تبیان، دستیار زندگی
نقرس نوعی آرتریت یا همان التهاب مفصل است که حدود 2 درصد مردم به خصوص آقایان را درگیر می کند. این بیماری با حملات دردناکی در یک یا چند مفصل خود را نشان می دهد.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

کاهش حملات نقرس با تغذیه ی درست

نقرس نوعی آرتریت یا همان التهاب مفصل است که حدود 2 درصد مردم به خصوص آقایان را درگیر می کند. این بیماری با حملات دردناکی در یک یا چند مفصل خود را نشان می دهد.

فاطمه مهدی پور - بخش تغذیه و آشپزی تبیان
نقرس

متأسفانه تمام مفاصل در خطر ابتلا هستند اما در اغلب موارد مفصل انتهای انگشت بزرگ پا درگیر می شود. در این صورت مفصل قرمز و متورم و دردناک می شود. این بیماری از افزایش غیرعادی میزان اسید اوریک خون بروز می کند. اسید اوریک یکی از ضایعاتی است که در جریان متابولیسم بدن به طور طبیعی تولید می شود و میزان زیاد آن به مرور به شکل کریستال هایی در بین مفاصل تجمع پیدا می کنند و واکنش های التهابی نشان می دهند. افراد مبتلا به این بیماری باید بیش از پیش مراقب تغذیه ی خود باشد. لازم است در وهله ی اول به فکر کاهش مواد غذایی سرشار از پورین بوده و حساسیت سلول ها به انسولین را بهبود دهند. باید گفت که داشتن رژیم غذایی فاقد پورین نمی تواند درمان نقرس باشد اما در کنترل حملات آن نقش مهمی دارد. در این مطلب توصیه هایی برای کنترل و کاهش حملات نقرس ارائه می دهیم. لطفاً با ما همراه باشید.

به وزن مناسب برسید و آن را حفظ کنید

چاقی و سندرم متابولیک (شکم بزرگ) جزو عوامل خطرساز ابتلا به نقرس هستند. کاهش وزن در افراد چاق می تواند به کاهش حملات نقرس کمک زیادی بکند. با این حال گرسنگی کشیدن و تن دادن به رژیم های لاغری سخت گیرانه و پرپروتئین را توصیه نمی کنیم. علاوه بر این باید از لاغری سریع نیز بپرهیزید چون همه ی این عوامل باعث افزایش اسیداوریک شده و به این ترتیب نیز خطر بروز حملات نقرس نیز بیشتر می شود. اما در هر حال کاهش وزن برای مبتلایان به این بیماری توصیه می شود چون باعث کاهش میزان اسیداوریک بدن می شود. کاهش دریافت کالری، کاهش میزان غذا و همچنین کاهش مواد غذایی سرشار از قندهای ساده برای کاهش وزن و بهبود حساسیت سلول ها به انسولین ضروری است. یادتان باشد که میزان فعالیت های بدنی را نیز افزایش دهید تا زودتر به هدف خود برسید.

مصرف مواد غذایی سرشار از پورین را کاهش دهید

البته لازم نیست مصرف مواد غذایی حاوی پورین را به طور کامل حذف کنید. در حالت کلی گوشت های قرمز، الکل و ماهی ها و غذاهای دریایی باعث افزایش خطر ابتلا به بیماری نقرس می شوند. توصیه می شود مصرف گوشت قرمز، گوشت پرندگان و ماهی را به حدود 120 تا 180 گرم در روز کاهش دهید.

بهتر است از مصرف نوشیدنی هایی که با شربت ذرت شیرین می شوند مانند نوشیدنی های گازدار یا آبمیوه های صنعتی و غیره بپرهیزید. این ترکیب حاوی فروکتوز بالا است و در کمپوت ها، دسرهای حاضری، ماست های معطر و شیرین، انواع شیرینیجات و شیرمال و غلات صبحانه و برخی چاشنی ها مانند کچاپ، مرباها و ژله ها وجود دارد

از بین مواد غذایی حاوی بیشترین میزان پورین می توان به ماهی کولی، مغز، دل و قلوه، میگو، عصاره ی گوشت، جگر، گوشت آهو، ماهی خال مخالی و ماهی ساردین اشاره کرد. مارچوبه، قارچ ها، گل کلم، اسفناج، آرد جوی دوسر، حبوباتی مانند عدس، لوبیاها، نان و غلات کامل، نخودفرنگی، ماهی آب های سرد، سبوس و جوانه ی گندم، گوشت گاو و گوساله، گوشت پرنده ها مانند مرغ، اردک، بوقلمون و غیره نیز جزو مواد غذایی هستند که میزان پورین آن ها متوسط است.
علاوه بر این ها نوشیدنی هایی مانند چای، قهوه، نوشیدنی های گازدار، پنیر، میوه ها و آب میوه ها، ژلاتین، بادام، شیر، تخم مرغ، قند، شربت و آبنبات ها نیز حاوی میزان کمی پورین هستند که باید در گنجاندن آن ها در برنامه ی غذایی دقت داشت.
باز هم می گوییم که نیازی به حذف کامل این مواد غذایی نیست. لازم است که با نظر پزشکتان برنامه ریزی کرده و به طور محدودی از این مواد غذایی استفاده کنید.

مصرف مواد غذایی حاوی چربی های اشباع شده را کاهش دهید

چربی های اشباع شده قدرت بدن برای دفع اسیداوریک را کاهش می دهند. علاوه بر این مصرف غذاهای سنگین و حاوی چربی زیاد باعث افزایش خطر چاقی می شود که به خودی خود خطر حملات نقرس را افزایش می دهد. برای مقابله با این حملات لازم است که جایگزین های غذایی را دریابید. مثلاً به جای گوشت های قرمز پرچرب از قسمت سفید و سینه ی بدون پوست مرغ، توفو، عدس، نخود و گوشت های کم چرب، آن هم به میزان کم استفاده کنید. به جای پنیرهای پرچرب از پنیرهای کم چرب یا پنیر سویا مصرف کنید آن هم با حفظ تعادل. روغن زیتون و روغن کانولا و روغن کتان را جایگزین کره، روعن نارگیل، روغن پالم و غیره کنید. شیر کم چرب، خامه ی سویا، نوشیدنی سویا، شیر برنج و شیر بادام جایگزین شیر و خامه شوند. کافی است با پزشک خود مشورت کنید و به جای حذف کامل مواد غذایی از جایگزین های مناسب استفاده کنید.

نقرس

به فکر تأمین آب بدن باشید

نوشیدن آب کافی به کاهش حملات نقرس کمک می کند. توصیه می کنیم روزانه حداقل دو لیتر آب بنوشید. چون کاهش آب بدن یکی از عوامل افزایش خطر بروز حملات نقرس است. افزایش آب مصرفی می تواند باعث تسریع دفع اسید اوریک شود. در صورت ابتلا به نقرس قطع کامل مصرف قهوه توصیه نمی شود. چون به عقیده ی برخی متخصصان مصرف منظم و کم قهوه به خصوص در آقایان یک تأثیر جزئی محافظتی از این بیماری دارد.

حواستان به مصرف شربت ذرت باشد

بهتر است از مصرف نوشیدنی هایی که با شربت ذرت شیرین می شوند مانند نوشیدنی های گازدار یا آبمیوه های صنعتی و غیره بپرهیزید. این ترکیب حاوی فروکتوز بالا است و در کمپوت ها، دسرهای حاضری، ماست های معطر و شیرین، انواع شیرینیجات و شیرمال و غلات صبحانه و برخی چاشنی ها مانند کچاپ، مرباها و ژله ها وجود دارد. برای مقابله با حملات نقرس از مصرف این مواد غذایی بپرهیزید.

مصرف کربوهیدرات های ساده را محدود کنید

کربوهیدرات های ساده در هر نوع محصول غذایی وجود دارد. از منابع اصلی آن می توان به قند سفید، شکر سرخ، شربت ذرت، شربت افرا، عسل، شیره ی قند، مربا، ژله، شکلات صبحانه از نوع نوتلا، کارامل ها، شیرینیجات، شکلات، غلات شیرین، مافین ها، بیسکوییت ها، آبنبات ها، سس باربکیو، سس کچاپ، شیرکاکائو، ماست های میوه ای، بستنی، شیرهای طعم دار، آب میوه ها، کمپوت ها، نوشابه ها و غیره اشاره کرد. لازم است مصرف این مواد غذایی را تا حد امکان کاهش دهید.

نوشیدن آب کافی به کاهش حملات نقرس کمک می کند. توصیه می کنیم روزانه حداقل دو لیتر آب بنوشید. چون کاهش آب بدن یکی از عوامل افزایش خطر بروز حملات نقرس است

مصرف الکل ممنوع

الکل یکی از عوامل اصلی ابتلا به نقرس است.

مصرف مواد غذایی مناسب را دریابید

محصولات لبنی کم چرب، سبزیجات و میوه ها در حد تعادل، آجیل ها و همچنین غلات کامل برای افراد مبتلا به نقرس خوب هستند. نتایج برخی از پژوهش ها نشان می دهند که میزان چربی اندک موجود در محصولات لبنی می تواند به کاهش خطر نقرس کمک کند. توصیه می کنیم که در طول روز میزان پروتئین، کربوهیدرات ها و چربی های دریافتی را در سه وعده ی غذایی و میان وعده ها تقسیم کنید. اگر خودتان قادر به مدیریت برنامه ی غذایی تان نیستید با یک متخصص تغذیه مشورت کنید.

مصرف ویتامین C را افزایش دهید

نتایج برخی از پژوهش ها نشان می دهند که مصرف ویتامین C و میزان اسید اوریک در ارتباط هستند. ویتامین C می تواند نقش محافظتی ایجاد کند اما مصرف مکمل این ویتامین نیاز به بررسی های بیشتر و توصیه ی پزشک معالج دارد. بهتر است مصرف میوه ها و سبزیجات حاوی ویتامین C را افزایش دهید. از بهترین منابع این ویتامین می توان به فلفل دلمه ای قرمز، پاپایا، کیوی، پرتقال، انبه، بروکلی، کلم بروکسل، توت فرنگی، آب گریپ فروت و آب سبزیجات اشاره کرد. البته پیشنهاد می کنیم مصرف سبزیجات حاوی پورین مانند مارچوبه، قارچ ها، گل کلم و اسفناج را محدودتر کنید اما برای قطع کامل مصرف هر ماده ی غذایی گوش به فرمان پزشک معالجتان باشید.


مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.