چراغ راهنمایی که چراغ راه سلامتتان می شود

به گزارش خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان؛ افزایش جریمه عبور از چراغ قرمز در چهارراه ها، این استراتژی جدید راهنمایی و رانندگی برای کاهش میزان تخلف های رانندگی است اما از این پس قرار است وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو نیز از آن برای رسیدن به اهداف خود بهره ببرد، با این تفاوت که با عبور از چراغ قرمز راهنمایی و رانندگی نهایت با پرداخت جریمه هرچند سنگین البته در صورت رخ ندادن پیشامدهای ناگوار، ماجرا ختم به خیر می شود ولی با عبور از چراغ قرمز محصولات غذایی و نادیده گرفتن آنها، این بار دور زدن قانون سلامت محور می تواند تبعات غیر قابل جبرانی را برای ما به همراه داشته باشد.

نصب چراغ راهنمای محصولات غذایی از جمله برنامه های وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو  برای آگاهی بیشتر مردم از محتویات محصولات غذایی و تاثیر آنها بر سلامتشان است که در کنار دیگر برنامه های سلامت محور در حال اجرا  می باشد. در این برنامه تلاش می شود تا  توجه بیشتری به میزان نمک، چربی، قند و اسیدهای چرب به ویژه برای افراد حساس که بیماری های قلبی عروقی، دیابت، اضافه وزن، چربی و فشار خون دارند، شود.

شاید بتوان از علل اجرای چنین طرحی را افراط و تفریط های ایرانیان در مصرف برخی مواد غذایی دانست که موجب افزایش شیوع  بیماری هایی مانند سرطان، بیماری های قلبی عروقی و دیابت  شده که در حال حاضر بیشترین میزان مرگ و میر در کشور را به خود اختصاص می دهند .

رسول دیناروند رئیس سازمان غذا و دارو درخصوص برچسب گذاری موادغذایی می گوید: با اجرای این طرح میزان نمک، روغن و شکر مورد استفاده در مواد غذایی از طریق سه رنگ سبز، زرد و قرمز مشخص می شود. بررسی ها حاکی از آن است که 15 درصد از فراورده ها در حال حاضر به برچسب چراغ راهنمای تغذیه ای مجهز شده اند و تا پایان سال به کارخانجات فرصت داده شده که این برچسب راهنمای تغذیه ای را روی محصولات خود درج کنند. برخی از تولید کننده ها این موضوع را به آخرین دقایق موکول کرده اند.

حسین رستگار مدیرکل آزمایشگاه مرجع سازمان غذا و دارو در خصوص هدف از تعیین چراغ راهنمای محصولات غذایی عنوان کرد: برچسب های راهنمای تغذیه، میزان نمک، شکر، روغن و کالری خوراکی را نشان می دهد. اگر این مواد بیشتر از حد مجاز تعیین شده در محصولات غذایی به کار رفته باشند، رنگ آن قرمز است. این نشانگرهای رنگی به مصرف کننده برای شناسایی ویژگی های تغذیه ای محصول کمک می کند تا با توجه به شرایط جسمی و نیازهای شخصی، انتخاب آگاهانه داشته باشد؛ به عنوان مثال بیمار دیابتی باید محصول با میزان قند پایین را انتخاب کند.

وی خاطر نشان کرد: در حال حاضر زدن چسب های تغذیه ای رنگی روی محصولات غذایی، تشویقی است اما در آینده نزدیک اجباری می شود و مراکز تولید مواد غذایی برای دریافت مجوز باید برای محصولات خود چسب تغذیه ای رنگی را دریافت کنند.

سعیدرضا رضایی مشاور اداره کل نظارت بر مواد غذایی و دبیر کمیته کشوری برچسب گذاری درخصوص وضعیت اجرای برنامه چراغ راهنمای مواد غذایی گفت: از آنجایی که این برنامه یک پروژه ملی است و نیاز به بررسی دقیق فرآیند دارد، قطعا یک بازه زمانی برای اجرای آن و جا افتادن آن در بین مردم پیش بینی شده که خوشبختانه تاکنون روند اجرای آن مورد قبول است.

وی افزود: دانشگاه های علوم پزشکی تا هفته آینده گزارشی را در خصوص روند رشد اجرایی این برنامه در نقاط مختلف کشور در اختیار سازمان غذا و دارو قرار می دهد. طبق آخرین آماری که گزارش شده حدود 10 درصد از محصولات غذایی برچسب گذاری شدند.

رضایی با  بیان اینکه با افزایش میزان پوشش برچسب گذاری محصولات غذایی نیاز به فرهنگ سازی در بین مردم برای استفاده از این برنامه احساس می شود، گفت: در حال حاضر به صورت محدود در دانشگاه ها، مدارس و مجامع برنامه فرهنگ سازی برای استفاده از برچسب های محصولات غذایی  اجرا می شود.

وی تاکید کرد: برچسب گذاری محصولات غذایی  براساس نوع محصول انجام نمی شود بلکه بر اساس الویت بندی واحدهای تولیدی برای دریافت مجوز و زمان مراجعه آن ها است. واحدهای تولیدی که پروانه و مجوز آن ها در حال صدور بوده برای دریافت برچسب و چراغ راهنمای محصولات اقدام کردند، همچنین در حال حاضر واحدهای تولیدی که زمان تمدید مجوز آنها رسیده، نیز فرآیند برچسب گذاری محصولات خود را شروع کرده اند.

این صاحب نظر ضمن بیان اینکه فرآیند چاپ و تهیه برچسب های محصولات غذایی بسیار زمان بر است، عنوان کرد: با توجه به پیش بینی های صورت گرفته، انتظار داریم که در سال 95 برچسب محصولات غذایی را به صورت کامل و مشهود در سطح بازار داشته باشیم.

دبیر کمیته کشوری برچسب گذاری در ادامه درخصوص طرز استفاده از این نشانگرها برای مصرف کننده گفت: طرز استفاده از این برچسب ها بسیار ساده است. با توجه به اینکه در جداول عوارض تغذیه ای، مصرف کننده ارزیابی مشخصی از میزان قند، چربی و نمک ندارد، در این برچسب ها با رنگ قرمز، زرد و سبز اقدام به تعیین حدود نمک، چربی، قند و اسیدهای چرب که چهار شاخص مهم و اثر گذار بر سلامت هستند، شد که رنگ قرمز میزان بالا، زرد میزان متوسط و سبز میزان کم عوامل چهارگانه آسیب رسان به سلامت را نشان می دهند. یعنی مصرف کننده می داند که رنگ قرمز میزان چربی بالا محصول را نشان می دهد و با توجه به وضعیت جسمانی، فعالیت فیزیکی و نیاز بدن خود محصول مناسب را انتخاب می کند.

وی افزود: با این نشانگرها مصرف کننده تشخیص می دهد که فلان محصول ذات شور یا شیرین دارد و براساس نیاز خود آن را مصرف می کند. بنابراین چه خوب است که چراغ راهنمایی محصولات غذایی را هم در کنار چراغ راهنمایی و رانندگی به بخشی از قوانین حیاتی زندگی خود تبدیل کنیم،  چرا که هر دو چراغ راه درست زندگی و سلامتی را به ما نشان می دهند.