تبیان، دستیار زندگی
اگر از بهشهر به دل جنگل سرسبز بخش «یانه سر» بزنیند و بعد از طی ۲۰ کیلومتر جاده پیچ درپیچ آسفالته، به گلوگاه برسید، بعد گذشتن از روستای «نیالا»،روستای سفید چاه،در حاشیه جاده خودنمایی می کند.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

اولین قبرستان مسلمانان در ایران

اگر از بهشهر به دل جنگل سرسبز بخش «یانه سر» بزنید و بعد از طی ۲۰ کیلومتر جاده پیچ درپیچ آسفالته، به گلوگاه برسید، بعد گذشتن از روستای «نیالا»،روستای سفید چاه،در حاشیه جاده خودنمایی می کند.

به کوشش رحیمه زرگر-بخش گردشگری تبیان
اولین قبرستان مسلمانان در ایران

سفیدچاه نام روستایی است در جنوب گلوگاه و بعد از جنگل "یانه سر" و روستای "نیالا" است که عمده شهرتش به خاطر گورستان اسرار آمیزی است که داخل روستا قرار گرفته است. این گورستان که به اسم سفید چاه یا گورستان سپید معروف است،می شود گفت اولین قبرستان مسلمانان در ایران است. تقریبا کسی نیست که چیزی از داستان های شگفت انگیز این گورستان تاریخی در روستای سفید چاه نشنیده باشد.
این گورستان با پانزده الی بیست هزار تخته سنگ محرابی شکل بزرگترین گورستان روستای مازندران است .نمای گورستان در بدو ورود لشکری عظیم را می ماند که گویا به پا ایستاده ونظاره گر تاریخند.

اولین قبرستان مسلمانان در ایران

مردم محلی معتقدند خاک سفیدرنگ این گورستان به خاطر وجود متبرک نوادگان امام موسی ابن جعفر(ع) است و مرده هایشان را از خطر پوسیده شدن حفظ میکند یا اینکه باور دارند،اگر مرده ها را در این گورستان دفن کنند تمام گناهان مرده ها بخشیده می شود.
عجیب بودن این گورستان و اعتقادات جالب روستائیان باعث شده تا مردم گلوگاه از ۵۰ آبادی دور و اطراف،مرده هاشان را به دوش بگیرند و راهی این روستا بشوند تا بتوانند برای رفتگانشان در کنار صدها سنگ سیاه برافراشته از 1200 سال پیش،جایی پیدا کنند.

سرشناس ترین اهالی گورستان روستای سفیدچاه ۳ نواده امام موسی بن جعفر(ع) هستند؛ ابراهیم(ع)،منصور(ع) و عبدالرحمان(ع) که از ظلم و جور خلفای مستبد فراری شدند و برای همین در این دیار ماندند. ضریح چوبی امام زاده که با گنبد نقره گونش در دل این دره زیبا می درخشد بنا بر نوشته کنده کاری شده اش،قدمتی بیش از ۸۴۰ سال دارد

قرار داشتن سنگ قبرها به حالت عمودی یکی دیگر از ویژگی های این گورستان است.سنگ قبرهای قدیمی هریک شناسنامه متوفی هستند.روی آنها نقوشی حک شده که شغل و جنسیت صاحب قبر را نشان می دهد.
بر سنگ قبر بانوان، شانه دو طرفه و آیینه و بر سنگ قبر آقایان شانه یک طرفه حک شده است.کبوتر، نماد پیام آوری، پیک ناهید و عشق است. روباه، نماد دنیایی است که فریبکار و نیرنگ باز است و خرگوش، نشان شخص باهوش و بادرایتی است که فریب دنیا را نمی خورد.

میان سنگ قبرهای سفید چاه حتی شتر هم دیده می شود. شتری که لابد حکایت از کاروانی دارد و لابد متوفی،در مسیر عبور از این روستا دار فانی را وداع گفته است.سرو بدون شک پرجمعیت ترین گیاه این گورستان است. سرو برای ما ایرانی ها نماد جاودانگی و فناناپذیری بوده است. گل نیلوفر نشانه پاکی و تولد مجدد بوده و گل انار نماد پاکی و بی آلایشی. اسباب و اثاثیه نقش شده روی سنگ قبرها در بیشتر موارد شغل و کسب و کار شخص متوفی را بر ملا می کنند. شمشیر، کمان، تفنگ و باروت دان، نشانه اشخاص شجاع و جنگاور است. بر سنگ قبر بافند گان، قیچی، ماسوره و ابزار بافندگی به چشم می خورد و از ابزار نجاران نقش تبر، اره و مته بر سنگ قبرشان گذاشته شده است.

همه این نقش و نگارها باعث زیبایی این گورستان شده و به سفید چاه شهرتی جهانی بخشیده است.بعضی باستان شناسان می گویند گورستان به دوره تیموریان باز میگردد اما محلی ها اعتقادی ندارند و میگویند اینجا قبوری از گبریان قبل اسلام و مسلمانان اوایل اسلام وجود دارد.

اولین قبرستان مسلمانان در ایران

سرشناس ترین اهالی گورستان روستای سفیدچاه ۳ نواده امام موسی بن جعفر(ع) هستند؛ ابراهیم(ع)،منصور(ع) و عبدالرحمان(ع) که از ظلم و جور خلفای مستبد فراری شدند و برای همین در این دیار ماندند. ضریح چوبی امام زاده که با گنبد نقره گونش در دل این دره زیبا می درخشد بنا بر نوشته کنده کاری شده اش،قدمتی بیش از ۸۴۰ سال دارد. در این امامزاده صندوقچه ای چوبی نیز وجود دارد که اهالی روستا مانند چشم هایشان از آن محافظت می کنند.قبر ملک بادله حاکم شمال نیز در این گورستان قرار دارد.
با اینکه قبرستان سفید چاه به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است  اما متاسفانه به دلیل عدم نگهداری و حفظ و حراست درحال تخریب است و اكنون این اثر  هم مانند برخی از بناهای تاریخی و آثار میراثی فراوانی در بلاتكلیفی سرگردان است  و خروج آرام و بی صدای آثار تاریخی و سنگ قبرهای چند صد ساله و هزارساله از قبرستان تاریخی و عجیب سفید چاه بهشهر زنگ بیدار باشی برای میراث فرهنگی و گردشگری برای نجات آثار تاریخی است.
برای رفتن به روستای چاه سفید و دیدن این گورستان قدیمی، باید از بهشهر به سمت جنگل سرسبز بخش «یانه سر» بروید و بعد از طی ۲۰ کیلومتر جاده پیچ درپیچ آسفالته، به گلوگاه برسید، بعد از گلوگاه، روستای «نیالا» در مسیرتان قرار می گیرد و بالاخره سفیدچاه در حاشیه جاده از راه خواهد رسید.



منابع:همگردی،مهر،مازرون،جی پلاس،اوشیدار