8 دلیل احتمالی آفت دهان
10 درصد آفتها بدون دلیل بروز میکنند
متاسفانه دلیل اصلی بروز 5 تا 10 درصد آفتها مشخص نیست. بروز این آفتها به تغذیه و به دلایل نادر دیگر بستگی ندارد. در این موارد کاری از دست متخصصان نیز بر نمی آید، چون برخی افراد بدون دلیل خاصی سالانه 3 تا 4 بار با این مشکل دردناک مواجه میشوند. پیش از این چنین مشکلاتی را با تجویز داروهای محرک سیستم ایمنی (مانند ایزوپرینوزین) درمان میکردند، اما این دارو از بازار جمعآوری شده است. در نتیجه امروزه راه حل مناسب و مشخصی برای مقابله با این مشکل وجود ندارد.
بروز آفت به دلیل مصرف برخی داروها
مصرف زیاد داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (داروهای مسکن) نیز باعث بروز آفت میشود. برخی افراد برای تسکین سردرد و درد عادت ماهانه به طور مرتب و بدون در نظر داشتن عوارض آنها، از این داروها استفاده میکنند. اما بهتر است بدانید که این داروها که شامل آسپیرین، ایبوپروفن، دیکلوفناک، مفنامیک اسید و ناپروکسن هستند امکان بروز آفت را فراهم میکنند. با وجود اینکه علت ارتباط بین مصرف این داروها و آفت در تحقیقات مشخص نشده است، اما مصرف منظم و طولانی مدت آنها زمینه ی ایجاد آفتها را فراهم میسازد.
آفت دهان در بین بیمارانی که تحت شیمی درمانی هستند رایج است
بروز آفتها به دلیل عفونتهای دندانی
جوانه زدن دندان عقل یا وجود دندان عفونی در دهان نیز ممکن است باعث بروز آفت شود. این مسئله در 20 درصد بیماران دیده میشود. در این صورت نیز دلیل اصلی بروز مشکل مشخص نیست، اما با کشیدن دندان مشکل از بین میرود.
آفت علامت مشکلات خونی
آنمی (کم خونی) به دلیل کاهش شدید میزان هموگلوبین خون (همان پروتئینی که باعث قرمزی رنگ آن میشود) بروز میکند. این سلولها از طریق آهن جذب شده از طریق مواد غذایی ساخته میشوند و وظیفه ی انتقال اکسیژن از ریهها به سمت ارگان ها را بر عهده دارند.
زمانی که میزان این سلولهای خونی کاهش پیدا میکند، اکسیژن کافی به بافتها و بخصوص عضلات نمیرسد. این مشکل در طولانی مدت باعث ایجاد خستگی جسمی شدید میشود. در برخی موارد، آفتها در نتیجهی بروز کمبود این سلولهای خونی بروز میکنند، هر چند این مسئله چندان شایع نیست. هنوز ارتباط دقیق این دو مشکل مشخص نشده است، اما زمانی که کم خونی برطرف میشود، آفتها نیز از بین میروند.
آفتها نتیجهی یک بیماری خودایمنی پوستی
در پی بروز یک ضایعهی پوستی، یک واکنش خودایمنی نیز بروز میکند و باعث تشکیل حباب هایی در پوست یا مخاط داخلی میشود. این مشکل یک بیماری خودایمنی است و ممکن است آفتها نیز در موارد نادری همراه این بیماری ژنتیکی بروز کنند.
در بین افرادی که دچار نقص ایمنی هستند آفتها بزرگ هستند، به طوری که اندازه ی آنها تا یک سانتیمتر نیز میرسد.
آفتها و بیماری بهجت
بیماری بهجت یک بیماری نادر خودایمنی با منشا ناشناخته است. از ویژگی های این بیماری بروز آفتهای دهانی و آفتهای دستگاه تناسلی است که به همراه علائم عصبی، بینایی و عروقی بروز میکند. در 95 درصد بیماران، آفتهای دهانی کوچک و دردناک بین 10 تا 100 عدد دیده میشود.
آفتها در اثر عوارض جانبی شیمی درمانی
از هر دو بیمار، یک بیمار تحت شیمی درمانی یا پرتودرمانی دچار آفت میشود. آفتها در بین بیمارانی که تحت شیمی درمانی هستند رایج است. در این صورت مخاط دهان به دلیل واکنش شیمی درمانی و پرتودرمانی بسیار حساس میشود، چون سلولهای مخاطی گوارشی جزو سلولهایی هستند که با سرعت بالا تقسیم میشوند. شیمی درمانی باعث کاهش گلبول های سفید و کاهش قدرت دفاعی مخاط دهانی در برابر میکروب ها میشود و در نتیجه آنها را در برابر عفونتها آسیب پذیرتر میکند.
نقص ایمنی بدن و آفتهای بزرگ
قدرت دفاعی افراد مبتلا به نقص ایمنی بسیار ضعیف است. ایدز یا همان سندرم نقص ایمنی اکتسابی شناخته شدهترین این مشکل است و باعث بروز عفونتهای دهانی مانند آفتها میشود. در بین افرادی که دچار نقص ایمنی هستند این آفتها بزرگ هستند، به طوری که اندازه ی آنها تا یک سانتی متر نیز میرسد.
آفت را با مشکلات دهانی دیگر اشتباه نگیرید
برخی بیماران با مشاهده ی هر نوع ضایعهای در دهان، آن را آفت تلقی میکنند. معمولا آفتها با مشکلات زیر اشتباه گرفته میشوند:
- سرطان حفره ی دهان که باعث بروز زخم های دهانی میشود. این زخم ها الزاما دردناک نیستند.
- هرپس یا همان تبخال بخصوص در کودکان که باعث بروز جوش های ریز در دهان میشود.
- زخم های تروماتیک مانند سوختگی، مخاط آسیب دیده دهان بعد از مسواک زدن محکم.
- توموهای خوش خیم دهان که در اثر تغییرات هورمونی مانند بلوغ، بارداری و غیره ایجاد میشوند.
حرف آخر
اگر دچار ضایعهای در دهان میشوید، اعم از مشکل دردناک یا بدون درد بهتر است به پزشک مراجعه کنید. انجام بررسی های پزشکی و آزمایش خون برای شما لازم است تا مشکل به درستی تشخیص داده شود.