در قسمت اول این مطلب درخصوص باورهای رایجی مانند تاثیر ورزش صبحگاهی یا عصرگاهی یا تاثیر ورزش دراز و نشست در آب شدن چربی‌های شکم و غیر صحبت کرده و صحت و سقم آنها را بررسی کردیم.

در قسمت دوم این مطلب نیز خانم دکتر مژگان مقدم، دکترای تخصصی فیزیوتراپی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، سوءتفاهم های رایج در خصوص ورزش و سلامتی را به صورت علمی مورد بررسی قرار می‌دهد.

طناب زدن زیاد باعث آسیب زانوها می‌شود

اشتباه است. با اینکه طناب زدن یک ورزش پرشی و با اعمال نیروی زیاد از طرف زمین روی اندام‌های تحتانی است، اما در صورتی که مفصل زانوی فرد دچار آسیب و یا بیماری قبلی نظیر آرتروز نباشد، انجام آن موجب آسیبی به زانوی سالم نخواهد گردید. حتی در مقایسه با دویدن که در بخشی از آن، وزن روی یک اندام تحمیل می‌گردد، در طناب زدن وزن به طور مساوی روی هر دو پا توزیع می‌گردد و بنابراین فشار کمتری به مفاصل زانو وارد می‌کند.

البته برای داشتن ایمنی و سلامت کامل باید برای طناب زدن کفش ورزشی بپوشید که کفی مناسبی به ویژه در قسمت پنجه‌های پا داشته باشد. معمولا کفش‌هایی که دارای کفی انعطاف پذیر هستند، برای این ورزش پرشی مناسب هستند. همچنین روی سنگ و موزاییک طناب نزنید، زیرا به پاها و مفاصل فشار زیادی وارد می‌کند. بهترین سطوح برای طناب زدن روی تشک ورزشی یا زمین چوبی و در صورت عدم دسترسی به این سطوح، روی موکت است. به علاوه باید زانوها را کمی خم نگه دارید و بیش از حد بالا نپرید تا کمترین فشار به مفاصل زانو وارد گردد.

دوچرخه ثابت بیشتر از دوچرخه معمولی به زانوها فشار وارد می‌کند

اشتباه است. ورزش‌هایی که در طی انجام آنها نیروی ملایمی به صورت عمودی و بطور متناوب به غضروف مفصلی زانو وارد می‌شود، از جمله راه رفتن و دویدن ملایم یا ورزش با دستگاه هایی نظیر  دوچرخه ثابت، باعث بهبود تغذیه غضروف مفصلی و پیشگیری از تخریب آن می‌شود.  البته در موارد درد های شدید جلوی زانو، با تنظیم ارتفاع زین دوچرخه باید فشار روی مفصل زانو  و درد را به حداقل رساند و اصولا بهتر است جای دوچرخه سواری، پیاده روی یا شنا انجام شود.

در بسیاری موارد استفاده از دوچرخه ثابت بیشتر توصیه می‌شود به خصوص افرادی که وزن بالایی دارند، خانم‌های باردار، افرادی که مشکلات حس عمقی پا دارند یا به نوعی راه رفتن برایشان مشکل است. مبتلایان به پوکی استخوان یا کسانی که دچار مشکلات بینایی یا تعادلی هستند، نیز بهتر است از دوچرخه ثابت استفاده کنند، زیرا به دلیل مشکلاتی که دارند ممکن است تعادل خود را روی دوچرخه متحرک از دست بدهند و دچار شکستگی و صدمه‌های جسمانی شوند. در حالی که دوچرخه ثابت از ثبات بیشتری برخوردار است و تعادل آنها را حفظ می‌کند.

بیماران دیابتی نباید ورزش کنند

اشتباه است. یکی از فواید ورزش، کمک به حفظ تعادل مقدار قند خون است، بنابراین افراد دیابتی در صورت انجام ورزش همگام با رژیم غذایی برای کاهش وزن، نیازی به کاهش شدید کالری مصرفی ندارند. تنها این نکته را باید متوجه بود که ورزش‌های مختلف، تأثیرات متفاوتی بر مقدار قند خون خواهند داشت.

ورزش‌های هوازی نظیر دویدن و یا استفاده از تردمیل مقدار قندخون شما را بلافاصله کاهش می‌دهند. در حالی که ورزش‌های قدرتی طولانی مدت، بر روی قند خون شما چند ساعت پس از ورزش  تأثیر می گذارند. این موضوع می‌تواند هنگام رانندگی دردسرساز گردد. این یکی از دلایلی است که قبل از رانندگی باید حتما مقدار قند خونتان  را اندازه‌گیری کنید. همراه داشتن یک ماده غذایی مانند میوه، بیسکویت، آبمیوه یا نوشابه در اتومبیل لازم است.

بسکتبال و والیبال باعث بلندتر شدن قد می‌شوند

نه الزاما. ورزش‌های پرشی به دلیل اینکه نیروی بیشتری به صفحات رشد و صفحات اپی فیز وارد می‌کند، باعث کوتاه شدن قد می‌شوند. اگر ورزش بسکتبال تحت نظر متخصص ورزشی صورت بگیرد که به صفحات رشد و اپی فیز فشار زیادی وارد نشود، فرد از نظر قدی رشد طبیعی خود را خواهد داشت، در غیر این صورت می‌تواند مانعی برای افزایش قد باشد.

افراد برای بلند شدن قد خود باید به صورت مرتب ورزش‌های کششی را انجام دهند که در این میان، ورزش ژیمناستیک به ویژه برای کودکان مناسب است. والیبال و شنا هم می‌توانند در افزایش قد پیش از بسته شدن صفحات رشد استخوانی مفید باشند.

هر گونه فعالیت ورزشی در دوران بارداری ممنوع است

اشتباه است. زنان باردار سالمی که در شرایط مناسب بدنی به سر می برند و پیش از حاملگی نیز ورزش می کرده اند، می‌توانند به برنامه ورزشی خود در دوران حاملگی ادامه دهند و مشکلی برای سلامتی یا رشد کودک آنها پیش نخواهد آمد. البته حجم و شدت برنامه ورزشی باید کاهش یابد.

دستورات و احتیاطات کلی ورزش برای خانم‌های حامله نیز باید رعایت گردد، بویژه در سه ماهه اول حاملگی، لازم است که از گرم شدن بیش از حد بدن جلوگیری شود. پس از سه ماهه اول نیز باید از تمریناتی که لازم است فرد برای مدت طولانی بر روی پشت خود دراز بکشد یا در یک وضعیت ثابت بایستد، صرف نظر کرد، زیرا موجب خواهند شد که خون رسانی به رحم و جنین کاهش یابد.

پیاده روی، آهسته دویدن، شنا، استفاده از دوچرخه ثابت در حد معقول، مناسب و ایمن هستند. در مقابل، ورزش‌هایی که احتمال زمین خوردن شدید در آنها زیاد باشد، یا حتی احتمال از دست دادن تعادل بدن در آنها وجود داشته باشد، گزینه های مناسبی برای زنان باردار نیست.

ورزش‌های هوازی به تنهایی برای کاهش وزن کافی‌اند

اشتباه است. برای سوختن یک کیلوگرم چربی به فعالیت بدنی معادل 9000 کالری نیاز است که این فعالیت برابر با 25 ساعت پیاده روی است. علی رغم اثرات مفید ورزش، شواهد نشان می‌دهد که مقدار کالری دریافتی، نقش مهم‌تری از انرژی مصرفی در تعیین وزن بدن داشته باشد. ضمن آنکه اگر فعالیت بدنی خود را افزایش دهید، اشتهای شما افزایش می‌یابد و با خوردن غذای بیشتر، انرژی صرف شده را جبران می‌کنید، بنابراین با یا بدون افزایش فعالیت بدنی، کنترل کالری کلید اصلی کاهش وزن یا حفظ وزن مناسب است.

با شکم خالی نباید ورزش کرد

صحیح است. ورزش کردن با شکم خالی هرگز توصیه نمی‌شو ، بویژه اگر هدف افزایش قدرت و استقامت بدنی باشد. اگر تمرکز اولیه، بدون توجه به از دست دادن عضلات، فقط بر کاهش وزن باشد، ورزش کردن با معده خالی زیاد بد نیست. اما چنانچه بخواهیم همزمان با کاهش وزن، حجم عضله را هم حفظ کنیم، متخصصان پیشنهاد می‌کنند که قبل از شروع تمرینات ورزشی ، تغذیه مختصری داشته باشیم. اگر می خواهید بدن خود را به طور اساسی بسازید، به طور کلی فکر ورزش کردن با معده خالی را از ذهن خودتان بیرون کنید.