تبیان، دستیار زندگی
کلر عنصر شیمیایی با عدد اتمی 17 و نشان Cl می باشد. کلر هالوژن است و در جدول تناوبی در گروه 17 قرار دارد. گاز کلر زرد مایل به سبز است، دو و نیم مرتبه از هوا سنگین تر، دارای بوی بسیار بد و خفه کننده و بسیار سمی است. ...
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

کلر(1)

کلر عنصر شیمیایی با عدد اتمی 17 و نشان Cl می باشد. کلر هالوژن است و در جدول تناوبی در گروه 17 قرار دارد. گاز کلر زرد مایل به سبز است، دو و نیم مرتبه از هوا سنگین تر، دارای بوی بسیار بد و خفه کننده و بسیار سمی است. این عنصر عاملی اکسید کننده، سفیدکننده و گندزدا می باشد. کلر به عنوان بخشی از نمک های طعام و ترکیبات دیگر به مقدار زیادی درطبیعت و لزوماً در بیشتر جانداران وجود دارد.

ویژگی های قابل توجه

نوع خالص این عنصر شیمیایی به شکل گازی دو اتمی و سبز رنگ می باشد. نام کلر برگرفته از کلمه chloros به معنی سبز است، که اشاره به رنگ این گاز دارد.


این عنصر جزئی از گروه هالوژن های نمک ساز می باشد و به وسیله اکسیداسیون کلریدها یا به روش رایج الکترولیز تهیه می گردد. کلر گازی است به رنگ زرد مایل به سبز که تقریباً با تمامی عناصر به سرعت ترکیب می شود. در 1 لیتر آب 10 °C ، 3.10 لیتر و در آب 30 درجه تنها 77/1 لیتر کلر حل می شود.

کاربردها

کلر عنصر شیمیایی مهمی در تصفیه آب، مواد گند زدا در سفید کننده و نیز در گاز خردل به شمار می رود.
همچنین کلر در ساخت طیف وسیعی از اقلام روزمره کاربرد دارد.

برای از بین بردن باکتری و سایر میکروب های موجود در ذخائر آب آشامیدنی به کار می رود. امروزه حتی به ذخائر کوچک آب همواره کلر افزوده می گردد.

کلر

در تولید محصولات کاغذی، مواد ضد عفونی کننده، رنگدانه ها، مواد غذائی، حشره کش ها، رنگ ها، فرآورده های نفتی، پلاستیک، دارو، منسوجات، حلال ها و محصولات مصرفی بسیار زیاد دیگری کاربرد دارد.

درترکیبات آلی درصورتی که کلر جایگزین هیدروژن شود (لاستیک مصنوعی) اغلب باعث ایجاد خصوصیات مورد نیاز در این ترکیبات می گردد لذا در ترکیب آلی از این عنصر به عنوان عامل اکسید کننده و جانشین، به طور گسترده استفاده می گردد.

سایر موارد کاربرد کلر در تولید کلرات ها، کلروفرم، تتراکلراید کربن و در استخراج برم می باشد.

نقش بیولوژیکی

اسید آمینوها Cysteine, Methionine, Homocysteine و Taurine و همچنین برخی از آنزیم ها حاوی گوگرد می باشند که در واقع گوگرد را به یک عنصر حیاتی برای سلول های زنده تبدیل کرده اند. ترکیبات دیسولفیدی مابین polypeptidها در ساختار پروتئینی بسیار مهم می باشند. برخی از گونه های باکتری از سولفید هیدروژن بجای آب در فرایند فتوسنتز خود استفاده می کنند. گوگرد توسط گیاهان به صورت این سولفات از خاک جذب می شود. گوگرد غیر آلی یک قسمت از کلاسترهای آهن- گوگرد را تشکیل می دهد و گوگرد لیگاند اتصال دهنده در CuA می باشد.

تاریخچه

کلر( از واژه یونانی χλωρος به معنی زرد مایل به سبز) را Carl Wilhelm Scheele در سال 1774 کشف نمود و اشتباهاً تصور کرد این عنصر حاوی اکسیژن است. Humphry Davy در سال 1810 نام کلر را برای این ماده انتخاب کرد و اصرار داشت که این ماده در واقع یک عنصر است.

پیدایش

به وسیله الکترولیز محلول آبداری از کلرید سدیم، کلر تولید می شود. این عنصر در طبیعت فقط به صورت ترکیب با سایر عناصرو عمدتاً سدیم به شکل نمک طعام (NaCl)، و همچنین در کارنالیت و سیلویت، یافت می شود.

ترکیبات

کلریدها، کلریت ها، کلرات ها، پرکلرات ها و کلرامین ها.

ادامه دارد ...


مرکز یادگیری سایت تبیان - تنظیم: مریم فروزان کیا