زخمی که معده را سوراخ می‌کند

تنها راه تشخیص زخم معده خوش خیم از بدخیم انجام آندوسکوپی است و رادیوگرافی‌های ساده تنها نشان‌دهنده وجود زخم معده در بیماران است و نوع خوش خیم یا بدخیم آن را مشخص نمی‌کند.

دکتر علیرضا خلیلیان ، فوق تخصص گوارش و کبد درباره زخم معده می گوید:
«زخم معده در واقع ایجاد یک خراش در لایه مخاطی و در زیر مخاط معده است و عوامل زیادی در ایجاد آن نقش دارند.

امروزه وجود یک نوع باکتری به نام هلیکوباکتر پیلوری به واسطه آنزیم قوی باعث شکسته شدن سد مخاطی بافت معده شده و در برخی افراد موجب ایجاد زخم معده می‌شود.

مصرف اتفاقی مواد سوزاننده نیز مانند مواد شوینده و مواد اسیدی موجب ایجاد زخم معده در افراد می‌شود.

استرس نیز از دیگر عوامل ایجاد زخم معده در بیماران شناخته شده است.

مقوله زخم معده به دو نوع بدخیم و خوش خیم طبقه‌بندی می‌شود که افتراق آن دو از یکدیگر توسط پزشک بسیار حائز اهمیت است.

تنها راه تشخیص زخم معده خوش خیم از بدخیم، انجام آندوسکوپی است و رادیوگرافی‌های ساده تنها نشان‌دهنده وجود زخم معده در بیماران است و نوع خوش خیم یا بدخیم آن را مشخص نمی‌کند.

زخم معده در صورت عدم درمان، معده را سوراخ می‌کند.

بیش از 90 درصد زخم‌های خوش خیم معده با استفاده از داروها به بهبودی کامل می‌رسند.

درمان زخم معده بدخیم (سرطانی) با استفاده از شیمی درمانی و جراحی انجام می‌شود.

درد، اولین علامت وجود زخم معده در افراد است. سوزش سر دل، خونریزی معده و درد معده که با خوردن غذا و ترشح اسید معده تشدید می‌شود، از نشانه‌های دیگر ابتلا به زخم معده است.

خونریزی معده، سوراخ شدن معده و در صورت انجام جراحی، انسداد راه خروجی معده از عوارض زخم معده به شمار می‌رود.

در میان بسیاری از افراد شایع شده است که میکروب هلیکوباکتر پیلوری سرطان‌زا است و این امر موجب ترس بیماران شده است، اما باید دانست که هلیکوباکتر در کمتر از یک درصد بیماران موجب ایجاد سرطان معده می‌شود.

همچنین در کمتر از پنج درصد بیماران، هلیکوباکتر موجب ایجاد زخم‌های اثنی عشر و معده می‌شود.

در بیش از 99 درصد موارد هلیکوباکتر بوجود آورنده بیماری‌های خوش خیم است و مردم نباید از هلیکوباکتر پیلوری وحشت داشته باشند.

بیش از 85 درصد مبتلایان به میکروب هلیکوباکتر پیلوری نیاز به درمان‌های پزشکی و دارویی ندارند.

گاهی اشتباه پزشکان جوان و کم تجربه موجب برای درمان نابجای هلیکوباکترپیلوری در افراد، علاوه بر عوارض داروها، بار روانی سنگینی را بر بیمار تحمیل می‌ کند.

بیمارانی که از زخم معده رنج می‌برند، بهتر است از خوردن غذاهای محرک، تند و شور بپرهیزند.

همچنین بیماران مبتلا به هلیکوباکتر پیلوری نیز در صورتی که نیازی به درمان ندارند، اقدام به درمان این باکتری نکنند.»

دکتر ایرج خسرونیا، متخصص داخلی نیز معتقد است:
«علت به وجود آمدن زخم معده را می توان بالا بودن اسید معده، یا آلودگی به وسیله یک نوع میکروب (هلیکوباکتر پیلوری) و یا افزایش استرس دانست.

از علائم زخم معده می توان به درد معده، سوزش سر معده، ترش کردن غذا و نفخ معده اشاره كرد و گاهی اوقات با استفراغ خونی یا دفع خون همراه است.

پزشک با انجام آندوسکوپی، زخم معده را تشخیص می دهد. اگر زخم معده توسط میکروب ایجاد شده باشد، از داروهای ضد میکروب برای درمان آن استفاده می کنند و اگر زخم معده به دلیل بالا بودن اسید معده بروز کرده باشد، از داروهای ضد اسید استفاده می کنند.

زخم معده عوارضی هم ایجاد می کند که از آن جمله می توان به خونریزی از محل زخم، سوراخ شدن معده و انسداد در دستگاه گوارش اشاره کرد که باید در این صورت به پزشک جراح مراجعه نمود.»

دکتر مهدی زبیری ، متخصص گوارش و کبد با اشاره به شیوع زخم معده در افراد مسن بیان می کند:
«این بیماری به دلایل متفاوتی در افراد ایجاد می‌شود که بیشتر موارد آن در افراد میانسال بروز پیدا می‌کند.

افزایش اسید معده ناشی از آلودگی‌های میکروبی و نیز افزایش مصرف داروهای مسکن موجب ایجاد زخم معده در افراد می شود.

افزایش اسید معده علاوه بر ایجاد زخم امکان دارد موجب سوراخ شدن معده نیز شود که در این حالت تنها طی 48 ساعت می توان فرد بیمار را نجات داد.

در پنج درصد موارد زخم معده می تواند علامت سرطان معده باشد. به همین علت در موارد زخم معده، نمونه برداری از معده توسط پزشک نیز تجویز می‌شود.

درد همراه با استفراغ و درد سر دل از جمله علائم زخم معده است.

در برخی موارد نیز امکان دارد زخم معده بدون علامت ایجاد گردد و فرد زمانی متوجه شود که معده دچار خونریزی و سوراخ شدگی و یا حتی انسداد در مسیر لوله گوارشی شده باشد.

چنانچه زخم در اثر وجود میکروب ایجاد شده باشد، می توان با تجویز داروهایی که موجب هضم میکروب می شود زخم معده را درمان کرد.

در خصوص تاثیر داروهای مسکن در ایجاد زخم معده نیز می توان با قطع این داروها، زخم معده را درمان کرد.

این امکان وجود دارد که علی رغم درمان های دارویی، برخی زخم‌های معده بهبود پیدا نکنند که برای این گونه موارد، باید نوع دارو را عوض کرد و یا طول مدت درمان و مصرف داروها را افزایش داد.

رژیم غذایی ویژه‌ای برای بیماران دچار زخم معده توصیه نمی‌شود. توصیه ما این است که از خوردن هر آنچه که این بیماران را اذیت می‌کند پرهیز گردد که عمده این غذاهای مضر را غذاهای چرب، پرادویه و نیز ترشی ها تشکیل می‌دهند.»

منابع:
تسنیم
باشگاه خبرنگاران
ایسنا