شیوه ی گناه آلود جوانان برای دیده شدن

جوانان امروز دوست دارند مورد توجه قرار بگیرند، به طریقی خود را مطرح کنند و خلاصه دیده شوند اما این روزها برخی جوانان شیوه ی جدید و گناه آلودی را برای دیده شدنشان انتخاب کرده اند....

آمار خودکشی در ایران هر چند در مقایسه با کشورهای توسعه یافته و مدرن چشمگیر نیست اما آنچه موجب نگرانی می شود کاهش سن اقدام به خودکشی و ایجاد موج های موسمی و تقلیدی برای پایان دادن به زندگی است!
 مطابق اعلام سازمان جهانی بهداشت در هر 30 ثانیه یک نفر در جهان خودکشی می کند. در سال 2010 حدود یک و نیم میلیون نفر خودکشی موفق داشتند و پیش بینی می شود این رقم در سال 2020 به بیش از دومیلیون نفر برسد؛ یعنی هر 20 ثانیه یک خودکشی موفق! در کشور چین خودکشی به عنوان پنجمین عامل مرگ و میر در گروه سنی 15 تا 34 سال شناخته می شود.
در ایران اما وضعیت بهتر است و مطابق اعلام وزارت بهداشت و مرکز آمار ایران (که البته اختلاف نظر آماری دارند) تقریبا در هر 100 دقیقه یک نفر اقدام به خودکشی می کند. اعتقادات و باورهای دینی و نیز استحکام بیشتر نهاد خانواده موجب شده است که میانگین خودکشی در ایران بسیار کمتر از میانگین جهانی باشد. البته باید در نظر داشته باشیم که هرچه تاثیرپذیری و وادادگی ما در تهاجم فرهنگی بیشتر باشد قطعا آمار خودکشی در جامعه ما نیز به آمار جهانی نزدیک تر خواهد شد.

به طور متوسط روزانه حدود 15 تا 18 نفر در کشور ما دست به خودکشی می زنند اما آنچه موجب رسانه ای شدن و انتشار اخبار خودکشی می شود، معمولا موج خاصی از اقدام به خودکشی در میان اقشار خاصی از جامعه است. آبان ماه امسال اخبار خودکشی سه دانش آموز در نقاط مختلف کشور منتشر شد. بلافاصله در روزهای یکم و سوم آذرماه دو دانشجو در تبریز و تهران دست به خودکشی زدند و سپس این موج به ایستگاه های مترو رسید و دو شهروند آقا و خانم طی دو روز متوالی قصد خودکشی در ایستگاه های متروی تهران و کرج داشتند که اولی به کام مرگ رفت و دومی زنده ماند.
 فکر خودکشی
مطالعه و بررسی پدیده خودکشی معمولا بر اساس سه محور انجام می شود: افکار خودکشی، اقدام به خودکشی و خودکشی موفق. فکر و ذهن بسیاری از انسان ها اندیشه هایی درباره مرگ و پایان زندگی وجود دارد. در کشور ما مطابق یک تحقیق دانشگاهی که در سال 1384 توسط چند استادیار و استاد دانشگاه انجام شد، مشخص شد که 41 درصد دانش آموزان یک مدرسه در جنوب غربی کشورمان دارای افکار خودکشی هستند.
به گفته رفتارشناسان و روانشناسان انسان ها باید بتوانند با ایجاد و تعریف دغدغه ها و سرگرمی های مفید برای خود، از مرحله افکار خودکشی به سلامت عبور کنند و وارد مراحل بعد نشوند؛ مراحل بعد عبارت است از: ژست خودکشی، تهدید به خودکشی، اقدام به خودکشی و خودکشی کامل.
تفریحات سالم، تحصیل علم و دانش، توجه به کار و تلاش و اشتغال، تقویت ارتباطات اجتماعی و خانوادگی و داشتن اهداف کوتاه مدت و بلند مدت برای ارتقای همه جانبه در زندگی شخصی و اجتماعی می تواند انسان ها را کاملا از مرحله افکار خودکشی دور کند.
 بی ارتباط به قشر و شغل خاص
شاید باورهای غلطی درباره اقدام به خودکشی در برخی گروه ها و اقشار انسانی وجود داشته باشد اما نمی توان حکم کلی در این باره صادر کرد. حتی برخورداری از تحصیلات بالا یا موقعیت اجتماعی و اقتصادی خوب هم نمی تواند دلیلی برای اجتناب از خودکشی باشد. به هیچ وجه نمی توان مدعی شد که افرادی با تحصیلات کمتر و توان اقتصادی ضعیف دست به خودکشی می زنند؛ چراکه آمار و اطلاعاتی که امروزه در سراسر جهان از خودکشی منتشر می شود تمام این باورها و گفته ها را زیر سوال می برد و نشان می دهد که افراد با تحصیلات بالا نیز در معرض خطر اقدام به خودکشی هستند. 27 اردیبهشت 1394 بود که دکتر محمدرضا فراهانی معاون دانشجویی و فرهنگی وزارت بهداشت اعلام کرد: "آمار خودکشی در میان دانشجویان علوم پزشکی در سال های گذشته روند افزایشی را نشان می دهد و میزان افسردگی این افراد بالا است."
 اعتقاد و باورهای دینی
آنچه موجب تمایز یک جامعه شرقی و دینی مانند ایران از جوامع غربی می شود، باورها و اعتقادات ریشه دار و اصیل دینی و معنوی است. امروزه بسیاری از صاحب نظران و نظریه پردازان غربی نیز اذعان می کنند که معنویت، دین، اعتقاد به خدا و مفاهیم آسمانی تاثیر قطعی در جلوگیری از اقدام به خودکشی انسان ها دارد. چراکه انسان ها زمانی دست به خودکشی می زنند که از جامعه، دولت، خانواده و دوستان قطع امید کرده اند و از آنجا که آنها نقطه اتصالی با خدا و اعتقادات دینی ندارند به سرعت در سرازیری ناامیدی، ناکامی و سقوط قرار می گیرند اما افرادی که باورهای دینی و معنوی دارند، به خوبی می توانند احساسات، افکار و اقدامات خود را مدیریت کنند و از رسیدن به مرحله پوچی (که بزرگترین و اصلی ترین مشکل انسان ها در جوامع غربی است) جلوگیری کنند.

در جامعه اسلامی ایران نیز اعتقاد داشتن به اینکه خودکشی یک گناه کبیره و نابخشودنی از سوی خداوند است، موجب شده است که آمار خودکشی ایرانیان در مقایسه با کشورهای دیگر بویژه جوامع غربی بسیار پایین تر باشد. همچنین معمولا این اعتقاد قلبی در بسیاری از خانواده های مسلمان ایرانی وجود دارد که مشکلات مالی و شرایط نامناسب کار و اشتغال به هیچ وجه دلیل مناسبی برای خودکشی و پایان دادن عمدی به زندگی نیست. ایرانی ها خداوند را روزی رسان اصلی می دانند و بر این باورند که کارفرما و مدیر و صاحب کار در حقیقت وسیله و ابزاری برای رسیدن رزق و روزی از سوی خداوند هستند.
دکتر مجید ابهری رفتارشناس و عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی در تایید نقش معنویات در جلوگیری از خودکشی می گوید: "از نگاه علم رفتارشناسی، خودکشی نشانه ضعف ایمان، فاصله گرفتن از اعتماد به نفس و خودباختگی در مقابل مشکلات، ضعف توکل و قطع امید از رحمت خداوند است. بسیاری از رفتارشناسان نه تنها خودکشی را دلیل شجاعت نمی دانند بلکه آن را اقدامی از سوی افراد ترسو و ناامید قلمداد می کنند."
 خودکشی؛ ارمغان تبلیغات و سبک زندگی غرب
ایرانی ها تا جایی که از تبلیغات منفی و سوء رسانه های غربی تاثیر نگیرند، معمولا دارای ارتباطات خانوادگی محکم و صمیمانه هستند و همین نوع ارتباط مانع مهمی برای اجرایی شدن افکار خودکشی است اما تسلیم شدن در برابر برنامه ها و تبلیغات هدفمند رسانه های غربی که انتهای آنها رسیدن به پوچی و بی هدفی است، ارمغانی جز ژست خودکشی، تهدید به خودکشی، اقدام به خودکشی و خودکشی کامل ندارد! چراکه مفاهیم سست و بی ارزشی که در رسانه های غربی تبلیغ می شود هیچ تناسبی با سبک زندگی ایرانی و اسلامی و باورها و اعتقادات ما به عنوان یک کشور اسلامی با فرهنگ شرقی و اصیل ایرانی ندارد.
شبکه های ماهواره ای و رسانه های غربی در تمام روز مشغول تبلیغ و نمایش محصولات، موسیقی ها و فیلم هایی هستند که در تمام آنها گسستن ارتباطات خانوادگی، اختلافات زناشویی، خیانت، دروغ گویی، تهمت، غیبت، تنبلی، بی اعتقادی به خدا و تمام افکار و مفاهیم زشت و منفی به عنوان ارزش تبلیغ می شود و متاسفانه افرادی که خودشان یا اعضای خانواده شان دلداده و سرسپرده این محصولات و مفاهیم منفی هستند به مرور در معرض آسیب ها و خطراتی همچون اقدام به خودکشی قرار می گیرند.
 امیدوار، بانشاط و باانگیزه باشیم
خودکشی یک راه حل نامناسب است که برخی افراد برای کاهش درد و نگرانی انتخاب می کنند و این راه زمانی انتخاب می شود که آنها به نقطه ناامیدی رسیده اند. بنابراین علاوه بر اعتقاد به خدا و مفاهیم معنوی، داشتن دوستان و همکاران و اقوامی که افکار و احساسات متعالی و امیدبخش دارند می تواند مانع بزرگی برای بروز افکار منفی همچون خودکشی باشد. همچنین با "نه" گفتن به تبلیغات و محصولات مخرب شبکه های مبتذل و غیراخلاقی ماهواره ای و تاثیر نپذیرفتن از برخی سبک های غلط زندگی در جوامع غربی، ما را برای داشتن نوجوانان، جوانان و خانواده های امیدوار، بانشاط و باانگیزه یاری می کند.
مجید ابهری در این باره معتقد است: "فقدان نشاط اجتماعی عامل اصلی در اقدام به خودکشی در افراد 20 تا 35 ساله است. کمبود یا نداشتن اعتماد به نفس، ناامیدی و ضعف تربیت خانوادگی و کمرنگ بودن پشتوانه ایمانی دلیل اصلی خودکشی است. بویژه هدف از خودکشی در انظار عمومی مطرح کردن خود و تلاش برای دیده شدن و نیز تهدید و ترساندن دیگران و یا رساندن یک پیام اجتماعی است؛ دقیقا به شیوه برخی رهبران بودایی!"