🌺اختلال نوشتاری دانش آموزان🌺
مقدمه:
ویژگی اصلی بیان نوشتاری توانایی پایین سازمان دهی و ارایه اطلاعات به شكل نوشتاری در مقایسه با توانایی قوی تر در سازماندهی و ارایه ی اطلاعات به شكل شفاهی- كلامی (مانند گویه های كلامی در آزمون هوش) است. در صورتی كه مشكل فقط به صورت املانویسی باشد و بیان افكار به صورت نوشتاری مشكلی نداشته باشد، احتمال وجود نارسایی در پردازش واج شناختی به عنوان یكی از ویژگی های اختلال خواندن بیشتر است.
اگرچه افرادی كه اختلال بیان نوشتاری دارند معمولاً ضعف املا نیز دارند ولی در دستور زبان، اصول نگارش و موضوع برای نوشتن نیز ممكن است مشكل داشته باشند. نوشته های آنها بسیار ساده و كوتاه است و به علت داشتن مشكلات دستور زبان و خطاهای اصول نگارش نمی توان مطلب را به خوبی دنبال كرد. ضعف در مهارت های نوشتن چند دلیل دارد. در برخی از موارد، نارسایی های موجود در یكپارچه سازی دیداری ادراكی و هماهنگی حركتی عامل بروز مشكل هستند.
این كودكان در ساز و كارهای نوشتن مشكل دارند، هنگام نوشتن باید به دست خط خود دقت زیادی بكنند. به همین دلیل فكر و مطلبی را كه می خواهند بر روی كاغذ بیاورند از دست می دهند. در صورتی كه ضعف نوشتاری از هماهنگی حركتی ناشی شده باشد، مشكل را نمی توان نوعی نارسایی واقعی در زبان نوشتاری به حساب آورد و نشانه هایی كه كودك نشان می دهد را بهتر است به عنوان اختلال در مهارت های حركتی محسوب كرد.
علت اصلی اختلال بیان نوشتاری را می توان مشكل كودك در برگرداندن اطلاعات از وضعیت شنیداری- شفاهی به ضعف دیداری- نوشتاری دانست. دلیل چنین وضعیتی معلوم نیست و می توان چند علت را برای آن در نظر گرفت. برای مثال، كودكانی كه در حافظه ی كاری مشكل دارند ممكن است در به یاد آوردن سازمان كلی یا محتوای آنچه كه می خواهند بگویند، مشكل داشته باشند و نتوانند برای نوشتن آنچه كه در ذهن خود دارند تمركز كافی داشته باشند. برخی كودكان در برنامه ریزی، درك مطلب، تولید فكر نو یا سازمان دهی مورد نیاز در فرایند نوشتن مشكل دارند.
افزون بر این، آنها ممكن است در دنبال كردن قواعد دستور زبان و ارتباط نوشتاری با مشكل مواجه باشند. از آنجا كه مشكلات مربوط به حافظه ی كاری، سازمان دهی و برنامه ریزی معمولاً در اختلال نارسایی توجه/ بیش فعالی مشاهده می شود، از این رو احتمال اینكه كودكان دارای این اختلال در زبان نوشتاری نارسایی داشته باشند، بسیار زیاد است.
برخلاف اختلال خواندن، اختلال زبان نوشتاری بعد از كلاس اول مشخص می شود. نیازهای محدود و نسبی نوشتاری دانش آموز كلاس اولی به ندرت ممكن است به اندیشه یا كاربرد دستور زبان وابسته باشد. بنابراین، والدین و معلمان ممكن است ظهور اختلال بیان نوشتاری را به صورت مشخص در كلاس سوم یا چهارم گزارش كنند. در واقع، كلاس سوم و چهارم زمانی است كه به علت ماهیت برنامه های درسی مدرسه مشكلات نوشتن ظاهر می شود. در فاصله سال های كلاس سوم تا ششم رشد افكار مربوط به نوشتن و استفاده از دستور زبان بسیار افزایش می یابد و بیشتر مشكلات نوشتن در همین سالها بروز می كنند.
علائم و نشانه های نارسانویسی
*ممكن است با وجود زمان و توجه لازم و كافی برای نوشتن، نوشتاری با خط شكسته یا ناخوانا داشته باشد،
*ناسازگاری و ناهماهنگی هایی را نشان می دهد: تركیب خط شكسته و چاپی، بالا و پایین بودن، اندازه، شكل یا كج بودن نامناسب حروف،
* واژه ها یا حروف ناتمام دارد، واژه ها را حذف می كند،
*این واژه ها و حروف به طور ناهماهنگ فاصله گذاری می كند،
* وضعیت عجیب مچ، بدن یا كاغذ را نشان می دهد،
*در تصور شكل واژه ها مشكل دارد،
* آهسته و با زحمت نسخه برداری می كند یا می نویسد،
*طراحی فضایی ضعیفی روی كاغذ دارد،
* قلم را بصورت غیرعادی و محكم در دست می گیرد/ از دست درد شكایت می كند،
*در اندیشیدن و نوشتن همزمان (یادداشت برداری، نوشتن خلاقانه) مشكل اساسی دارد.
راهبردها:
* استفاده از واژه پرداز را توصیه كنید،
* از تنبیه دانش آموزان به دلیل كار بی دقت و نامرتب بپرهیزید،
* شفاهی امتحان بگیرید،
* از ضبط صوت استفاده كنید،
* به دانش آموزان اجازه استفاده از دفترچه یادداشت را بدهید،
* برای كاهش حجم مواد نوشتاری مورد نیاز، نكات یا رئوس مطالب را یادداشت كنید،
* رونویسی از كار را كاهش دهید،
* به دانش آموز اجازه دهید از كاغذ خط كش دار یا كاغذ شطرنجی استفاده كند،
* استفاده از گیره ی مداد و یا دیگر ابزارهای یاری دهنده ی نوشتاری را پیشنهاد كنید،
*جایگزین هایی برای تكالیف نوشتاری (گزارش های ویدئویی، گزارش های صوتی) فراهم کنید.
