تبیان، دستیار زندگی
کسی مخالف هندوانه خوردن نیست، اتفاقا خوردن هندوانه در زمستان خیلی هم می چسبد. هر کاری که برای خدا انجام شود عبادت است. پس اگر هندوانه خوردن هم برای خدا باشد عبادت است
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

فرصت های طلایی شب یلدا !

کسی  مخالف هندوانه خوردن نیست، اتفاقا خوردن هندوانه در زمستان خیلی هم می چسبد. هر کاری که برای خدا انجام شود عبادت است. پس اگر هندوانه خوردن هم برای خدا باشد عبادت است: « الَّذِینَ آمَنُواْ وَ تَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُم بِذِكْرِ اللّهِ أَلاَ بِذِكْرِ اللّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ؛[سوره رعد، آیه28] آنان که ایمان آورده اند و دلهایشان به یاد خدا آرامش می یابد آگاه باشید که دلها به یاد خدا آرامش می یابد.»

می بینید که چقدر راحت در شب یلدا هم می شود به یاد خدا بود و عبادت خدا را کرد؟

علی بیراوند/ کارشناس حوزه - بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان
شب یلدا

با وارد شدن به بلندترین شب سال، بار دیگر سرور، شادی و طراوت، خانه ها را زیبا می کند. این زیبایی و شادابی برای افراد به شکل های مختلفی جلوه می نماید، یکی با هندوانه خوردن، سبزی پلو با ماهی یکی با انار، آجیل و شیرینی و دیگری با دقایقی مناجات و ارتباط بیشتر با خدا، بستگی دارد زیبایی را در چه چیزی مشاهده کنیم.
طعم لذت بخش چند ثانیه ارتباط با معبود و خالق هستی یا شیرینی یک هندوانه سرد در دل زمستان سرد. چه خوب است در بلندترین شب سال فرصت های پیش روی خودمان را یک بار دیگر با استفاده از آموزه های دینی و اسلامی مرور کنیم.

کسی مخالف هندوانه خوردن نیست!

شب یلدا یکی از کهن ترین جشن های ایرانی است. در این جشن، طی شدن بلندترین شب سال و به دنبال آن بلندتر شدن طول روزها در نیم کره شمالی، که مصادف با انقلاب زمستانی است، گرامی داشته می شود.
صحبت از انقلاب زمستان کردیم آیا می شود در این شب بلند، انقلابی در سرزمین وجود ما نیز شکل گیرد حال که طبیعت مسیر دیگری برای زیبایی و جلوه گری را به خود گرفته است، ما نیز این دقایق شب را غنیمت بشماریم و از فرصتها و لحظات زیبای آن استفاده بهینه نمایم.
اگر نظر و دیدگاه شخصی بعضی افراد را کنار بگذاریم و با نگاه محققانه به آموزه های دینی و اسلامی نیک بنگریم متوجه خواهیم شد که آیین اسلام با این چنین آداب و رسومی مخالفت ندارد. هر چند که در نوع برگزاری آن دقت و ارائه طرح زیبای خود را پیشنهاد می نماید.

فرصتی برای تجدید نظر و ارتباط با خدا

قهر و اختلافات خانوادگی بلای کانون های گرم زندگی است. به فرموده امام علی (علیه السلام) :«الدُّنْیَا أَصْغَرُ وَ أَحْقَرُ وَ أَنْزَرُ مِنْ أَنْ تُطَاعَ فِیهَا الْأَحْقَاد؛[1]دنیا كوچك تر و حقیر تر و ناچیز تر از آن است كه در آن از كینه ها پیروى شود»

بدترین و دردناک ترین درد بشر امروزی به یقین فراموش کردن طبیب دلها و آرامش بخش دردهاست. در این شب بلند همه به دنبال التیام و به فراموشی سپردن دردهای خود هستند، ولی آیا می شود درد دوری از خدا(      ) را به فراموشی سپرد؟
 این شب بلند فرصتی چند دقیقه ای است برای نزدیکی به خدا، فرصتی است تا اینکه بتوانیم آرامش واقعی را نه در هندوانه خوردن بلکه در مناجات با محبوب دلها بار دیگر تجربه نماییم. باید گفت که کسی  مخالف هندوانه خوردن نیست، ولی مناجات با محبوب عارفان چیز دیگری است که هندوانه خوردن نمی تواند به پای آن برسد هر چند که اگر هندوانه خوردن هم برای خدا باشد عبادت است: « الَّذِینَ آمَنُواْ وَ تَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُم بِذِكْرِ اللّهِ أَلاَ بِذِكْرِ اللّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ؛[سوره رعد، آیه28] آنان که ایمان آورده اند و دلهایشان به یاد خدا آرامش می یابد آگاه باشید که دلها به یاد خدا آرامش می یابد».

فرصتی برای زدودن غم ها و کینه ها

همه ما دارای دارایی های بی شماری هستیم که قدر و ارزش آن را به خوبی نمی دانیم، دارایی های ارزشمندی که فرصت استفاده از آنها محدود و ناپایدارند. نعمت داشتن والدین و خویشاوندان و خانواده خوب که گاهی با انتظارات و بهانه ای های پوچ و بی اساس کینه و دشمنی آنان را در دل خود می پرورانیم.
قهر و اختلافات خانوادگی بلای کانون های گرم زندگی است. به فرموده امام علی (علیه السلام) :«الدُّنْیَا أَصْغَرُ وَ أَحْقَرُ وَ أَنْزَرُ مِنْ أَنْ تُطَاعَ فِیهَا الْأَحْقَاد؛[1]دنیا كوچك تر و حقیر تر و ناچیز تر از آن است كه در آن از كینه ها پیروى شود».
پس چه خوب است که در شب یلدا بار دیگر نگاه زیبایی به داشته های زندگیمان بیندازیم و کینه و دشمنی ها از دلها بزداییم و مهرورزی و دلجویی از خویشان را جایگزین آن نماییم.

اهمیت فوق العاده صله رحم در شب یلدا

در اهمیت دید و بازدید و صله رحم آیات و روایات فراوانی در منابع اسلامی وجود دارد؛ که ما را ترغیب و مشتاق به صله رحم ودید و بازدید در بلندترین شب سال  می نماید. لذت دیدن آشنایان در بلندترین شب سال می تواند طراوت و زیبایی خانه ها را دو چندان نماید.
دیدن پدر و مادرهای مهربانی که هر روز منتظر دیدن فرزندان خود هستند، دارای جایگاه و ارزشی است که با هیچ معیاری قابل اندازه گیری و  عیار سنجی نیست.  کار ارزشمندی که ترک آن در دین مبین اسلام گناهی بزرگ و شوم معرفی شده است. اگر ارزش چند دقیقه نشستن در کنار والدین را بدانیم فرصت بهره مندی آن را در شب بلند سال از خود سلب نمی نمایم.
در اهمیت دید و بازدید از امام باقر(علیه السلام) این چنین نقل شده است:«صِلَةُ الاَرحامِ تُزكى اَلاَعمالَ و تُنمى اَلاَموالَ و تَدفَعُ اَلبَلوى وَ تُیَسِّرَ الحِسابَ و تُنسِئُ فِى الاَجَلِ؛[2]صله رحم اعمال را پاكیزه، اموال را بسیار، بلا را دفع، حساب (قیامت) را آسان مى كند و مرگ را به تأخیر مى اندازد.

فرصتی برای شاد کردن مستمندان

چه خوب است در این شب بلند تنها به فکر هندوانه و سبزی پلو با ماهی سفره ی خانه خودمان نباشیم چه بسیار خانه هایی که از همان پلوی آن محروم هستند. ای کاش به رسم و نام مسلمانی که افتخار داشتن آن را داریم در شب یلدا گوشه چشمی به بینوایان و مستمندانی داشته باشیم که زندگی ایشان به سختی و فقر می گذرد.

در اهمیت دید و بازدید از امام باقر(علیه السلام) این چنین نقل شده است:«صِلَةُ الاَرحامِ تُزكى اَلاَعمالَ و تُنمى اَلاَموالَ و تَدفَعُ اَلبَلوى وَ تُیَسِّرَ الحِسابَ و تُنسِئُ فِى الاَجَلِ؛[2]صله رحم اعمال را پاكیزه، اموال را بسیار، بلا را دفع، حساب (قیامت) را آسان مى كند و مرگ را به تأخیر مى اندازد

خوب است در کنار شاد کردن فرزندان و خانواده خود به فکر زدودن غم و اندوه از نیازمندان هم باشیم. کار زیبا و ارزشمندی که مجوز ورود بسیاری از افراد به بهشت معرفی شده است. چه خوب است در شب یلدا با دستگیری از نیازمندان مجوز بهشت را برای خودمان بدست آوریم. در روایتی از امام صادق(علیه السلام) نقل شده که فرمودند: «ثَلاثٌ مَنْ اَتَى اللّه َ بِواحِدَةٍ مِنْهُنَّ اَوْجَبَ اللّه لَهُ الْجَنَّةَ: اَلاْنْفاقُ مِنْ اِقْتارٍ وَ الْبِشْرُ لِجَمیعِ الْعالَمِ وَ الاِنْصافُ مِنْ نَفْسِهِ؛[3]هر كس یكى از این كارها را به درگاه خدا ببرد، خداوند بهشت را براى او واجب مى گرداند: انفاق در تنگدستى، گشاده رویى با همگان و رفتار منصفانه».
 شب یلدای پرهیزکاران همراه با یاد و دستگیری از فقیران و مستمندان است؛ چرا که خداوند متعال ایشان را این چنین توصیف نموده است: «وَ فی أَمْوالِهِمْ حَقٌّ لِلسَّائِلِ وَ الْمَحْرُوم؛[سوره ذاریات، 19] و در اموال آنها حقّى براى سائل و محروم بود!».

فصلی برای آغاز قصه های قرآنی

شب های بلند زمستان به شب های قصه گویی بزرگترها برای فرزندان شهرت دارد. شبهایی که حافظ خوانی و شاهنامه خوانی جایگاه خاص خود را داشته است. هر چند خواندن و استفاده از این کتابها در شب های بلند زمستان از دیر باز دارای رونق خاص بوده است، ولی نباید از یاد برد که ما در کنار طاقچه های خاک گرفته ی خانه هایمان کتاب آسمانی به نام قرآن داریم که در خود داستان های شیرین انبیاء و اولیای الهی را با بهترین اسلوب های بلاغی بیان نموده است که سزاوار است که نه تنها در این شب بلکه در تمام شبها شیرینی زندگیمان باشد. چه خوب است با قرائت و تأمل در قرآن زیبایی خانه هایمان را برای عرشیان نمایان سازیم. از رسول اكرم (صلى الله علیه و آله)نقل شده است که فرمودند: «اِنَّ البَیتَ اِذا كَثُرَ فیهِ تِلاوَةُ القُرآنِ كَثُرَ خَیرُهُ وَ اتَّسَعَ اَهلُهُ وَ اَضاءَ لاَهلِ السَّماءِ كَما تُضى ءُ نُجومُ السَّماءِ لاَهلِ الدُّنیا؛[4]خانه اى كه در آن قرآن فراوان خوانده شود، خیر آن بسیار گردد و به اهل آن وسعت داده شود و براى آسمانیان بدرخشد چنان كه ستارگان آسمان براى زمینیان مى درخشند».

سخن آخر

شب یلدا تنها شب هندوانه خوردن یا سبزی پلو با ماهی و انارهای قرمز نیست. شبی است که سزاوار است تجدید پیمانی با خدای مهربان خود نمایم و در فصل تازه سال فصلی جدید در مسیر الهی شدن داشته باشیم.

پی نوشت ها :
[1]. تصنیف غررالحکم و دررالکلم: ص 142، ح 2544.
[2]. تحف العقول، ص 299.
[3]. الکافی: ج 2، ص 103، ح 2.
[4]. همان، ص610



مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.