بلوغ (2)
دوران بلوغ، از حساس ترین سن های دانش آموزان مدرسه می باشد. خوب است که مسئولین مدرسه در کنار دانش آموزان به خصوص مقاطع انتهایی دبستان و متوسطه ها اطلاعات کافی و دقیقی را به دانش آموزان ارائه دهند تا آن ها بتوانند به راحتی و ر کمال آسایش این دوران را بگذرانند.
در این راستا، مرکز یادگیری سایت تبیان اطلاعات پایه ای در مورد بلوغ را برای ارائه در زنگ های پرورشی ارائه داده است.
در مبحث بلوغ (1) به بلوغ و نگاه دین درباره ی آن پرداختیم که در این طرح آن را ادامه می دهیم.
نگاه اسلام به بلوغ
از وظایف مهم و خطیر بخش امور تربیتی و پرورشی در مدارس می توان به توجه مستمر به منویات و رهنمودهای امام راحل و مقام معظم رهبری و اهتمام برای اقامه نماز جماعت و اعتلای فعالیت های قرآنی و تعظیم شعائر دینی و انقلابی در مدرسه می باشد، بر همین پایه، بخش مرکز یادگیری همراه همیشگی معلمان پرورشی در چند سال اخیر فعالیت هایی در بخش شعرهای مناسبتی، متن مجری های مناسبتی، قرآن و صبحگاه در مدرسه مقالاتی را ارائه داده است، با توجه به استقبال این عزیزان در مدرسه، بر آن شدیم که با ارائه مسائل و شبهات دانش آموزان در سنین مختلف، آن ها را برای ورود به جامعه بزرگتر از خانواده و مدرسه آماده نماییم. بسیاری از مسائل طبق فرمایشات مقام معظم رهبری، دانش آموزان و خانواده های آن ها را با سبک زندگی اسلامی آشنا می نماید.
در این بخش به یکی از بزرگترین دغدغه های خانواده ها و دانش آموزان خواهیم پرداخت و تلاش بر آن داریم که دانش آموزان پس از آشنایی با این مبحث در آینده ای نه چندان دور در زندگی خود با درک درست از آموزه های دینی بتوانند زندگی شایسته ای را انتخاب کنند.
سید بن طاووس یكى از برجسته ترین علماى قرن ششم هجرى، درباره دوران بلوغ و تكلیف فرزندش خطاب به وى چنین میگوید: اگر من با مراحم و عنایاتى كه خداوند، مرحمت فرموده، زنده بمانم، روز تشرف تو را به سن تكلیف (بلوغ) عید قرار می دهم و 150 دینار، صدقه خواهم داد.
اگر بلوغ تو فرا رسد با این كار، قیام به خدمت حضرتش خواهم كرد، زیرا مال از اوست و من و تو بنده او هستیم. پس اى فرزندم محمد! به یاد عظمت مقام و كمال و بخشندگى حضرتش باش كه در این هنگام به تو اهمیت داده و فرشتگانش را به سوى تو فرستاده تا اعمال عبادى را حفظ نمایند و در روز حساب، گواه بر تو باشند.
پس در دوران بلوغ و رشد خود، حق آنان را ادا كن و طاعت الهى را به جاى آور! در اوقات زندگى خود با ایشان به خوبى و نیكى مصاحبت و همنشینى كن، بطورى كه غیر از خوبى و زیبایى از تو چیزى نبینند و نشنوند.
اگر گاهى غفلتى از تو سر زند و از یاد خدا غافل شوى، فورا توبه كن و بدون تاخیر، در مقام جبران آن بر آى و صدقه بده، كه صدقه، آتش گناه را خاموش میگرداند. و چون به سن و سالى كه خداوند جل جلاله تو را به كمال عقل مشرف فرماید، برسى و صلاحیت و شایستگى سخن گفتن و رو به رو شدن (در نماز) با حضرتش را به تو عطا كند و شایستگى ورود به ساحت قدس اش را به اطاعت و بندگى به تو مرحمت فرماید، آن روز را در نظر بگیر و تاریخ آن را یادداشت كن و آن را از بهترین و بزرگترین اعیاد خود قرار بده و هر ساله در آن روز تجدید شكر خدا بنما و صدقه بده و بیش از پیش به طاعت خداوند بپرداز!
نوع برخورد والدین با نوجوان در سن بلوغ چگونه باید باشد؟
عدم درک نوجوان از طرف والدین و مربیان ، باعث سوق پیداکردن نوجوان ، به طرف منابع ناصالح میشود، لذا برای اینکه نوجوان بتواند این مرحله را به سلامت پشت سر گذارد، موارد زیر توصیه می گردد:
- احترام به نوجوان
- ابراز علاقه و محبت به نوجوان،به ترتیبی که نوجوان خود را شایسته دوست داشتن احساس کند
- درکنار اوونه درمقابل اوبودن
- دوست بودن با نوجوان به جای ارباب و دشمن اوبودن
- ایجاد عزت نفس در نوجوان
دادن شخصیت به نوجوان به ترتیبی که نوجوان نیاز به نشان دادن خودبه طریق رفتارهای پرخطر و ماجراجویانه نداشته باشد . ممکن است که مصرف مواد مخدر ازطرف نوجوان به دلیل دستیابی به احساس استقلال از والدین و مخالفت صریح در مقابل معیارهای جامعه و مقابله با اضطراب، گوشه گیری و افسردگی یا پذیرفته شدن از طرف گروه همسال باشد. فراراز خانه می تواند یکی از نشانه های مهم استرس های محیطی برروی نوجوان باشد . عواقب این اقدام برروی سلامت فرد واضح و روشن است. والدین و اولیاء با حمایت نوجوان می توانند از این امر جلوگیری کنند.
- حمایت از نوجوان باایجاد فضایی آرام،پرمحبت، به دور از مناقشات و قهر وغضب
- مشورت بانوجوان به جای قهر و تحکم ،راهنمایی برای انتخاب صحیح
- درک وضعیت بحرانی بلوغ
- کمک به هدایت نوجوان، برای عبور از مرحله نوجوانی و پذیرفتن مسئولیتهای بزرگسالی،
- نقطه اتکا بودن برای او،پشتیبان او بودن
- دانش و درک از خصوصیات و شرایط زیستی و فیزیولوژیک بلوغ نوجوان
- شناخت مسائل و مشکلات و نحوه برخورد صحیح با آن
- ایجاد اعتماد در نوجوان به ترتیبی که اووالیدین و افراد ذی صلاح را مورد اعتمادترین و معتبرترین افراد بداند.
- راهنمایی و هدایت نوجوان درانتخاب دوستان مناسب
- رابطه همدلانه و صمیمانه به جای تمسخر او
- دردسترس بودن برای مشاوره ویاری رساندن به او
- ایجاد سرگرمی سازنده درمنزل و خارج از منزل
- تشویق برای فعالیت درگروههای همسال ازقبیل فعالیت های ورزشی ،هنری ، درسی و تحصیلی ، تفریحی، آموزشی
- نظارت بر نیازمندی های بهداشت و سلامتی ازقبیل تغذیه ، ورزش ،رفتارهای سالم
- دادن اطلاعات مورد لزوم درباره تصمیمات مهم زندگی از قبیل ازدواج، بارداری ، دوستیابی و دانش جنسی و جنسیتی ، جایگاه ها ، حقوق و احترام افراد
- جلوگیری از خشونت و رفتارهای مخرب ، کنترل انگیزه های رفتارهای ناسالم
- کمک به ایجاد اعتماد به نفس و تحت تاثیردیگران نبودن،به نحوی که نوجوان توان تجزیه و تحلیل شرایط و شهامت گفتن « نه» راداشته باشند.
مرکز یادگیری سایت تبیان
تهیه: فاطمه شیرزاده
