تبیان، دستیار زندگی
ریچارد فاینمن (11 می 1918 تا 15 فوریه 1988) یکی از مهمترین دانشمندان قرن بیستم میلادی به شمار می رود. وی در کنار مشغله خود به عنوان یک فیزیکدان به موسیقی و طبیعت علاقه بسیاری داشت ویکی از تأثیرگذارترین فیزیکدانان ...
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

ریچارد فاینمن

ریچارد فاینمن

ریچارد فاینمن (11 می 1918 تا 15 فوریه 1988) یکی از مهمترین دانشمندان قرن بیستم میلادی به شمار می رود. وی در کنار مشغله خود به عنوان یک فیزیکدان به موسیقی و طبیعت علاقه بسیاری داشت ویکی از تأثیرگذارترین فیزیک دانان آمریکایی در قرن بیستم بود که نظریه الکترودینامیک کوانتومی را پیش برد. فاینمن فیزیکدان شوخ طبعی بود همچنین او به خاطر توانایی اش در انتقال مفاهیم پیچیده فیزیک به زبان ساده به دانشجویان مشهور است، به همین دلیل او را سخنرانی برجسته و مدرسی تاثیر گذار می دانند. وی در سال 1965 بدلیل پژوهش هایش در زمینه الکترودینامیک کوانتومی، جایزه نوبل فیزیک را به همراه جولیان شووینگر و سین ایتروتومونگا دریافت کرد.

ریچارد از زمان کودکی در کنار پدرش با علوم مختلف آشنا شد در متن سخنرانی خود در هنگام دریافت جایزه نوبل در سال 1965 در مورد اینکه علم چیست؟  و اینکه "چطور یاد گرفتم علم چیست"، صحبت می کند. او می گوید چطور یاد گرفتن علم را از پدرم آموختم در پیاده روی هایی که در جنگل با هم داشتیم چیزهای زیادی یاد گرفتم. درباره پرندگان، در مورد گیاه، درخت و نور. ما به جنگل می رفتیم، چیزهای زیادی می دیدیم و درباره آن ها با هم حرف می زدیم. راجع به گیاهان، مبارزه آن ها برای نور، اینکه چگونه تلاش می کنند تا ارتفاع بیشتری بالا بروند گیاهان کوچکی که دنبال نور کمی بودند و این که نور چطور از آن بالا به لای برگ ها نفود می کرد.  و این که در مقابل هر رشد باید به همان اندازه مرگ و فروپاشی هم وجود داشته باشد، وگرنه مواد همیشه مصرف می شوند. درخت های خشک شده با تمام موادی که از هوا، زمین و جاهای دیگر گرفته اند، آنجا افتاده اند. اگر این مواد به هوا یا زمین برنگردند هیچ چیز جدید دیگری به وجود نمی آید، چون مواد لازم وجود ندارند. به همین علت، باید به همان اندازه، فروپاشی هم وجود داشته باشد.

از آن به بعد ما در گردش هایمان در جنگل کُنده های پوسیده را می شکستیم و موجودات ریز و قارچ های بامزه ای را می دیدیم که رشد می کردند. او نمی توانست باکتری ها را به من نشان بدهد، ولی اثر نرم کننده آن ها را به من نشان می داد. می دیدیم که چطور جنگل مدام دارد مواد را به یکدیگر تبدیل می کند. چیزهای خیلی زیادی وجود داشت. وصف چیزها به روش های عجیب و غریب.
از نظر فایمن،" علم اعتقاد به ناآگاهی متخصصان است". وقتی یک نفر می گوید "علم این و آن را یاد می دهد" کلمه را درست به کار نبرده است؛ علم چیزی یاد نمی دهد، تجربه است که به ما یاد می دهد. در واقع به جای اینکه بگوییم"علم این و آن را نشان داده است". باید بگوییم «تجربه این را نشان داده است.» و شما به اندازه هر کس دیگر حق دارید که وقتی چیزی درباره تجربه ای می شنوید، حوصله داشته باشید و به تمام دلایل گوش فرا دهید و قضاوت کنید که آیا نتیجه گیری درست انجام شده است یا نه.

در مورد فناوری نانو، دیدگاه های ریچارد فاینمن، نقش بسزایی در پی ریزی علوم نانو داشته است. او دیدگاه های خود را در یک سخنرانی در انجمن فیزیک آمریکا در سال 1959 با عنوان  "آن پایین فضای بسیار زیادی وجود دارد" مطرح کرد. در این سخنرانی پیش بینی های قابل توجهی در زمینه کار با مواد و اجسام در ابعاد خیلی ریز طرح کرد که ذهن هر شنو نده ای را به خود مشغول ساخت. هر چند پیشنهادات او در زمینه علوم نانو در آن دهه تعجب بر انگیز بوده است اما در این زمان با پیشرفت تکنولوژی شاهد تحقق بسیاری از پیشنهادات او هستیم.

وی در این سخنرانی در مورد دنیای بسیار کوچک ولی کارامد اتم ها سخن می گوید. آنچه که ما امروزه فناوری نانو می خوانیم. در واقع علوم نانو نگرش متفاوتی در مورد ظهور پدیده های جدید که منجر به پیشرفت های فناوری می شود، درآینده نزدیک می دهد. علوم نانو به دنیای کوچکتر از اتم ها کاری ندارد. در مورد طراحی سیستم هایی که از کنار هم قرار دادن اتم ها و نحوه چیدمان آنها ایجاد میشود، که منجر به ایجاد خواص جدیدتری می گردد، سخن می گوید. در مورد کوچک کردن ماشینها و موتورها، درمورد علوم زیستی و اینکه چگونه میتوان دستگاهی بسیار کوچک ساخت که به کمک جراحان بیاید، در واقع در 50 سال پیش فاینمن حوزه های فعالیت دانشمندان امروز در زمینه فناوری نانو را معرفی می کرد، چیزیی که امروزه شاهد تحقق آن هستیم.

بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان، تهیه: رویا رحیمی زاده

تنظیم: مرجان سلیمانیان