سی پرفورمنس، سی هنرمند، سی روز

بیست و هفتمین پرفورمنس فستیوال "سی پرفورمنس، سی هنرمند، سی روز" به اجرای سمیرا داورفرا و شقایق سیروس با عنوان "هماوایی آسمان" اختصاص داشت.

در این پرفورمنس سمیرا داورفرا در گالری موزه هنرهای معاصر حضور داشت و شقایق سیروس که در آمریکا بود با او از طریق اسکایپ او را همراهی می کرد.
داورفرا که در گالری شماره پنج روی زمین خوابیده بود آرزوهای مخاطبانی که هنگام ورود به گالری شماره 5 موزه هنرهای معاصر آنها را روی برگه هایی نوشته بودند را می خواند. در آن سو نیز شقایق سیروس این کار را با زبان انگلیسی انجام می داد هرچند هر دو هر از گاهی آروزهای خوانده شده توسط دیگری را نیز ترجمه می َکردند.
پیش ازتشریح هنر این دو هنرمند باید دانست که برخی به اشتباه پرفورمنس را در تئاتر خلاصه می کنند. و تصور می کنند پرفورمنس تنها به واسطه تئاتر اجرا می شود. باید در نظر داشت که پرفورمنس از تئاتر گرفته شده است اما به صورت بنیادی متصل به تئاتر نیست درواقع پرفورمنس آرت در ابتدا در دنیای نقاشی و مجسمه سازی زاده و بعد وارد تئاتر شده است.

در رابطه با شکل اجرایی پرفورمنس در تئاتر باید گفت عده ای که هنوز قواعد نمایشی را در قالب سبک های کلاسیک نمی دانند یا اصلا از سبک شناسی سررشته ای ندارند و به صرف تجربه به سمت اجرای پرفورمنس نمایش های تئاتر می روند ندانسته و بدون هیچ اشرافی به تعریف نشانه ها در تئاتر مخاطب را گیج سرخورده و بیزار از سالن های تئاتر خارج می کنند مخاطبی که عادت به شنیدن دیالوگ دارد ناگهان با نمایشی روبه رو می شود که صرفا بنا به سلیقه کارگردان به وجود آمده و هیچ اثری از عناصر چهارگانه «زمان، فضا، بدن بازیگر و ارتباط دوسویه بازیگر و مخاطب» در آن تعریف نشده است و کمتر مشاهده می شود که مخاطبان از این اجراها راضی باشند و یا تاثیر بگیرند. و در پاسخ کارگردانان شنیده می شود که معتقدیم «نباید هنر خود را قربانی سلیقه توده کنیم» بله شاید تا جایی حق با آن ها باشد اما باید این مسئله را در نظر گرفت که 1- هیچ خبری از عناصر چهارگانه در آثار این هنرمندان نیست 2- مخاطب ایرانی میراث دار نمایش هایی است که تا حدودی نزدیک به عناصر سازنده پرفورمنس هستند.
داورفرا درباره این پرفورمنس می گوید: ایده ما تقسیم کردن آرزوها و ایجاد یک حلقه ارتباطی میان آرزوهای دو طرف بود. ما این ایده را از زمان دوم خواب گرفتیم زمانی که بدن به آرامش رسیده و وارد رویا می شود. ما ابژه بدن را که همیشه در پرفورمنس دارای حرکت است را ساکن کردیم، به این ترتیب من در موقعیتی قرار گرفتم که خوابیده ام و مانند کسی که به آسمان نگاه می َ کند تصویر دوستانم در آمریکا را که روی سقف موزه تابانده شده است را می بینم و آرزوهای مخاطبان ایرانی داخل موزه را برای آنها می خوانم.
وی افزود: ترجمه آرزوها روی برداشت دو دنیا از آرزوها تاثیر دارد و ممکن است ما یا آنها معنای آرزوهای یکدیگر را به شکل متفاوتی بفهمند. متاسفانه وقتی با نسل های جدید صحبت می کنیم این است که آنها آرزویی ندارند، ما می خواستیم در این پرفورمنس آدم ها ترغیب شوند و بیشتر از آرزوهای خود بگویند. ما مردم محتاطی هستیم و ممکن است آرزوها خیلی از ته دل آدم ها نباشد اما این رویداد در حد یک تمرین بسیار خوب بود.
این هنرمند با بیان اینکه آرزوهای نوشته توسط مخاطبان در یک گالری اینستال خواهد شد ادامه داد: آنچه در این آرزوها می َ شد دید این بود که آرزوهایی که از سوی مخاطب ایرانی خوانده می شد بیشتر روزمره و فردی بود و به سطح نخست زندگی آدم ها بازمی َگشت، درحالی که شرکت کنندگان آمریکایی پرفورمنس چون دغدغه های اصلی زندگی شان برطرف شده است رویکرد اجتماعی بیشتری در این آرزوها دارند.
وی با اشاره به اینکه صحبت کردن از آرزو به ما جسارت دنبال کردن آن را می دهد، درباره همکاری با شقایق سیروس نیز گفت: ما چهار سال است که در پروژه َهای مختلف با هم همکاری می کنیم. وقتی دعوت آقای راد شکل گرفت، ایده ای را که بیشتر با فضای موزه هماهنگی داشت را در اینجا اجرا کردیم.
فستیوال "سی پرفورمنس، سی هنرمند، سی روز" تا 8 بهمن ماه در موزه هنرهای معاصر ادامه دارد.