اهداف جلسه:
آشنایی با محیط پرورش تراریوم
آشنایی با طرز تهیه تراریوم
وسایل مورد نیاز:
ظرف شیشه ای متوسط
زغال چوب
پارچه فایبر گلاس
اسپری آب پاش

مقدمه
تراریوم، باغ مینیاتوری در یک جام می باشد که در اصل کلکسیونی از گیاهان کوچک است که در ظرف های محدود و شفاف رشد می کنند. به عبارت دیگر، تراریوم باغ کوچک و خانگی است که در ظرف شیشه ای نگهداری می شود. درست کردن تراریوم که با سرخس و یا دیگر گیاهان کوچک پر می شود یک راه عملی و جالب برای داشتن منظره ای مینیاتوری در خانه می باشد.

4 -1 طرز تهیه تراریوم

مرحل اول:
ظرف مورد نظر را انتخاب کرده، آن را تمیز و خشک می کنیم. یک لایه سنگریزه داخل ظرف می ریزیم. سعی می کنیم مقدار بیشتری از سنگریزه ها به یک سمت دیواره ظرف متمایل باشند. این کار به زهکشی بهتر کمک می کند.
زهکشی مناسب ضروری است برای اینکه مطمئن شویم که خاک بیش از حد اشباع نشود که باعث شود ریشه پوسیده شود و گیاه شما از بین برود. میزان مواد زهکشی بستگی به اندازه و شکل ظرف دارد. با توجه به انداز ظرف شما می توانید که لایه ۱ اینچی از مواد را در ته ظرف پخش کنید، بطوریکه تمام ظرف را بپوشاند. (کوچکترین حالت) برای ظرفهای عمیق یا بزرگ حتی لایه ای تا ۳ اینچ نیز ممکن است مورد استفاه قرار بگیرد.
گاهی قبل از لایه سنگریزه، لایه نازکی از خزه در ته ظرف قرار می دهند.

مرحل دوم:

برای جذب بوهای ناخوشایندی که موقع آبیاری ایجاد می شود لایه نازکی از زغال روی لایه سنگریزه های می ریزیم.
مرحل سوم:
قرار دادن یک لایه مواد غیر طبیعی روی زهکش لایه ای را ایجاد می کند که از فرو نشستن خاک و از بین رفتن توانایی آن برای زهکشی جلوگیری می کند. مواردی مثل پارچه های پرده ای فایبر گلاس، جوراب های زنانه نایلونی یا پرده دور انداختنی، موارد خوبی هستند. چون دارای خلل و فرج کافی برای عبور آب هستند که هم خاک و ذرات را نگه می دارند و هم زود فاسد نمی شوند.
گاهی از خزه اسفاگنوم نیز به این منظور استفاده می شود.

مرحل چهارم:
به مقدار کافی خاک تمیز و استرلیزه شده که تقریباً ۵/۱ تا ۴/۱ حجم ظرف را پر می کند، اضافه می کنیم. برای دادن جلوه بیشتر به تراریوم، خاک را بطور مسطح در ظرف نمی ریزیم، بلکه آنرا شیبدار و تپه مانند می ریزیم تا گیاهان در سطوح مختلف قرار گیرند. خاک را از پشت به سمت جلو شیبدار کنید. معمولاً اختلاف سطح بین خاک جلو خاک عقب ۱ تا ۲/۱ اینچ می باشد. اگر چه، اگر تراریوم دایره ای است، شما می توانید سطح صافی را برای کشت داشته باشید.

می توان از خاک های گلدانی بسته بندی شده که استرلیزه هم هستند استفاده کرد یا اینکه از مخلوط خاک باغچه و پیت ماس محیط کشت را تهیه کرد.
خاک باید نرم، دارای زهکشی خوب و بدون کود باشد. برای تراریوم نواحی گرمسیری با گیاهان شاخ و برگدار، یک قسمت خاک، یک قسمت پیت ماس و یک قسمت پرلیت استفاده کنید. اگر شما می خواهید یک باغ کاکتوس ایجاد کنید از خاک زبر که از یک قسمت خاک و یک قسمت شن تشکیل شده است استفاده کنید.

برای از بین بردن عوامل بیماری زا در خاک تهیه شده می توان به روش زیر عمل کرد:
ابتدا خاک را مرطوب کرده و در سینی بزرگ پهن کنید. سپس آنرا تحت دمای ۲۰۰ درجه فارنهایت به مدت ۲۰ دقیقه قرار دهید. هر ۵ دقیقه یکبار نیز خاک را به هم بزنید. به این ترتیب خاک استرلیزه خواهد شد.
خاک ورد استفاده تان را قبل از استفاده مورد آزمایش قرار دهید، به این صورت که آنرا با دست فشار دهید، اگر به راحتی فشرده شود مقداری پرلیت و وری کولات برای کمک به زهکشی به خاک اضافه کنید.
خاکی که به تراریوم اضافه می شود نسبتاً خشک باشد، در غیر اینصورت به دیواره ها می چسبد.
خیلی از اوقات خاک می تواند با طراوت شود به وسیله بریدن لایه بالایی خاک و اضافه کردن خاک تازه.

مرحله پنجم:
بعد از تهیه محیط کشت و قرار دادن در ظرف، نوبت به انتخاب و کاشت گیاهان می رسد.
دنبال گیاهانی باشید که رشد کم و برگ های کوچک داشته باشند. برای تهیه تراریوم،گیاهانی باید انتخاب شوند که علاوه بر دارا بودن شاخ و برگ زیبا، رشد کندی داشته باشند. همچنین توانایی تحمل رطوبت زیاد هوا و خاک، و نور کم را هم داشته باشند. ما در تراریوم گیاهانی را می توانیم پرورش دهیم که به درجه رطوبت بالایی نیاز دارند. که در غیر اینصورت در هوای خشک خانه این گیاهان از بین می روند.

تعدادی از گیاهانی که می توان از آنها در تهیه تراریوم استفاده کرد عبارتند از : کالاته آ، پیرومیا، سرخس، فیتونیا، پتوس، کاماادورا، سارانتا، کراسولا یا گیاهانی مثل بنفشه، توت فرنگی وحشی و ٦
کاکتوس، گیاهان گلدار گرمسیری یا یک ترکیب از گیاهان رنگارنگ برای استفاده در تراریوم مناسب هستند. گیاهان به رشد پیوسته و آرام نیاز دارند، همچنین باید توانایی همزیستی با گیاهان همراهشان را در شرایط یکسان داشته باشند. هرگز از ترکیبی از گیاهان که نیازهای رشد مختلفی دارند استفاده نکنید. گیاهانی را انتخاب کنید که از لحاظ واریته، اندازه، بافت و رنگ احتیاجاتشان مشابه یکدیگر باشد.

بهتر است گیاهانی مورد استفاده قرار بگیرند که از لحاظ اندازه مناسب برای ظرف انتخاب شده باشند. گیاهانی که دارای رشد کم هستند به دستکاری و نگهداری کمی نیاز دارند. اگر شما می خواهید که توجه بیشتری به آنها داشته باشید می توانید گیاهانی که رشد بیشتری دارند را آزمایش کنید. آنها به تربیت بیشتر و مداوم نیاز دارند اما شما می توانید تنوع بیشتری در تراریوم خود داشته باشید.
تکلیف1:  بعد از تهیه لوازم مورد نیاز برای ساخت تراریوم، 5 مرحله اول ساخت تراریوم را مطابق مطالب این درس پیش بروید. از مراحل کار خود عکس و فیلم تهیه نموده و آن را همراه با یک گزارش کامل برای ما ارسال نمایید.
محل بازدید/ اردو/ خرید:  _______
منابع مطالعه:  جهت کسب اطلاع بیشتر در زمینه تهیه تراریوم، فیلم زیر را ببینید.
فیلم

مطالب مرتبط:

تولید شوینده طبیعی از تراریوم گیاه آلوئه ورا - جلسه اول
تولید شوینده طبیعی از تراریوم گیاه آلوئه ورا - جلسه دوم
تولید شوینده طبیعی از تراریوم گیاه آلوئه ورا - جلسه سوم
تولید شوینده طبیعی از تراریوم گیاه آلوئه ورا - جلسه چهارم
تولید شوینده طبیعی از تراریوم گیاه آلوئه ورا - جلسه پنجم
تولید شوینده طبیعی از تراریوم گیاه آلوئه ورا - جلسه ششم
تولید شوینده طبیعی از تراریوم گیاه آلوئه ورا - جلسه هفتم
تولید شوینده طبیعی از تراریوم گیاه آلوئه ورا - جلسه هشتم

بخش پژوهش های دانش آموزی سایت تبیان
تهیه: الهام گارسچی- تنظیم: نیلوفر یاقوتی