تبیان، دستیار زندگی
در وسایل آمده که اگر کسی در این باره قرض کند حضرت امیر ((علیه السلام) ضمانت داده اند که قرض او ادا می شود. در روایت است که اگر کسی در روز غدیر یک نفر را اطعام بدهد ، گویی صد و بیست و چهار هزار پیامبر ، شهید و صدیق را اطعام داده است
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

قرضی که ادای آن ضمانت شده است

یکی از سنت های سفارش شده در روز غدیر، پذیرایی کردن از مؤمنین و اطعام دادن به آنهاست.
اطعام یعنی خوراک دادن و تغذیه کردن. این واژه فراگیرتر از تفطیر یا افطاری دادن است. (چرا که یکی از نام های روز غدیر: «یوم تفطیر صائمین» می باشد که به ثواب افطاری دادن اشاره می کند.

زهرا اجلال/کارشناس ارشد علوم قرآن و حدیث - بخش قرآن تبیان
نذر

تفطیر روزه داران را فرا می گیرد، لیکن اطعام پذیرایی و تغذیه است چه روزه دار باشند و چه نباشند.
امام صادق علیه السلام یکی از وظایف عید غدیر را چنین فرمودند: «و اطعام اخواتک» و برادرانت را اطعام بده. (اقبال/ ص 475)
امام رضا علیه السلام می فرمایند: «و من اطعم مومناً کان کمن اطعم جمیع الانبیاء و الصدیقین» (همان/ص 465)
کسی که مؤمنی را (روز غدیر) اطعام دهد، مثل کسی است که همه پیامبران و صدیقان را اطعام داده باشد.
خداوند در سوره انسان (دهر) به سیره و سنت اهل بیت (علیهم السلام) به موضوع اطعام اشاره می كند و بیان می دارد كه آن حضرات برای خشنودی خدا به مسكین و یتیم و اسیر كافر اطعام كرده و از غذای خویش گذشته و به سیر كردن آنان پرداختند. (انسان آیات 5 تا 8)
آن چه در اطعام آنان مورد توجه قرآن قرار گرفته آن است كه اهل بیت (علیهم السلام) نه برای پاداش و یا تعریف و تمجید و امور دیگر بلكه تنها برای رضا و خشنودی خدا از غذایی كه مورد نیاز خود آنان بوده گذشته و آن را به افراد نیازمندی كه در میان آن كافر اسیری نیز بوده است داده اند.

از وجهی دیگر اگر توجه کنیم ما آدمیان هر کدام در تلاش هستیم تا انشاالله در مسیر اصحاب یمینی که خداوند به آن اشاره کرده است قرار گیریم.

اصحاب یمینی که دارای مقامی بلند هستند و در قرآن برای آنان مقامات و بهره مندی های بهشتی خاصی بیان شده است.

کسی که در روز عید غدیر یک مؤمن را افطاری دهد، پاداش و ثواب آن همانند پاداش کسی است که ده فئام (گروه) از پیامبران و صدیقین و شهدا و صالحین را در حرم خدا اطعام و سیراب نموده باشد. سپس امام به مخاطب فرمود آیا دانستی فئام چیست؟ گفت نه، حضرت فرمود، فئام یعنی صد هزار

قرآن بیان می دارد كسی كه بخواهد به مقام اصحاب یمین برسد و از آثار و بركات این مقام بهره مند شود باید روش و سیره ایشان در دنیا را در پیش گیرد.

یكی از روش های آنان چنان كه در آیات 14 تا 18 سوره بلد بیان شده توجه و اطعام به یتیمان خویشاوند و خاك نشینان بی نوا در روزهای سختی و قحطی است.

خداوند در آیات 11 تا 15 سوره بلد اطعام یتیمان را سبب رهایی از هوای نفس و وسوسه های شیطانی بر می شمارد و قرار گرفتن در زمره اصحاب یمین و اهل بهشت را از آثار اطعام آنها می داند.

از نظر قرآن این گونه اطعام تنها از كسانی بر می آید كه به خداوند ایمان واقعی داشته باشند و خود را در برابر او فروتن شمارند و نشستن در جمع فقیران و یتیمان و بر سر یك سفره را ننگ و عار نشمرند.
به سخن دیگر اگر كسی می خواهد در مقام بهشتیان و اصحاب یمین قرار گیرد می بایست به یتیمان پیرامون خویش توجه خاصی مبذول دارد و آنان را به خانه و سر سفره خویش بیاورد و با آنان به خوردن مشغول شود. پذیرایی از یتیمان خویشاوند امری است كه در بهشت را به سوی فرد می گشاید.

خداوند در آیاتی ضمن سرزنش گروهی می فرماید: وَ لا یَحضّ عَلی طَعامِ الْمِسْکینِ : و ( کسی را ) به دادن طعام بر فقرا ترغیب نمی کند. ( آیه 3 سوره ماعون)
در این آیه سخن از مسكین است كه هر كسی كه مسكین نباشد، دارا و سرمایه دار شمرده می شود هرچند كه دارای ثروت و سرمایه فراوان نباشد. بنابراین هركسی كه چیزی در اختیار دارد می بایست به نسبت دارایی و ثروت خویش اطعام كند.
توبیخ گروهی از اهل دوزخ از سوی خداوند به دلیل این كه جرم عدم اطعام مسكینان را مرتكب شده اند بیانگر آن است كه هر شخص دارا ولو اندكی توانمند باشد هر توانمندی می بایست به میزان توانایی خویش مسكینی را اطعام دهد.
در روایتی اجر و پاداش اطعام نمودن و غذا دادن به برادران دینی به طور مطلق و بدون مقید شدن به زمان یا مکان خاص، بیان شده است .

امام صادق (علیه السلام) می فرماید: کسی که برادرش را برای رضای خدا اطعام نماید، پاداشش برابر پاداش کسی است که صد هزار نفر از مردم را اطعام نموده است. (کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج 2، ص 202)
در این روایت، پاداش اطعام نمودن یک نفر، برابر با پاداش اطعام صد هزار نفر از مردم ذکر شده است، نه صد هزار پیامبر و شهید و... .
در روایت دیگری از آن امام (علیه السلام)، اطعام و افطاری دادن در زمان خاص بیان شده است که پاداش آن نیز خاص است و آن زمان خاص، روز «غدیر» است که به «عید الله اکبر» تعبیر شده است.

کسی که در روز عید غدیر یک مؤمن را افطاری دهد، پاداش و ثواب آن همانند پاداش کسی است که ده فئام (گروه) از پیامبران و صدیقین و شهدا و صالحین را در حرم خدا اطعام و سیراب نموده باشد. سپس امام به مخاطب فرمود آیا دانستی فئام چیست؟ گفت نه، حضرت فرمود، فئام یعنی صد هزار» (سید ابن طاووس، رضی الدین علی، الاقبال بالاعمال الحسنة، ج 1، ص 476)

از این روایت به دست می آید کسی که یک نفر را در روز عید غدیر، افطار و اطعام نماید، پاداش او برابر با پاداش اطعام نمودن و سیراب نمودن یک میلیون از پیامبران و صدیقان و شهدا و صالحان در غیر روز غدیر است.

اطعام دادن و رفع گرفتاری مؤمنین در روز غدیر به قدری اهمیت دارد که در کتاب وسایل الشیعه آمده كه اگر كسی در این باره قرض كند حضرت امیر (علیه السلام) ضمانت داده اند كه قرض او ادا می شود. (به نقل از حجت الاسلام فرحزادی)

افطاری دادن

از جمله سنت های دیگر در این روز عزیز، که بسیار هم سفارش شده است افطاری دادن به روزه داران است، حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام در این باره می فرمایند: کسی که در شامگاه عید غدیر به یک مؤمن افطاری دهد، گویا یک میلیون نفر از پیامبران و شهیدان و صدیقان را افطاری داده است حال چگونه خواهد بود پاداش کسی که گروهی از مردان و زنان مؤمن را در این شب افطاری دهد؟ قسم به پروردگار که هر کس چنین کند من ضمانت می کنم او را نزد خداوند متعال که از کفر و فقر آسوده گردد و اگر در همان روز یا همان شب یا تا عید غدیر سال آینده بمیرد، پاداش الهی در انتظار او باشد.(مصباح کفعمی/ ص 700-701)

عید غدیر امسال؛ سرشار از شادی و معنویت

آیة الله قاضی (ره) استاد آیة الله بهجت (ره) بودند. یکی از شاگردان ایشان می گفت: آیة الله قاضی به قدری مشکل مالی داشتند که فرموده بودند، گرفتاری و مشکل من در دنیا و آخرت همین فقری است که من دارم . ولی در ایام عید غدیر قرض می کردند، جشن گرفته و عیدی می دادند

- ما معمولاً در طول سال هدایایی را برای خانواده ی خود می گیریم، چه خوب است که این کار را در روز عید غدیر انجام بدهیم . با این کار بذر محبت به ولایت را در دل فرزندان و اهل خانه و دوستان خود می کاریم .

هیچ سند و مدرکی پیدا نشده که افراد سید باید عیدی بدهند. همه ی افراد از زن و مرد و بزرگ و کوچک سعی کنند در حد و وسع خودشان عیدی بدهند .

- از کارهای خوب دیگر که در این روز سفارش شده است عقد اخوت است.

- از خواندن خطبه ی غدیر نیز جا نمانیم.

- به اهل و عیال خانه توسعه دهیم؛ حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام فرموده اند: «هر کس در این روز بر عیالش و بر خودش وسعت دهد خداوند مالش را زیاد می کند.» (عوالم ، ج3/15/ ص 223)

- به طرق درست و صحیح همدیگر را شاد کنیم؛ در روایتی نیز امیرالمؤمنین علیه السلام فرموده اند: «فافرحوا و فرحوا اخوانکم باللباس الحسن، والرائحه الطیبه و الطعام» (مصباح کفعمی/ ص 700)
(در روز غدیر) شاد باشید و برادرانتان را با لباس نیکو و بوی خوش و اطعام شاد کنید.
یکی از مصادیق شادی و شاد کردن که در روایت ذکر شده، گرفتن جشن می باشد که همین برپایی جشن مظهر حب و بغض و یکی از شعائر اسلام می باشد که قرآن در این رابطه می فرماید: «وَ مَنْ یعَظِّمْ شَعائِرَ اللَّهِ فَإِنَّها مِنْ تَقْوَى الْقلوبِ» (همان)

این آیه از واضح ترین آیات برای اثبات رجحان برپایی مراسم است. زیرا به طور صریح دلالت بر محبوبیت و رجحان تعظیم شعائر الهی به طور عموم دارد و اطعام طعام چون یکی از کارهایی که باعث شادی مؤمنان است و یکی از مصادیق شادی گرفتن جشن غدیر می باشد لذا اطعام دادن از شعائر الهی محسوب می شود که خود این کار باعث تقوای الهی می شود.

آیة الله قاضی (ره) استاد آیة الله بهجت (ره) بودند. یکی از شاگردان ایشان می گفت: آیة الله قاضی به قدری مشکل مالی داشتند که فرموده بودند، گرفتاری و مشکل من در دنیا و آخرت همین فقری است که من دارم . ولی در ایام عید غدیر قرض می کردند، جشن گرفته و عیدی می دادند . (به نقل از حجت الاسلام فرحزاد)

مشاوره
مشاوره
در رابطه با این محتوا تجربیات خود را در پرسان به اشتراک بگذارید.