روغن های گیاهی پسماند
دهمین دوره از پروژه های دانش‌آموزی تبیان نیز با یاری خداوند و حضور پرشور شما دوستان و علاقه‌مندان به پایان رسید اما کار ما هنوز تمام نشده است! این دوره نیز همچون سال های گذشته دوستان بسیاری با ثبت طرح ها و ایده های خلاقانه خود در منوی"پیشنهاد موضوع" ما را در ارتقای تنوع پروژه ها یاری نموده‌اند. هم چون گذشته بر آن شدیم تا با گردآوری این ایده های جالب، علاوه بر قدردانی از این دوستان نوآور، زمینه‌ای را برای ایده پروری سایر پژوهشگران علاقه‌مند فراهم آوریم. فراموش نکنید که ما همیشه منتظر طرح های جدید شما عزیزان هستیم.
نام ایده: تهیه سوخت زیستی با استفاده از روغن های گیاهی پسماند
نام ارائه‌دهنده/دهندگان: ملیکا عبدی، شمیم ملکی، سحرآذرنوش
زمینه و نوع پروژه: شیمی
درجه سختی: دشوار
نام مدرسه: مجتمع آموزشی آیین روشن نور
در پروژه حاضر تلاش شد با استفاده از روغن گیاهی، سوختی ارزشمند تهیه شود. این کار ابتدا با روغن خوراکی و سپس با روغن های پسماند انجام گرفت. سوخت های گیاهی به فرآورده هایی با منشأ گیاهی یا جانوری گفته می شود که می توانند به عنوان جایگزین بنزین و گازوئیل در خودروها و یا دستگاه های مشابه استفاده شوند.
به طور کلی این سوخت ها از واکنش شیمیایی بر روی مواد موجود، در مواد زنده طبیعی تهیه شده و منابعی تجدیدشونده محسوب می شود.
دو نکته در مورد سوخت های گیاهی حائز اهمیت است:
در حال حاضر برخی کشورهای تولیدکننده و مصرف کننده سوخت های گیاهی در جهان هستند که عبارت‌اند از: برزیل، استرالیا، کانادا، چین، کلمبیا، جمهوری چک، فرانسه، آلمان، هند، جامائیکا، مالاوی، لهستان، آفریقای جنوبی، اسپانیا، سوئد، آمریکا، تایلند و زامبیا.
فواید گسترش تولید سوخت های گیاهی
1 ـ امنیت انرژی: تنوع منابع انرژی سوخت های گیاهی نوعی امنیت را در تولید این سوخت ایجاد می کند.
2 ـ ملاحظات زیست محیطی: گسترش مصرف سوخت های گیاهی تأثیر قابل توجهی بر کاهش گازهای گلخانه ای و همچنین پتانسیل کاهش آلاینده های هوا ناشی از مصرف سوخت های متعارف را نیز دارد. براساس مطالعات صورت گرفته نشان داده شده است که استفاده از این سوخت ها با ترکیبات آن ها می توانند بر کاهش آلاینده هایی نظیر مونوکسید کربن و سایر مواد سمی تأثیر داشته باشد.
3 ـ حمایت از بخش کشاورزی: علاوه بر فواید زیست محیطی سوخت های گیاهی، یکی دیگر از محرک های توسعه این سوخت ها تأثیر آن بر توسعه اقتصادی روستایی اعلام شده است. همچنین این امر می تواند تأثیر مثبتی بر اشتغال و معیشت کشاورزان داشته باشد. همچنین تولید سوخت های گیاهی تأثیر فزاینده ای در اشتغال و درآمدزایی دارد.
پس توسعه این سوخت ها موجب درآمدزایی در بخش کشاورزی، توسعه روستایی و رشد اقتصادی می شود. اما تولید و صدور سوخت های گیاهی نیاز به توسعه زیرساخت های خاص خود دارد. هم چنین سرمایه گذاری در جاده ها، خطوط راه آهن و لوله نیز ضروری است. در این پروژه دانش آموزان تلاش کردند با استفاده از روغن گیاهی، متانول و استفاده از یک نوع باز دو ترکیب ارزشمند شامل گلیسرین و سوخت تهیه کنند. سپس به جای استفاده از روغن خوب این کار با تغییر در مواد مورد استفاده برای روغن های پسماند و دور ریز انجام گرفت. بخشی از آزمایشات انجام گرفته در زیر ارائه می شود.
مواد مورد نیاز:
1. روغن مایع خوراکی یا پسماند 2. متانول 99% 3. هیدروکسید پتاسیم 4. آب
شرح آزمایش:
1- 2 لیتر روغن را وارد ظرف روغن کرده و ظرف را روی استریر به همراه همزن حرارت می دهیم تا روغن کمی گرم و روان شود.
2- 10 گرم هیدروکسید پتاسیم را درون یک ارلن 1 لیتری وزن کرده و 500 میلی لیتر متانول به آن اضافه می کنیم. سپس با تکان شدید آن ها را کاملاً حل کرده کنار می گذاریم.
3- دمای روغن را به 55 درجه سانتی گراد رسانده، و دور همزن را نیز تنظیم می کنیم.
4- سپس مواد مرحله دوم را با روغن مخلوط کرده تا بیودیزل تولید شود
مهارت های کسب شده
آشنایی با لوزم و مواد شیمیایی کار با وسایل آزمایشگاهی توزین مواد جامد با ترازوی دیجیتال کار با قیف دکانتور و هیتر استیرر
بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان، تهیه: مهدی رحمانی
تنظیم: نسرین صادقی
