برف کوری؛ مشکلی زمستانی در کوهنوردان

برف کوری، عارضه ای است مربوط به چشم که به دلیل قرار گرفتن چشم ها در معرض بازتاب اشعه ماورای بنفش خورشید از روی سطح یخ یا برف ایجاد می شود. این عارضه زمانی رخ می دهد که کوهنوردان بدون استفاده از عینک آفتابی، در زمستان به کوهنوردی می روند.

افرادی که بدون عینک آفتابی در معرض برف یا یخ به خصوص در نواحی قطبی و یا ارتفاعات قرار می گیرند دچار علائم چشمی ای می شوند که به  برف کوری معروف است.

از نظر پزشکی، واژه ی فوتوکراتیت photokeratitis برای برف کوری به کار می رود و شبیه به سوختگی قرنیه و ملتحمه چشم می باشد.

این عارضه زمانی رخ می دهد کوهنوردان بدون استفاده از عینک آفتابی جهت محافظت از چشم خودبه کوهنوردی می روند. حتی اگر فردی به مدت 20 دقیقه بدون عینک آفتابی در ارتفاعات و در محیطی که برف تازه باریده قرار بگیرد، ممکن است به این عارضه دچار شود.

نوری که از برف منعکس می شود حاوی سطوح بالا و مضری از اشعه ماورای بنفش (UV) می باشد. این اشعه می تواند قرنیه چشم را سوزانده و منجر به برف کوری شود.

علائم برف کوری مانند سوزش آزاردهنده، تاری دید و آزردگی چشم معمولاً حدود شش تا دوازده ساعت پس از قرار گرفتن در معرض آفتاب شدید رخ می دهد.

کاهش بینایی ناشی از برف کوری اغلب موقت است و به ندرت به کوری دائمی منجر می شود و علائم چشمی حدود 18 تا 24 ساعت بعد بهبود می یابند.

برف کوری معمولا در ارتفاعات بالا اتفاق می افتد، در جایی که اشعه ماورای بنفش شدیدتر می باشد. در واقع، برف منعکس کننده خوبی است و می تواند حدود 80 درصد از اشعه ماوراء بنفش را منعکس کند. به همین دلیل، اسکی بازان و کوهنوردان چنانچه از عینک آفتابی مناسب استفاده نکنند، احتمال خطر بیشتری برای آسیب دیدگی چشمانشان وجود دارد.

حتی احتمال دارد که برف کوری در مناطق قطب شمال و قطب جنوب رخ دهد. برف کوری همچنین می تواند برای هر فردی که فعالیت های بیرونی مثل پیاده روی، برف پیمایی با کفش مخصوص snowshoeing، و یا اسکی در مکان های پوشیده از برف را انجام می دهد، رخ دهد.

علائم برف کوری

- درد و قرمزی چشم ها
- کاهش بینایی
- حساسیت به نور درخشان
- دیدن هاله ای از نور
- مردمک کوچک شده
- پلک های متورم و قرمز
- آب آمدن از چشم
- تیک یا پریدن غیرقابل کنترل پلک و درد چشم
- امکان بسته شدن چشم به علت تورم شدید
- از دست دادن بینایی به طور موقت
- سوزش چشم به گونه ای که انگار ذرات شن و ماسه وارد چشم شده اند

درمان برف کوری

- از لمس کردن و یا مالش چشم در طول فرایند درمان اجتناب کنید.

- برای جلوگیری از هر گونه آسیب بیشتر، لنزهایی که درون چشم گذاشته اید را درآورید، به این جهت که چشم زودتر بهبود یابد.

- در داخل خانه و در یک اتاق تاریک بمانید.

- جهت ممانعت از ورود نور به چشمان، آنها را با پد نرم پارچه ای یا گاز پانسمان بپوشانید.

- کمپرس سرد و مرطوب را بر روی چشمان بسته بگذارید.

- از پماد تجویزی در دسترس جهت سرعت بخشیدن به بهبود استفاده نمایید.

- استفاده از قطره های اشک مصنوعی استریل و یا قطره های چشمی بی حسی ممکن است توسط پزشک توصیه گردد.

- مسکن های بدون نسخه مانند آسپیرین، استامینوفن یا ایبوپروفن ممکن است به تسکین این درد کمک کنند.

- چنانچه این عارضه شدید باشد، به پزشک متخصص چشم مراجعه کنید.

هشدار

قطره چشمی تتراکائین بی حس کننده موضعی اعصاب سطحی چشم است که فقط باید در شب و تاریکی مطلق استفاده شود. استفاده از این دارو در روز یا حتی نور خیلی کم بسیار خطرناک بوده و منجر به کوری می شود.

نکات مهم

- در برف کوری به خاطر درد شدید و ممانعت از خواب، باید از مسکن استفاده شود.

- کسانی که سابقه پیوند قرنیه چشم دارند، در صعود دچار نورزدگی شدیدتری می شوند.

پیشگیری از برف کوری

- از برف کوری می توان با استفاده از عینک های محافظ پلاریزه ی 100 درصد مسدود کننده ی UV ، عینک های آفتابی منحنی wraparound sunglasses یا عینک های محافظ مخصوص توده های یخچالی glacier goggles جلوگیری کرد. این عینک ها حدود 10 درصد از نور مرئی را عبور داده و تقریبا تمام اشعه های UV را جذب می کنند.

عینک های محافظ مخصوص توده های یخچالی همان عینک های آفتابی هستند، اما دارای ترکیبات و ویژگی های اضافی، مانند داشتن ضمائمی در دو طرف و پایین جهت جلوگیری از ورود نور به چشم می باشند. این عینک ها معمولا با آینه و لنزهای پلاریزه شده ساخته می شوند که تیره تر از عینک آفتابی عادی هستند.

- بایستی همواره عینک های آفتابی یا عینک های محافظ برف را به چشم زد، حتی زمانی که هوا ابری است،زیرا اشعه های UV می توانند از میان ابرها نفوذ کنند. یک لنز تیره و یا آینه ای همیشه بهترین گزینه است. عینک های محافظ برف در پایینِ قسمت منحنی و نه در بالا دارای سوراخ یا هواکشی است. این امر اجازه می دهد که رطوبت از بین رفته و در نتیجه عینک های محافظ بخار نگیرند و یا یخ نبندند. آنها همچنین محکم در صورت جا می گیرند و اطراف را کاملا پوشش می دهد.

- بایستی از یک کلاه یا کلاه ایمنی به همراه آفتابگیر یا نقاب استفاده کرد تا از ورود اشعه های خورشیدی از بالا جلوگیری شود.

- در موارد اضطراری و عدم دسترسی به عینک آفتابی، می توان یک عینک محافظ را با استفاده از یک تکه نوار، مقوا، پوست درخت یا وسایل دیگری که به راحتی در دسترس هستند، ساخت. آن را در قسمت بینی برش داد و دو شکاف افقی نازک در نقطه ی دید ایجاد نمایید به طوری که به اندازه ای باشند که برای دیدن کافی است و از ورود نور به داخل جلوگیری کنند. می توان این عینک دست ساز را با استفاده از یک ریسمان و یا نوار به خوبی در اطراف سر فرد محکم کرد تا بیشترین محافظت را فراهم سازد.

- سیاه کردن پلک ها با دوده و یا زغال می تواند برخی از اشعه های مضر UV را جذب و نور را از چشمان شما منحرف و دور سازد.

- پیش از رفتن در برف، از پزشک بخواهید قطره های چشمی یا پمادهایی را برای برف کوری تجویز نماید.

- افرادی که از لنزهای چشمی استفاده می کنند، می توانند از بعضی مارک های لنز که با UV عالی و مواد مسدود کننده ساخته شده اند، استفاده کنند. با این حال، حفاظت این لنزها تنها به قرنیه و مردمک محدود می شود و نه بافت ملتحمه و یا پلک.

همیشه به یاد داشته باشید که در هر زمینه ای، پیشگیری بهتر از درمان است. بنابراین، همیشه عینک آفتابی خود را دم دست داشته باشید تا از چشمان شما در برابر اشعه UV محافظت شود.

منابع:
راسخون - رزیتا ملکی زاده
باشگاه خبرنگاران
گروه کوهنوردی مهزیار