کلیدی برای خوشبختی در زندگی !

نهاد خانواده بسیار مورد تاکید اسلام است و برای استحکام و دوام آن هر توصیه ایی که می توانسته کرده است. در ذیل همین آیه در تفسیر گرانقدر نمونه چنین آمده است.

محسن عسکری/کارشناس ارشد - بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان

یکی از عوامل افزایش چشم گیر طلاق در جامعه امروز ما به عدم تحمل و صبر است. معروف است که امام خمینی (ره) توصیه شان به همه زوج هایی که برای جاری کردن صیغه عقد خدمت ایشان می رسیدند می فرمودند: بروید و با هم بسازید.

مقام معظم رهبری (دام ظله) در توصیه خود به زوج های جوان چنین توصیه میفرمایند: من یک وقت خدمت امام رفتم. ایشان می خواستند خطبه ی عقدی را بخوانند، تا من را دیدند گفتند: شما بیا طرف عقد بشو! ایشان بر خلاف ما که طول و تفصیل می دهیم و حرف می زنیم، عقد را اوّل می خواندند، بعد دو سه جمله ای کوتاه صحبت می کردند. من دیدم ایشان پس از اینکه عقد را خواندند، رویشان را به دختر و پسر کردند و گفتند:« بروید با هم بسازید.»
من فکر کردم دیدم که ما این همه حرف می زنیم، اما کلام امام (ره) در همین یک جمله بروید و با هم بسازید خلاصه می شود! (1)
این از آن جاهایی است که سازش و کوتاه آمدن خوب است. (2)
پس اصلی ترین عامل برای بقا و استحکام زندگی صبر و سازگاری است. زن و مرد نباید به طرف دیگر به چشم یک فرشته نگاه کنند بلکه باید توقعات خود را پایین آورده و به طرف مقابل حق اشتباه کردن بدهند. در اسلام صبر و خوش اخلاقی زن در برابر بد اخلاقی شوهر جهاد شمرده شده است.
عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ كَتَبَ عَلَى الرِّجَالِ الْجِهَادَ وَ عَلَى النِّسَاءِ الْجِهَادَ فَجِهَادُ الرَّجُلِ أَنْ یَبْذُلَ مَالَهُ وَ دَمَهُ حَتَّى یُقْتَلَ فِی سَبِیلِ اللَّهِ وَ جِهَادُ الْمَرْأَةِ أَنْ تَصْبِرَ عَلَى مَا تَرَى مِنْ أَذَى زَوْجِهَا وَ غَیْرَتِه.(3)
عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِیَادٍ عَنْ عَلِیِّ بْنِ حَسَّانَ عَنْ مُوسَى بْنِ بَكْرٍ عَنْ أَبِی إِبْرَاهِیمَ ع قَالَ: جِهَادُ الْمَرْأَةِ حُسْنُ التَّبَعُّلِ.(4) 
قرآن کریم در آیه 19 سوره نساء می فرماید: یَأَایُّهَا الَّذِینَ ءَامَنُواْ لَا یحِلُّ لَكُمْ أَن تَرِثُواْ النِّسَاءَ كَرْهًا  وَ لَا تَعْضُلُوهُنَّ لِتَذْهَبُواْ بِبَعْضِ مَا ءَاتَیْتُمُوهُنَّ إِلَّا أَن یَأْتِینَ بِفَاحِشَةٍ مُّبَیِّنَةٍ  وَ عَاشرِوهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ فَإِن كَرِهْتُمُوهُنَّ فَعَسىَ أَن تَكْرَهُواْ شَیًا وَ یجَعَلَ اللَّهُ فِیهِ خَیرْا كَثِیرًا.
در این آیه از قرآن کریم به مومنان دستور داده است که با همسرانتان معاشرتی به معروف داشته باشد علامه طباطبایی (ره) در ذیل این آیه معاشرت به معروف را چنین معنا می نمایند: كلمه (معروف) به معناى هر امرى است كه مردم در مجتمع خود آن را بشناسند، و آن را انكار نكنند، و بدان جاهل نباشند، و چون دستور به معاشرت كردن با زنان را مقید فرمود به قید (معروف) قهرا معناى امر به معاشرت با زنان معاشرتى است كه در بین مامورین به این امر یعنى مسلمانان معروف باشد.

و معاشرتى كه از نظر مردان معروف و شناخته شده، و در بین آنها متعارف است، این است كه یك فرد از جامعه، جزئى باشد مقوم جامعه، یعنى در تشكیل جامعه دخیل باشد، و دخالتش مساوى باشد با دخالتى كه سایر اعضا دارند، و در نتیجه تاثیرش در بدست آمدن غرض تعاون و همكارى عمومى به مقدار تاثیر سایر افراد باشد، و بالآخره همه افراد مورد این تكلیف قرار گیرند كه هر یك كارى را كه در وسع و طاقت دارد و جامعه نیازمند محصول آن كار است انجام دهند، و آنچه از محصول كارش مورد نیاز خودش است، به خود اختصاص دهد، و ما زاد را در اختیار سایر افراد جامعه قرار داده، در مقابل از مازاد محصول كار دیگران آنچه لازم دارد بگیرد، این آن معاشرتى است كه در نظر افراد جامعه معروف است، و اما اگر یك فرد از جامعه غیر این رفتار كند- و معلوم است كه غیر این تنها یك فرض دارد- و آن این است كه دیگران به او ستم كنند و استقلال او در جزئیت براى جامعه را باطل نموده، تابع و غیر مستقل سازند، به این معنا كه دیگران از حاصل كار او بهره مند بشوند، ولى او از حاصل كار دیگران بهره اى نبرد، و شخص او را مورد استثنا قرار دهند. (5)
همانظور که مشاهده می نماییم در دین مبین اسلام به اخلاق خوب داشتن با خانواده بسیار تاکید شده است. نهاد خانواده بسیار مورد تاکید اسلام است و برای استحکام و دوام آن هر توصیه ایی که می توانسته کرده است. در ذیل همین آیه در تفسیر گرانقدر نمونه چنین آمده است:
با جمله وَ عاشِرُوهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ دستور معاشرت شایسته و رفتار انسانى مناسب با زنان را صادر مى كند، و بدنبال آن اضافه مى نماید فَإِنْ كَرِهْتُمُوهُنَّ فَعَسى أَنْ تَكْرَهُوا شَیْئاً وَ یَجْعَلَ اللَّهُ فِیهِ خَیْراً كَثِیراً یعنى حتى اگر بجهاتى از همسران خود رضایت كامل نداشته باشید و بر اثر امورى آنها در نظر شما ناخوش آیند باشند، فورا تصمیم به جدایى و یا بد رفتارى نگیرید و تا آنجا كه در قدرت دارید مدارا كنید" زیرا ممكن است شما در تشخیص خود گرفتار اشتباه شده باشید، و آنچه را نمى پسندید خداوند در آن خیر و بركت و سود فراوانى قرار داده باشد" بنا بر این تا كارد به استخوان شما نرسد سزاوار است معاشرت به معروف و رفتار شایسته را ترك نكنید بخصوص اینكه بسیار مى شود كه همسران درباره یكدیگر گرفتار سوء ظن هاى بى دلیل و حب و بغض هاى بى جهت مى گردند و قضاوتهاى آنها در این حال غالبا نادرست مى باشد، تا آنجا كه خوبى ها در نظرشان بدى و بدى ها در نظرشان خوبى جلوه مى كند، ولى با گذشت زمان و مدارا كردن، تدریجا حقایق آشكار مى شود .(6)
پس در واقع زوجین هنگامیکه به این نتیجه رسیدند که می توانند با یکدیگر خوشبخت شوند و وارد زندگی شدند دیگر تا حد امکان باید چشم خود را بر روی ناملایمات زندگی ببندند و صبر پیشه کنند چرا که خدا در قرآن کریم وعده داده است که فَعَسىَ أَن تَكْرَهُواْ شَیًا وَ یجَعَلَ اللَّهُ فِیهِ خَیرْا كَثِیرًا.
مقام معظم رهبری به زوج های جوان توصیه می نمایند که: دخترها و پسرها به دنبال ایده آل نباشند. در امر ازدواج، هیچ کس ایده آل نیست. انسان نمی تواند ایده آل خود را پیدا کند. باید بسازند و زندگی کنند. خداوند ان شاء الله زندگی را شیرین خواهد کرد و به آنها برکت خواهد داد و ان شاء الله مورد رضای الهی قرار خواهند گرفت .(7) آدم، اول که نگاه می کند، همه اش حُسن است. بعد که وارد می شود اخلاقیّاتی هست، نقایص و کمبودهایی هست، ضعفهایی وجود دارد که به تدریج در یکدیگر کشف می کنند. اینها نباید موجب سردی بشود. باید با این کمبودها ساخت، چون بالاخره مردِ ایده آل بی عیب و زنِ ایده آل بی عیب در هیچ کجای عالم پیدا نمی شود. (8)
به امید آنکه با رهنمودهایی که از آیات و روایات و کلام عالمان بزرگ کسب می کنیم، زندگی ای سرشار از محبت و آرامشی داشته باشیم.

پی نوشت ها:
1-خطبه ی عقد مورخه ی 1370/4/20
2-خطبه عقد مورخه ی 1376/4/31
3-طبرسى، حسن بن فضل، مكارم الأخلاق، 1جلد، الشریف الرضى - قم، چاپ: چهارم، 1412 ق / 1370 ش.

4-كلینى، محمد بن یعقوب بن اسحاق، الكافی (ط - الإسلامیة)، 8جلد، دار الكتب الإسلامیة - تهران، چاپ: چهارم
5-ترجمه المیزان، ج 4، ص: 405
6-تفسیر نمونه، ج 3، ص: 321
7-خطبه ی عقد مورخه ی 1376/9/6
8-خطبه ی عقد مورخه ی 1378/1/24

منابع:
1. قرآن کریم
2. طبرسى، حسن بن فضل، مكارم الأخلاق، 1جلد، الشریف الرضى - قم، چاپ: چهارم، 1412 ق / 1370 ش
3. كلینى، محمد بن یعقوب بن اسحاق، الكافی (ط - الإسلامیة)، 8جلد، دار الكتب الإسلامیة - تهران، چاپ: چهارم
4. تفسیر نمونه، ج 3، ص: 321
5. ترجمه المیزان، ج 4، ص: 405
6. خطبه های عقد مقام معظم رهبری (دام ظله)