قوانین مسابقه کاپ فیزیک (کفا)

یازدهمین جشنواره پروژه های دانش آموزی تبیان

1- مسابقه کاپ فیزیک ایران

مسابقه ی کاپ فیزیک ایران رقابتی میان تیم هایی از دانش اموزان دبیرستانی است با محوریت:

• توانایی آن ها در حل مسایل علمی پیچیده
• ارائه راه حل هایی به این مسائل به شکل متقاعدکننده
• دفاع از آن ها در بحث های علمی

2- مسائل کاپ فیزیک ایران

۱۷+۱ مسئله برای مسابقات مطرح گردیده است. ۱۷ سوال آن، سوالات مسابقات جام جهانی فیزیک ۲۰۱۵ IYPT می باشد و سوال ۱۸ م سوال مربوط به صنعت می باشد. سوال صنعت برای حل مشکلات صنعت است بدین صورت که،  هر ساله ۱ مسئله و مشکل که در صنایع مختلف وجود دارد مطرح می گردد و در صورت حل این سوال خاص، جایزه ای از طرف صنعت به تیم های برتر اهدا می گردد.

3- شرکت کننده های کاپ فیزیک ایران

این مسابقه در حال حاضر صرفا در ۴ سال مقطع دبیرستان برگزار می گردد. تیم های مقاطع راهنمایی می توانند به عنوان ناظر در مسابقه شرکت کنند. (با توجه به تغییر سیستم آموزش و پرورش، به عبارت دیگر سال های ۹ م، ۱۰ م و ۱۱ م و ۱۲ م می توانند در این مسابقه شرکت کنند)

تیم ها:

• یک تیم از ۳ دانش آموز دبیرستانی تشکیل شده است.
• الزامی ندارد که تمام اعضای تیم از یک سال باشند.
• اعضای تیم می توانند از مدارس متفاوتی باشند.
• شرکت کردن دانشجویان دانشگاه ها در این مسابقه مجاز نیست.
• ترکیب تیم ها در طول مسابقات نمی تواند تغییر کند.
• تیم توسط یکی از اعضای تیم به عنوان کاپیتان که نماینده رسمی تیم در طول نبرد فیزیک است، رهبری می شود.
• تیم توسط یک یا دو سرپرست از مدرسه همراهی می شود.

4- هیئت داوران

داوران توسط کمیته مرکزی و با نظر کمیته اساتید انتخاب می شوند. هیئت داوران در هر اتاق حداقل با ۳ داور تشکیل می شود. سرپرست تیم ها در صورت داشتن صلاحیت و مورد تایید بودن کمیته مرکزی، می توانند داور مسابقات باشند.  سرپرست تیم ها نمی توانند یکی از اعضای هیئت داوران در نبردی که تیمشان شرکت می کند باشند و در صورت امکان، نباید یک تیم را بیش از دوبار امتیاز دهی کنند.

5- دستور کار کاپ فیزیک ایران

• همه ی تیم ها در ۳ نبرد فیزیک شرکت می کنند.
• نبرد ها بنا بر برنامه ی ثابتی که در ادامه ی قوانین می آید انجام می شوند.
• نحوه قرارگیری تیم ها در اتاق ها و در مقابل هم با قرعه کشی مشخص می گردد.
• بعد از ۳ نبرد، ۳ تیم حائز بیشترین امتیاز به نبرد نهایی راه می یابند. تیمی که در همه نبرد ها  در کلاس خودش رتبه اول را کسب کرده است نیز به عنوان تیم چهارم به نبرد نهایی راه می یابد.

6- قوانین نبرد فیزیک

• سه یا چهار تیم در هر نبرد در هر اتاق حضور دارند و در مسابقه شرکت می کنند.
• در حین یک نبرد اعضای یک تیم فقط با یکدیگر اجازه ی گفت و گو دارند.
• قبل از شروع یک نبرد، هیئت داوران و تیم ها معرفی می شوند.
• نبرد در سه (یا چهار) مرحله انجام می شود. در هر مرحله، یک تیم، یکی از سه -چهار- نقش زیر را ایفا می کند: ارائه دهنده (Reporter)، حریف (Opponent)، منتقد (Reviewer) و -بیننده (Observer)-. در مراحل بعدی نبرد، نقش تیم ها طبق  جدول زیر عوض می شود:

7- برنامه هر مرحله

توجه: کاپ فیزیک ایران در دو بخش مجزا به زبان های فارسی و انگلیسی برگزار می شود.

توجه: در مجموع حداکثر زمان نبرد بین دانش آموزان ۴۸ دقیقه می باشد.

8- عملکرد تیم ها در مراحل نبرد

ارائه دهنده ماهیت راه حل مسئله را ارائه می دهد، درحالیکه باید توجه تماشاچیان را به ایده های فیزیکی اصلی و نتایج آن جلب کند.

حریف  سوال هایی برای ارائه دهنده طرح می کند و ارائه را نقد می کند، درحالیکه به بی دقتی ها و خطاهایی که در درک مسئله و راه حل آن ممکن است باشد، اشاره می کند. حریف نکات قوت و ضعف راه حل و ارائه ی ارائه دهنده را تحلیل می کند. بحث حریف نباید تبدیل به ارائه ای از راه حل خودش شود. در قسمت مباحثه، راه حل ارائه شده توسط ارائه دهنده مورد بحث قرار می گیرد.

• حین یک نبرد فیزیکی فقط یک عضو از هر تیم نقش ارائه دهنده، حریف یا منتقد را اجرا می کند؛ سایر اعضای تیم مجاز هستند که نکات مختصری را بدون بر هم زدن نظم مسابقه ذکر کنند (می توانند از کاغذهای یادداشت کوچک استفاده کنند) یا از نظر تکنیکی به ارائه کمک کنند.(به عنوان مثال در پاورپوینت یا انجام نمونه آزمایش)
• هیچ عضوی از یک تیم نمی تواند بیش از دوبار در یک نبرد در صحنه حاضر شود یا، به عنوان ارائه دهنده بیش از دو بار در مجموع در تمام نبرد ها ارائه داشته باشد (منظور نبردهای غیر از نبرد نهایی است).
• در نبرد نهایی هر یک از اعضای تیم فقط یک بار می تواند در صحنه حضور یابد.

9- قوانین چالش مسائل و رد کردن سوالات

۹٫۱ - تمام مسائلی که در یک نبرد ارائه می شوند باید متفاوت باشند.
۹٫۲- نبرد فیزیک

حریف می تواند ارائه دهنده را پیرامون هر سوالی به چالش بکشد مگر مسائلی که:

الف)  پیشتر توسط ارائه دهنده رد شده است؛
ب)  پیشتر توسط ارائه دهنده ارائه شده است؛
ج)  پیشتر توسط حریف به چالش کشیده شده است؛
د)  پیشتر توسط حریف ارائه شده است.

اگر کمتر از پنج مسئله برای چالش باقی مانده باشد، بندهای د، ج، ب، الف  به همین ترتیب به صورت پی در پی حذف می شوند.

حین یک نبرد ارائه دهنده می تواند چالش به سه مسئله متفاوت را  بدون هیچ جریمه ای رد کند. به ازای هر رد کردن بعدی ضریب ارائه دهنده (قسمت ۱۰) به میزان ۰٫۲ کاهش می یابد. این کاستی در تمامی نبرد های بعدی هم تاثیر دارد.
هر تیم قبل از شروع مسابقه ۴ سوال را حذف می کند که حریف ها این سوال ها را از او نپرسند.

۹٫۳- نبرد نهایی

در عرض چهار ساعت بعد از اعلام نتایج نبرد ها و مشخص شدن تیم های برنده، تیم های شرکت کننده در مرحله نهایی باید مسائل خود را انتخاب کنند. درصورتیکه  تیم ها مسئله ی مشابهی را انتخاب کنند، اولویت با توجه به ترتیب ارائه در نبرد نهایی (قسمت ۱۲) مشخص می شود. انتخاب ها باید بلافاصله اعلام عمومی شود.

۱۰- امتیازدهی

بعد از هر مرحله داورها به تیم ها امتیاز می دهند، با در نظر گرفتن تمام ارائه های اعضای تیم، سوال ها و جواب به آن ها، و میزان شرکت در مباحثه. هر عضو هیئت داوران یک امتیاز صحیح بین ۱ تا ۱۰ نمایش می دهد. میانگین بالاترین و پایین ترین امتیاز به عنوان یک امتیاز با سایر نمرات جمع می شود. این جمع برای محاسبه ی میانگین امتیاز  هر تیم مورد استفاده قرار می گیرد. نمرات میانگین در ضرایب مختلفی ضرب می شوند:

• ضریب ارائه دهنده ۳ می باشد و یا کمتر از ۳ ( اگر تعداد سوالاتی که رد کرده اند بیش از ۳ سوال باشد، به ازای هر سوال ۰٫۲ از ضریب کاسته می شود.)
• ضریب حریف ۲ می باشد.
• ضریب منتقد ۱ می باشد.

و سپس تبدیل به امتیاز های نهایی می شوند.

۱۱- پارامترهای حاصل

۱۱٫۱- برای یک تیم در نبرد: امتیاز نبرد=جمع (میانگین نمرات داوران × ضریب نقش) (تا یک رقم اعشار گرد می شود)
۱۱٫۲- برای یک تیم در کل مسابقه:  امتیاز کل= جمع امتیاز نبرد ها

۱۲- مرحله نهایی

سه تیم دارای بیشترین امتیاز کل  در نبرد های فیزیکی در نبرد نهایی حضور می یابند. در صورتیکه تیم ها نمرات برابر داشته باشند بر اساس اینکه چند بار در اتاق ها اول شده اند به مرحله نهایی راه می یابند. اگر تیم هایی که تمام نبرد های فیزیکی را برده باشند(یعنی در اتاق اول شده باشند) و توسطامتیاز کل به نبرد نهایی نرسیده باشند، بهترین آن ها ( که توسط جمع نمرات تعیین می شود) در نبرد نهایی به عنوان تیم چهارم حضور می یابد.

ترتیب ارائه در نبرد نهایی، توسط امتیاز تیم به مرحله نهایی تعیین می شود به این صورت که هرچه موقعیت بالاتر باشد، تیم در موقعیت بالاتری در جدول بخش ۶ قرار خواهد گرفت.

۱۳- رده بندی نهایی تیم ها در کاپ فیزیک ایران

دانش آموزان تیمی که در مرحله نهایی پیروز شوند، کاپ فیزیک ایران را دریافت می کنند. اگر دو یاسه تیم جمع نمرات یکسانی در نبرد نهایی داشته باشند، برنده با توجه به بیشترین امتیاز کل مسابقه انتخاب می شود. تیم اول و برنده گواهینامه مقام اول را دریافت می کنند.

تیم دوم مقام دوم، تیم سوم و چهارم مقام سومی را به خود اختصاص می دهند.
بقیه ی دانش آموزان گواهینامه حضور در مسابقات را دریافت می کنند. سرپرستان تیم ها، گواهینامه های تیمشان را دریافت می کنند.

مطالب مرتبط:
قوانین سمینار های علمی
قوانین غرفه های نمایشگاهی
 
دبیرخانه جشنواره:
آدرس دبیرخانه: تهران - بلوار کشاورز - خیابان نادری - جنب حجت دوست - پلاک 12 - طبقه اول - مرکز یادگیری موسسه فرهنگی و اطلاع رسانی تبیان
تلفن: 81202311، 81202167   
نمابر: 81202428
پست الکترونیکی: project@tebyan.com
 
بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان - تنظیم: مریم فروزان کیا