صلح حسنی یا بدر و خیبر نبوی؟

درحالی‌که استکبار جهانی و ایادی آنها می‌کوشند تا به هر طریقی به جمهوری اسلامی ایران ضربه زده و آن را از پا دربیاورند، سؤالی مهم و اساسی دراین‌بین مطرح می‌شود که در مواجهه با دشمنان چگونه باید رفتار کنیم آیا مانند پیامبر اسلام در بدر و خیبر با تمام قوا و با شدت با دشمنان به مقابله برخیزیم و یا مانند امام حسن مجتبی (علیه‌السلام) صلح را انتخاب کنیم؟ اکنون ما در چه وضعیتی هستیم آیا در شرایط  زمان امام مجتبی (علیه‌السلام) قرار داریم و یا در شرایط زمان پیامبر اسلام (صلی‌الله علیه و آله)؟

البته روشن است که مراد از دشمنانی که باید به مقابله با آنها برخواست، کسانی است که به مقابله با نظام اسلام برخواسته اند و الا مخالفانی که به جنگ و مقابله با نظام اسلامی برنخواسته اند مدنظر نبوده و نیستند؛ زیرا در زمان پیامبر اسلام (صلی‌الله علیه و آله) نیز آن حضرت با عده‌ای از یهودیان که در جامعه اسلامی آن روز زندگی می‌کردند پیمان‌نامه امضاء کردند و در کنار همدیگر زندگی می‌کردند و دادوستد داشتند اما آن زمان که عهد و پیمان خود را زیر پا گذاشته و برعلیه مسلمانان وارد جنگ می‌شدند پیامبر اسلام (صلی‌الله علیه و آله) با شدت تمام با آنها مقابله می‌کردند. این امر در آیات قرآن کریم اینگونه آمده است « الَّذِینَ عَاهَدتَّ مِنْهُمْ ثُمَّ یَنقُضُونَ عَهْدَهُمْ فِی کُلِّ مَرَّ‌ةٍ وَهُمْ لَا یَتَّقُونَ * فَإِمَّا تَثْقَفَنَّهُمْ فِی الْحَرْ‌بِ فَشَرِّ‌دْ به هم مَّنْ خَلْفَهُمْ لَعَلَّهُمْ یَذَّکَّرُ‌ونَونَ [انفال/۵۶-۵۷] همانان که از ایشان پیمان گرفتی ولی هر بار پیمان خود را می‌شکنند و [از خدا] پروا نمی‌دارند* پس اگر در جنگ بر آنان دست‌یافتی با [عقوبت] آنان، کسانی را که در پی ایشانند تارومار کن، باشد که عبرت گیرند.»
ما در چه وضعیتی هستیم؟
رهبر معظم انقلاب (مدظله‌العالی) فرمودند «ما در شرایط بدر و خیبر هستیم»[۱]، بدر و خیبر یعنی ایستادگی در برابر دشمنان و مقابله با هرگونه اقدامات آنها، در غزوه‌ی خیبر، جبهه‌ی یهود که طراح اصلی و مغز متفکر مشرکین بود، خود را علنی کرد و همه‌ی داروندار خود را در منطقه‌ی خیبر جمع کرد تا با پیامبر اکرم (صلی‌الله علیه و آله) مقابله کند و به عبارتی اسلام را از بین ببرد. یکی از ویژگی‌های غزوه خیبر این بود که معادله‌ی میان مسلمین و مشرکین را معکوس کرد؛ زیرا تا قبل از عملیات خیبر، معادله به نفع مشرکین و دشمنان بود و آنها از حربه‌های «ضربه زدن»، «مصادره‌ی اموال» و «تحریم اقتصادی» استفاده می‌کردند، اما خیبر معادله را برعکس کرد و این حربه‌ها را از دست آنها بیرون آورد.
همچنین در آستانه وقوع جنگ بدر، برخی از مسلمانان به‌محض اینکه سپاه مقتدر و با امکانات دشمن را دیدند، ترسیدند و تصمیم به‌عقب نشینی گرفتند اما پیامبر آنها را دلداری می‌داد تا از دشمن نترسند وامداد و نصرت الهی را به آنها یادآوری می‌فرمودند«إِذْ تَقُولُ لِلْمُؤْمِنِینَ أَلَن یَکْفِیَکُمْ أَن یُمِدَّکُمْ رَ‌بُّکُم بِثَلَاثَةِ آلَافٍ مِّنَ الْمَلَائِکَةِ مُنزَلِینَ [آل عمران/۱۲۴] آنگاه‌که به مؤمنان می‌گفتی: «آیا شما را بس نیست که پروردگارتان، شمارا با سه هزار فرشته فرودآمده، یاری کند؟»
ازاین‌رو ما باید در مقابله با دشمن به‌جایی برسیم که ضمن نترسیدن از امکانات و قوای دشمن، بتوانیم ابتکار عمل را در دست گرفته و به‌صورتی عمل کنیم که تحریم اقتصادی و تهاجم فرهنگی نتواند ما را زمین‌گیر کند.
اما در زمان امام حسن مجتبی (علیه‌السلام) وضع به گونه‌ی دیگری است؛ مردم و حتی برخی از یاران آن حضرت فریفته دنیا شده و به سپاه معاویه پیوستند و آن امام همام را تنها رها کردند، لذا امام برای آنکه بتواند اسلام و خصوصاً شیعیان را از نابودی نجات دهد صلح با معاویه را پذیرفت. آن حضرت در پی اعتراض برخی از شیعیانش فرمود: «انّی خَشیتُ أَنْ یَجْتَثّ المسلمون عن وجه الارض فاردتُ ان یکون للدّین ناعی [۲] ترسیدم ریشه مسلمانان از زمین کنده شود و کسی از آنان باقی نماند؛ ازاین‌رو با مصالحه‌ای که انجام گرفت، خواستم دین خدا حفظ شود.»
امروزه ما در شرایط صلح حسنی نیستیم تا در برابر دشمنی که عزم خود را برای نابودی ما جزم کرده صلح کرده و به‌راحتی «پا پس بکشیم»؛ زیرا سه علت اساسی برای صلح امام حسن (علیه السلام) مطرح می‌شود؛ کمبود نیرو، قوی بودن جبهه مقابل که دشمنان بودند و خیانت نیروهای خودی، که در دوره کنونی هیچ‌یک از این عوامل سه گانه وجود ندارد تا بگوییم ما همانند شرایط امام حسن (علیه‌السلام) با دشمنی قدرتمند روبرو هستیم و چاره‌ای جز صلح و نرمش قهرمانانه نداریم، زیرا اساساً دشمنان نظام اسلامی در برابر ایمان و شجاعت مردم آن عددی نیستند تا مردم از آنها بترسند، تنها کافی است پای خود را از گلیم خویش درازتر کنند تا به‌وسیله دلاوران جمهوری اسلامی خود را به هلاکت و نابودی بیاندازند.
آنان آن‌قدر باغیرت و باعزت هستند که هرگز از آرمان‌های انقلاب اسلامی و رهنمودهای مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی) دست برنمی‌دارند.
از سوی دیگر مسأله خیانت اطرافیان امام حسن (علیه‌السلام) نیز در شرایط فعلی به‌هیچ‌وجه موضوعیت ندارد و به جرات می‌توان اعلام کرد که مسئولان ما انسان‌های امین و دلسوزی هستند. همه این موارد در کنار هم نشان می‌دهد که ما در زمان فعلی با شرایطی مشابه شرایط زمان امام حسن (علیه‌السلام) مواجه نیستیم لذا باید کمی با دقت بیشتر به تاریخ اسلام نگاه کرده و شرایط امروز را با گذشته سنجیده و مقایسه کنیم، به‌عبارت‌دیگر نباید بی‌گدار به آب‌زده و برای منافع زودگذر دست‌وپا بزنیم.
پی‌نوشت
۱. بیانات رهبر انقلاب در دیدار با مردم قم، ۱۹/۱۰/۹۰
۲. باقر شریف القرشی، حیاة الإمام الحسن بن علی علیهما السلام،  جلد ۲  ص ۲۶۹