اطلاعات لازم درباره دیابت
انسولین هورمونی است که از غده لوزالمعده ترشح می گردد. غذایی که مصرف می‌کنیم در بدنمان به نوعی قند به نام گلوکز تبدیل می‌شود. انسولین به گلوکز کمک می‌کند که وارد سلول‌های بدن شود تا به انرژی تبدیل گردد بدون انسولین، گلوکز به جای ورود به سلول در بدن جمع می‌شود.
دیابت درمان قطعی ندارد، ولی روش‌های مؤثری برای کنترل آن و پیشگیری از بروز عوارض وجود دارد. با کنترل دیابت می‌توان تا حد امکان قند خون را در حد طبیعی حفظ کرد
بیماری دیابت در اثر ناتوانی بدن در تولید انسولین یا کاهش یا عدم اثر انسولین در سوخت و ساز مواد قندی پدید می آید.دیابت درمان قطعی ندارد، ولی روش‌های مؤثری برای کنترل آن و پیشگیری از بروز عوارض وجود دارد. با کنترل دیابت می‌توان تا حد امکان قند خون را در حد طبیعی حفظ کرد.
مبتلایان به دیابت باید یاد بگیرند که چگونه قند خون خود را کنترل کنند تا از عوارض حاد و مزمن بیماری پیشگیری نمایند و یا در صورت پیدایش این عوارض، به موقع به مراکز بهداشتی- درمانی مراجعه نمایند.
چگونه می‌توان دیابت خود را کنترل کرد؟
شما می‌توانید با برنامه غذایی درست، فعالیت بدنی منظم و نگهداری وزن در حد ایده آل، به کنترل مطلوب قند خون دست پیدا کنید. نگهداری وزن در میزان طبیعی به کنترل چربی های خون و کاهش فشار خون نیز کمک می‌کند.
تعدادی از مبتلایان به دیابت برای کنترل قند خون، طبق نظر پزشک به مصرف قرص‌های خوراکی پایین آورنده قند خون و یا انسولین نیاز دارند.
انواع دیابت
- دیابت نوع اول یا دیابت وابسته به انسولین : این نوع دیابت زمانی اتفاق می افتد که انسولین یا وجود ندارد یا مقدار آن بسیار کم است. در چنین مواردی باید انسولین تزریق گردد. دیابت نوع یک اغلب کودکان و نوجوانان را در بر می‌گیرد، ولی افراد در سنین بالاتر هم ممکن است دچار شوند. این نوع دیابت حدود 10 درصد کل دیابتی ها را شامل می‌شود.
- دیابت نوع دوم یا دیابت غیر وابسته به انسولین : دیابت نوع دو زمانی اتفاق می افتد که بدن قادر به تولید انسولین به اندازه کافی نباشد و یا انسولین تولیدشده نتواند به خوبی مورد استفاده قرار بگیرد. با رژیم غذایی، داروهای خوراکی و فعالیت های جسمی می‌توان این نوع دیابت را کنترل کرد دیابت نوع 2 اغلب در افراد بالغ دیده می‌شود و شایع‌ترین نوع دیابت است و 90 درصد کل دیابتی ها را شامل می‌شود.
علایم بیماری دیابت
- پر نوشی
- پرخوری
- پر ادراری
- تاری دید و سردرد
- خواب آلودگی و احساس خستگی
- طولانی شدن مدت زمان ترمیم زخم‌ها
روش تشخیص
تشخیص بیماری بر اساس اندازه گیری قند خون ناشتا انجام می‌گیرد. وجود قند در ادرار نیز به تشخیص بیماری کمک می‌کند.
عواملی که باعث دیابت نوع دو می‌شوند
- چاقی
- سن بیش از 40 سال
- کمبود ورزش و فعالیت جسمی
- سابقه دیابت در خانواده
- خانم‌هایی که سابقه سقط، مرده زایی بدون علت و یا تولد نوزاد 4 کیلوگرم و بیشتر دارند.
آیا درمان قطعی وجود دارد؟
دیابت درمان قطعی ندارد، ولی روش‌های مؤثری برای کنترل آن و پیشگیری از بروز عوارض وجود دارد. با کنترل دیابت می‌توان تا حد امکان قند خون را در حد طبیعی حفظ کرد.
برای دستیابی به این هدف، بکارگیری روش‌های زیر مؤثر است: آموزش مستمر و مداوم تغذیه صحیح، آزمایش مرتب قند خون، ورزش مرتب و استفاده از انسولین یا داروهای خوراکی در صورت لزوم.
مراقبت از بیماران دیابتی
- در صورتی که خونرسانی به پاها خوب بوده و مشکل خاصی ندارید، کافی است بصورت روزانه پاهایتان را چک کنید.
- مشاهده روزانه پاها جهت بررسی وجود تاول، بریدگی، خراش و ضایعات بین انگشتان لازم است انجام شود، مخصوصا بین انگشتان پا را باید بدقت خشک کرد.
- اگر پوستتان خشک است، بهتر است از کرم یا روغن نرم کننده استفاده کنید. این ماده باید پس از شستشو و خشک کردن پا مصرف شود و بین انگشتان پا مالیده نشود.
- یبوست می‌تواند یکی از نشانه های افزایش قند خون باشد، زیرا افزایش ترشح ادرار موجب کم آب شدن بدن و جذب اضافی مایعات از بدن می‌شود. با نوشیدن مایعات فراوان و کنترل قند خون می‌توان مشکل یبوست را حل کرد.
- بطور کلی در بیماران دیابتی نوع دوم، انجام ورزش سبک (مانند 30 دقیقه پیاده روی ) پس از صرف غذا در تنظیم سطح گلوکز خون مؤثر است. ورزش منظم در بیماران، خطر ابتلا به بیماری های قلب و عروق را بسیار کاهش می دهد.
- اندازه‌گیری مرتب قند خون و ثبت آن بسیار حایز اهمیت است. آزمایش قند خون، بهترین راهنما برای دانستن وضعیت قند خون بیمار است.
- در صورت مشاهده هر پدیده غیر عادی در پاها (مانند سخت شدن پوست در قسمتی از کف پاها، وجود بی حسی و کرختی و خمیدگی در قسمتی ازپاها) باید فورا به پزشک مراجعه کرد.
