تبیان، دستیار زندگی
روشهای مختلفی برای تهیه و ساخت نانو ذرات وجود دارد از مهمترین آنها می توان روش سل ژل، مکانیزم های تبخیر و چگالش، واکنش های فاز گازی ایجاد شده توسط ...
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

رویکردهای کلی در ساخت نانو مواد

روش های مختلفی برای تهیه و ساخت نانو ذرات وجود دارد از مهم ترین آنها می توان روش سل ژل، مکانیزم های تبخیر و چگالش، واکنش های فاز گازی ایجاد شده توسط لیزر یا پلاسما، آسیاب کردن مکانیکی و روش هایی که در گروه شیمیایی مرطوب قرار می گیرند، را نام برد. روش هایی که ذکر شد هر کدام از رویکردی برای ساخت پیروی می کنند که در ادامه بیشتر شرح می دهیم.
 به طور کلی مواد نانو ساختار با دو رویکرد «بالا به پایین» و «پایین به بالا» قابل ساخت می باشند. در رویکرد بالا به پایین برای تولید محصول، یک ماده توده ای را شکل دهی و اصلاح می کنند. در حقیقت در این روش، یک ماده بزرگ را برمی داریم و با کاهش ابعاد و شکل دهی آن، به یک محصول با ابعاد نانو می رسیم. روش بالا به پایین مستلزم کاهش اندازه به کمترین میزان ممکن تا مقیاس نانومتری است، مانند بریدن، برداشتن، خرد کردن، له کردن، تراشیدن، ذوب کردن و ذره ذره کردن که همگی رویکرد ذکر شده را بیان می کنند.

رویکردهای کلی در ساخت نانو مواد

رویکرد پایین به بالا درست عکس رویکرد بالا به پایین می باشد. در این رویکرد، محصول از طریق کنار هم قرار دادن مواد ساده تر به وجود می آید، از کنار هم قرار دادن اتم ها و مولکول ها (که ابعاد کوچکتر از مقیاس نانو دارند) برای ساخت یک محصول نانومتری است. تصور کنید که قادریم اتم ها و مولکول ها را به طور واقعی ببینیم و آنها را به طور دلخواه کنار هم قرار دهیم تا شکل مورد نظر حاصل شود. در مقایسه کلی روشهای بالا به پایین ساده تر و قدیمی تر از روشهای پایین به بالا است.

روشهای پایین به بالا مستلزم دستکاری اتم ها و مولکول های منفرد می باشد، این رویکرد به فرآیندهای زیستی و شیمیایی شباهت بسیار نزدیکی دارد مثلاً در یکی از فرایندهای شیمیایی برای تولید نقاط کوانتومی شرایط و مواد اولیه فراهم  می شود و هر چه زمان بیشتر باشد، اندازه ذرات بزرگ تر خواهد شد. به عنوان مثال آسیاب های مکانیکی وجود دارند که می توانند ذرات را تا حد و اندازه نانومتر خرد کنند. روش های فیزیکی و مکانیکی جزو رویکردهای بالا به پایین می باشند، در مقابل در رویکرد پایین به بالا، اتم ها و مولکول ها با روش های شیمیایی و یا ابزارهای فیزیکی (همچون میکروسکوپ نیروی اتمی) در کنار هم چیده می شوند تا یک ساختار مولکولی بزرگ تر بدست آید.

بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان، تهیه: رویا رحیمی زاده

تنظیم: مرجان سلیمانیان