تبیان، دستیار زندگی

پرورش سنگ کریستالی و تولید وسایل کاربردی از آن - جلسه اول

پوسته زمین تغییر می كند و باعث می شود كه سنگ های جدید شكل بگیرند و سنگ های قدیمی نیز تغییر می كنند. این وقایع هنگامی كه ورقه ها به هم برخورد می كنند، روی می دهد. یك كانی از برخی موادی كه هرگز زنده نبوده اند شكل گرفته است....
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

پرورش سنگ کریستالی و تولید وسایل کاربردی از آن - جلسه اول


اهداف جلسه:
آشنایی با سنگ و منشا شکل گیری آن
آشنایی با طبقه بندی سنگ ها از نظر نحوهٔ تشکیل
آشنایی با ساختمان شیمیایی سنگ ها
وسایل مورد نیاز:
کامپیوتر مجهز به اینترنت
چند عدد سنگ  رسوبی
چند عدد سنگ آذرین
چند عدد سنگ دگرگون شده


مقدمه
پوسته زمین تغییر می كند و باعث می شود كه سنگ های جدید شكل بگیرند و سنگ های قدیمی نیز تغییر می كنند. این وقایع هنگامی كه ورقه ها به هم برخورد می كنند، روی می دهد. یك كانی از برخی موادی كه هرگز ز310760نده نبوده اند شكل گرفته است.

پرورش سنگ کریستالی و تولید وسایل کاربردی از آن - جلسه اول

 

 1-1سنگ و منشا شکل گیری آن

از نقطه نظر زمین شناسی، سنگ به موادی از پوسته زمین اطلاق می شود که از یک یا چند کانی که با یکدیگر پیوند یافته اند، درست شده است. در مقابل خاک توده ای از ذرات با دانه های منفصل یا دارای پیوند سست است که بر اثر هوازدگی سنگ ها و به طور برجا تشکیل شده است. لیکن در مهندسی و کارهای ساختمانی قابلیت حفاری مصالح زمین شناسی به عنوان شاخصی در طبقه بندی آنها به دو گروه سنگ و خاک مورد استفاده قرار می گیرد. دو فرایند کوه زایی و کوه سایی در زمین موجب پدید آمدن محصولات سنگی می شود.

پرورش سنگ کریستالی و تولید وسایل کاربردی از آن - جلسه اول

 

1 -2 طبقه بندی سنگ ها از نظر نحوهٔ تشکیل

سنگ ها از نظر نحوه تشکیل به سه گروه زیر تقسیم می شوند:
سنگ های رسوبی
سنگ های آذرین
سنگ های دگرگون شده


 الف: سنگ های رسوبی
بعضی از سنگ ها بر اثر ته نشین شدن مواد داخل آب به وجود می آیند. رودها مقدار زیادی مواد را با خود به دریاها و دریاچه ها می برند. این مواد به دلیل سنگینی به ته دریا می روند. روی هم قرار می گیرند و پس از سفت شدن سنگ هایی را به وجود می آورند که به آنها سنگ های رسوبی گفته می شود. سنگ های رسوبی لایه لایه اند که رنگ یا جنس هر لایه با لایه دیگر متفاوت است. سنگ های رسوبی در کوه های البرز و زاگرس به فراوانی یافت می شوند. ریگ، شن و سنگ های آهکی نمونه هایی از سنگ های رسوبی هستند.

پرورش سنگ کریستالی و تولید وسایل کاربردی از آن - جلسه اول

 

ب: سنگ های آذرین
گروه دیگری از سنگ ها بر اثر سرد شدن مواد بسیار داغ به وجود آمده اند که قبلاً در زمین بوده اند. دمای اعماق زمین زیاد است و بعضی سنگ ها را ذوب می کند. این سنگ ها در زیر یا سطح زمین دوباره سرد می شوند و سنگ هایی را به وجود می آورند که به آنها آذرین می گویند. سنگ های کوه هایی مانند دماوند و الوند از نوع آذرین است. سنگ های آذرین از بلورهای ریز یا درشت تشکیل شده اند.

پرورش سنگ کریستالی و تولید وسایل کاربردی از آن - جلسه اول

 

ج: سنگ های دگرگون شده
بعضی از سنگ های رسویی یا آذرین اگر مدت زیادی در اعماق زمین بمانند، باید فشار و گرمای زیادی را تحمل کنند. این سنگ ها مانند آجر پخته می شوند و شکل قبلی خود را از دست می دهند و به همین دلیل به آنها سنگ های دگرگون شده می گویند (مانند سنگ مرمر).

پرورش سنگ کریستالی و تولید وسایل کاربردی از آن - جلسه اول

 

1 -3 ساختمان شیمیایی سنگ ها

سنگ ها خود از قسمت های ساده تری به نام کانی ساخته شده اند. کانی ها مواد جامد، طبیعی، معمولا متبلور، غیرآلی، همگن و با ترکیبات شیمیایی مشخص اند. تاکنون بیش از ۳۰۰۰ کانی در طبیعت شناخته شده که تنها حدود ۲۴ کانی در سنگ های پوسته زمین فراوان هستند و آنها را کانی های سنگ ساز می نامند.
 طبقه بندی شیمیایی سنگ ها
چون کانی های تشکیل دهنده سنگ ها متنوع هستند، بسته به میزان وجود بعضی دیگر از ترکیبات شیمیایی که در آنها است سنگ ها را به چهار دسته تقسیم می کنند:
کربنات ها
سولفات ها
اکسیدها
سیلیکات ها

پرورش سنگ کریستالی و تولید وسایل کاربردی از آن - جلسه اول

 

تکلیف1:  برای این جلسه تعداد سنگ ها از انواع مختلف سنگ های رسوبی، آذرین و دگرگون شده که در اختیار دارید را از نظر ظاهری و از نظر نحوه تشکیل بررسی نمایید. این فعالیت را با ثبت یک گزارش کامل برای ما ارسال نمایید.
تکلیف2:  در اینترنت جستجو کنید و درباره ساختمان شیمیایی سنگ ها اطلاعات کاملی تهیه نمایید. این اطلاعات را طبقه بندی کرده و به صورت گزارشی کوتاه برای ما ارسال نمایید.
محل بازدید/ اردو/ خرید:  جهت کسب اطلاع بیشتر در زمینه انواع سنگ ها و نحوه تشکیل آنها می توانید از ژئو پارک قشم که دارای پدیده های شگفت انگیز زمین شناسی است، بازدید نمایید. 
منابع مطالعه:  برای آنکه به اطلاعات بیشتری درباره نحوه شکل گیری سنگ ها دست یابید، مقاله موجود در سایت تبیان را مطالعه نمایید.

 
مطالب مرتبط:
پرورش سنگ کریستالی و تولید وسایل کاربردی از آن - جلسه اول
پرورش سنگ کریستالی و تولید وسایل کاربردی از آن - جلسه دوم
پرورش سنگ کریستالی و تولید وسایل کاربردی از آن - جلسه سوم
پرورش سنگ کریستالی و تولید وسایل کاربردی از آن - جلسه چهارم
پرورش سنگ کریستالی و تولید وسایل کاربردی از آن - جلسه پنجم
پرورش سنگ کریستالی و تولید وسایل کاربردی از آن - جلسه ششم
پرورش سنگ کریستالی و تولید وسایل کاربردی از آن - جلسه هفتم
پرورش سنگ کریستالی و تولید وسایل کاربردی از آن - جلسه هشتم
 

بخش پژوهش های دانش آموزی سایت تبیان
تهیه: الهام گارسچی- تنظیم: نیلوفر یاقوتی