواب آلودگی می توان به آنان شیر داد لذا عدم وزن گیری مناسب در ماه چهارم و خوب شیر نخوردن آن ها باعث نگرانی و شکایت والدین می گردد لذا در این موارد بهتر است با نظر پزشک معالج شروع تغذیه ی کمکی زودتر از ماه ششم مد نظر قرار گیرد و با شروع غذا خوردن علائم مربوط به ریفلاکس و شکایات ناشی از آن به طور محسوسی کاهش خواهد یافت.

* استفاده مکرر و به اندازه ویتامین ها به خصوص ویتامین های آ و دی و نور مستقیم خورشید جهت کاهش بروز نرمی حنجره و شروع قطره آهن از ابتدای ماه پنجم با نظر پزشک معالج نیز در این نوزادان باید مد نظر باشد.

* دیگر نکاتی که باید رعایت شوند عبارت است از: بالا بردن قسمت بالایی گهواره یا تختخواب نوزاد، صاف نگه داشتن نوزاد به مدت 30 دقیقه پس از شیر یا غذا خوردن، غلیظ کردن محتویات شیشه نوزاد با غلات (این مورد را بدون تائید متخصص تغذیه و پزشک انجام ندهید)

کارهایی که برای کودکان بزرگتر می توانید انجام دهید:
* قسمت بالایی تختخواب کودک را بالا ببرید.
* به جای 3 وعده غذایی، از وعده های کوچک و متعدد در طول روز استفاده کنید.
* غذاها و نوشیدنی هایی که به نظر می رسد ریفلاکس را تشدید کنند مانند چربی زیاد، غذاهای سرخ شده یا پرادویه، نوشابه های گازدار و کافئین را محدود کنید.
* کودک خود را تشویق کنید که به طور منظم ورزش کند.
* اگر ریفلاکس شدید بوده یا با تغییرات اعمال شده بهتر نشد، داروهایی برای کاهش گاز و اسید معده و یا بهبود هماهنگی دستگاه گوارش توسط پزشک تجویز می شود.
* در موارد نادری که درمان های دارویی نیز اثربخش نباشند، جراحی انجام می شود.