تبیان، دستیار زندگی
مصاحبه اختصاصی تبیان با مولوی نذیر احمد سلامی یکی از علمای برجسته اهل سنت. وی نماینده مردم استان سیستان و بلوچستان در مجلس خبرگان و عضو شورای عالی مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، و عضو هیئت علمی گروه فقه و حقوق حنفی دانشگاه مذاهب اسلامی می باشد
عکس نویسنده
عکس نویسنده
نویسنده : مهری هدهدی
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

مسلمین در سه محور به همدیگر نزدیک شوند!/مصاحبه

جایگاه وحدت در آموزه های دینی ما!

مولوی نذیر احمد سلامی یکی از علمای برجسته اهل سنت است. وی علاوه بر نمایندگی مردم استان سیستان و بلوچستان در مجلس خبرگان رهبری و عضویت در شورای عالی مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، عضو هیئت علمی گروه فقه و حقوق حنفی دانشگاه مذاهب اسلامی و مدرس حوزه علمیه دارالعلوم زاهدان نیز می باشد.
گفتگوی پیش رو با این اندیشمند برجسته اهل سنت در رابطه با موضوع وحدت اسلامی است:

مصاحبه از:  بخش اعتقادات شیعه تبیان
مولوی نذیر احمد سلامی

مولوی نذیر احمد سلامی در سال 1324 ش. در روستای مچان دهستان "کیشکور" شهرستان سرباز استان سیستان و بلوچستان در خانواده روحانی متولد شد. دوره ابتدایی را در این منطقه گذراند و پس از آن، تحصیلات مقدماتی حوزوی را در محضر اساتیدی همچون «مولانا تاج محمد بزرگ زاده» در سرباز و سپس «مولانا مفتی محمد شفیع» مفتی اعظم پاکستان، «مولانا محمدرفیع عثمانی»، «مولانا محمدتقی عثمانی»، «مولانا شمس الحق» و «مولانا سبحان محمود» در کراچی پاکستان به اتمام رساند. وی علاوه بر تحصیلات دینی و موفق به اخذ مدرک کارشناسی ارشد در رشته اقتصاد از دانشگاه کراچی هم شد.
وی علاوه بر نمایندگی مردم استان سیستان و بلوچستان در مجلس خبرگان رهبری و عضویت در شورای عالی مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، عضو هیئت علمی گروه فقه و حقوق حنفی دانشگاه مذاهب اسلامی و مدرس حوزه علمیه دارالعلوم زاهدان نیز می باشد.
از تألیفات ایشان می توان به کتاب هایی همچون "تاریخ اسلام"، "محورهای دعوت و تبلیغ"، "بانوان نمونه عصر پیامبر (صلی الله علیه و آله) و صحابه"، "سه همسفر"، "چگونه زیستن در پرتوی آداب شریعت"، "دورنمای تاریخ حادثه کربلا" و "هدیه ای به خواهران" و همچنین بیش از 15 مقاله علمی در موضوعات مختلف در مجامع بین المللی اشاره کرد.

گفتگوی پیش رو با این اندیشمند برجسته اهل سنت در رابطه با موضوع وحدت اسلامی است:

در آستانه هفته وحدت و برگزاری بیست و نهمین کنفرانس وحدت هستیم برای سوال اول ابتدا تعریفی از وحدت اسلامی و تقریب مذاهب اسلامی، این دو مقوله مهمی که لازمه جهان اسلام است، بفرمایید.
وحدت در آموزه های دینی ما جایگاه مهمی دارد و ناظر به ادیان است چون ادیان آسمانی به لحاظ اصول همه واحد هستند فروعات آن با هم متفاوت است اما اساس که توحید و نبوت و معاد است در همه ادیان آسمانی وجود دارد لذا کلمه وحدت در آن به کار می رود اگر علمی بخواهیم صحبت بکنیم وحدت ناظر به ادیان است و واژه تقریب به معنای نزدیک شدن و کاستن اختلافات و برطرف کردن و ملاک قرار ندادن اختلافات جزئی و فرعی. ادیان یکی هستند به این معنا که اگر ما معتقد به وحدت هستیم یعنی اساس ادیان الهی مبتنی بر توحید، نبوت و معاد است و همه ادیان در آن شریک هستند به خصوص مسلمانان که در این سه محور شریک هستند و بر اساس این 3 محور باید به هم نزدیک شوند اما تقریب ناظر به مذاهب است به این معنا که در مذاهب اختلاف در فروعات به صورت جزئی وجود دارد و این اختلافات جزئی در غیر منصوصات و مسائل مستحبی نمود دارد.
ما می توانیم در اختلافات و مسائل مستحبی به هم نزدیک شویم کنار همدیگر باشیم و این اختلافات جزئی و فروعی را نباید ملاک قرار دهیم که از همدیگر جدا باشیم یا علیه همدیگر اقدامی کنیم، بنویسیم یا بگوییم این مفهوم علمی وحدت و تقریب است.

علمای مذاهب مختلف اسلامی اعم از شیعه و سنی بر این مسئله تاکید دارند که مسلمانان از پرداختن به اختلافات پرهیز کنند به نظر شما نپرداختن به مسئله اختلافات باعث وحدت می شود؟

ادیان یکی هستند به این معنا که اگر ما معتقد به وحدت هستیم یعنی اساس ادیان الهی مبتنی بر توحید، نبوت و معاد است و همه ادیان در آن شریک هستند به خصوص مسلمانان که در این سه محور شریک هستند و بر اساس این 3 محور باید به هم نزدیک شوند اما تقریب ناظر به مذاهب است به این معنا که در مذاهب اختلاف در فروعات به صورت جزئی وجود دارد و این اختلافات جزئی در غیر منصوصات و مسائل مستحبی نمود دارد.

اگر به مسائل اختلافی غیر منصوص پرداخته نشود ممکن است که این اختلافات جزئی و فرعی را عامه مردم یا آدم هایی که سطح سواد متوسطی دارند را اساس قرار دهند و بر اساس اینها با دیگر فرق و مذاهب دچار اختلاف و نزاع و دعوا شوند لذا پرداختن به این اختلافات جزئی درست نیست به این معنا که اینها را ملاک دعوا و اختلاف قرار ندهیم و اینها را مسائل جزئی بدانیم که در داخل یک مذهب و نیز در بین مراجع اختلاف وجود دارد؛ این اختلافات نباید ما را از هم جدا کند و نباید به صورت محوری به آن پرداخته شود و توان فکری و ذهنی خود را هزینه کنیم برای این که با همدیگر نزاع پیدا کنیم اگر به این اختلافات جزئی پرداخته نشود ممکن است افراد کم سواد یا افراد بی سواد اختلافات را به مثابه اختلافات واقعی تلقی کنند و به خاطر آن اختلافات از همدیگر جدا شوند و اساس نزاع آنها شود لذا پرداختن به این معنا که ما اختلافات را کم اهمیت تلقی کنیم و به این معنی که اینها مسائل و موارد اصلی مشکلات نیستند.

سخن پیامبر (صلی الله علیه و آله) که اختلاف امت را رحمت توصیف می کند را چطور می توان توضیح داد؟

اختلاف امت در چندین معنا آمده است؛ اختلاف به معنای رفت و آمد که در قرآن در مورد شب و روز به کار می رود؛ اما در معنای دیگر اگر علما با همدیگر مراوده و رفت و آمد داشته باشند رحمتی می شود برای امت اسلامی؛ یعنی علما را با هم نزدیک می کند؛ فرقه ها را با هم نزدیک می کند؛ در معنای دیگر این است که اختلاف در مسائل اجتهادی در میان امت، رحمت است به این معنا که این اختلاف در مسائل اجتهادی باعث می شود که انسان برای استنباط و استخراج این مسائل فکری در این مسائل اجتهادی اجتهاد کند و توان فکری و ذهنی خود را به کار گیرد و اینها مشوقی می شود برای پیشرفت علمی انسان و این طبیعی است که پرداختن به این مسائل اختلاف انگیز از این بابت رحمت است که این اختلافات در سایه وحدت در مسائل بنیادین باعث رشد و پیشرفت و ارتقای علمی هر انسانی می شود.

مولوی نذیر احمد سلامی


همانطور که مستحضرید در آستانه کنفرانس وحدت قرار داریم به نظر شما برگزاری کنفرانس وحدت تا چه اندازه می تواند در وحدت بین مسلمین موثر باشد؟

بعد از پیروزی انقلاب اسلامی هر ساله در ایام هفته وحدت این کنفرانس هم در تهران در سطح بین المللی برگزار می شود و هم در استانها در سطح منطقه ای و استانی. این که بگوییم تاثیر ندارد توجیهی ندارد؛ حتما بی تاثیر نیست به شرطی که از افرادی دعوت کنیم که در کشورهای خودشان پایگاه مردمی دارند و مورد وثوق و اعتماد اکثریت مردم هستند طبیعتا این افراد وقتی به ایران می آیند و صحنه وحدت را در بین مسلمانان می بینند، در بازگشت، مسائل را آنطور که دیدند منعکس می کنند از جمله در خطبه های نماز جمعه، مساجد و... ؛ قطعا تاثیر دارد؛ باید سعی کنیم مبنای کار ما و کلیه کسانی که از خارج و داخل دعوت می شوند اخلاص و احیا و حفظ دین مبین اسلام باشد؛ باید سعی کنیم وحدت را در عرصه عمل هم نشان دهیم و ثابت کنیم که ما دنبال وحدت امت اسلامی هستیم و اگر افرادی، فرقه هایی و گروههای که منحرف هستند به اختلافات می پردازند و دامن می زنند برای اصلاح آنها و برای این که حرکات آنها تاثیری در ایجاد اختلاف امت نداشته باشد به رسالت خود عمل کنیم و آنها را دعوت به وحدت کنیم به هر شیوه ای و به هر نحوی که شرایط زمانی و مکانی ما ایجاب می کند آنها را به وحدت دعوت کنیم اگر هر دو کار هم دعوت به وحدت در سطوح منطقه ای و هم این کنفرانس های جمعی برگزار شود تاثیر خوب خود را خواهد گذاشت.

چرا در جهان اسلام ندای وحدت فقط از سوی ایران ابلاغ می گردد و برخی کشورهای منطقه مثل عربستان در راستای عکس حرکت می کنند؟
یکی از مشکلات همین است که دیگر حکومتها یا علما و احزاب، آنچنان که در کشور ما مسئله وحدت دنبال می شود و به آن اهمیت داده می شود جای دیگر وجود ندارد؛ این ضعف را باید مجمع تقریب برطرف کند. یک راه این است که مراودات همواره با علمای کشورهای دیگر داشته باشند و سعی کنیم که کنفرانس وحدتی که در سطح علما برگزار می شود به سران کشورهای اسلامی تعمیم دهیم؛ اگر مقامات بلندپایه کشورهای اسلامی حضور یابند نتیجه بهتری در پی خواهد داشت؛ با توجه به این که در وضعیت فعلی، این کنفرانسها در سطح سیاسی برگزار نمی شود و دشمن می بیند که کشورها و ملتهای اسلامی در سطح سیاسی اختلاف دارند لذا در راستای منافع خود گام برمی دارد و به اختلافات سیاسی دامن می زند.

پس به نظر شما امکان تحقق وحدت سیاسی در جهان اسلام وجود دارد؟
سیاسیون معمولا تعصب ندارند مگر این که دشمن آنها را وادار کند؛ اگر در سطح سیاسی کنفرانس برگزار شود می توانیم این ادعا را کنیم که ان شاء الله در آینده نزدیک به وحدت واقعی در جهان اسلام دست یابیم.


مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.