مقابله با بیماری های پاییز با طب سنتی

بروز بیماری‌هایی مانند ترک پوست، خشکی، شوره سر، اگزما، دردهای سیاتیکی، ورم لوزه‌ها و بیماری ‌های روحی و روانی مانند وسواس و افسردگی در فصل پاییز شایع است.

فصل پاییز دارای مزاج سرد و خشک است و در نتیجه افرادی که مستعد بیماری‌های سرد و خشک هستند باید در این فصل بیشتر مراقب بیماری ‌هایی مانند ترک پوست، خشکی، شوره سر، اگزما، دردهای سیاتیکی، ورم لوزه ها و بیماری های روحی و روانی مانند وسواس و افسردگی باشند. تغییرات آب و هوایی و سردی و خشکی غالب برای فصل و عدم تحلیل مواد زائدی که در فصل تابستان در اثر مصرف بیش از حد مواد ایجاد شده است موجب بروز این بیماری ها می شود.
برای پیشگیری از بروز این بیماری ها از برخی کارها مانند مواجهه با گرمای ظهر و سرمای بامداد و شبانگاه، خوابیدن در جای سرد، استحمام با آب سرد، نوشیدن آب خیلی سرد، نزدیکی جنسی زیاد، خوابیدن با معده پر، مصرف مسهل ‌های قوی، فصد و حجامت و هر عملی که موجب کاهش خون در بدن شود، خواب زیاد یا بیداری بیش از حد و غم و غصه زیاد باید خودداری کرد و می توان برای جلوگیری از سرماخوردگی و زکام، در طول شب، سر، گلو و کف پا را پوشاند.
یکی از مشکلات شایع در فصل پاییز کسالت و افسردگی است؛ در ادامه راجع به این موضوع به طور کامل توضیح خواهیم داد.

شش اصل ضروری طب سنتی در رفع کسالت

در طب سنتی توصیه ‌هایی بر اساس سته ضروریه یا شش اصل ضروری وجود دارد که رعایت آن به افراد کمک می ‌کند زندگی سالم ‌تری داشته باشند و از ابتلا به امراض پیشگیری کنند.

* کیفیت آب ‌و هوا (محیط ‌زیست) از مهم‌ ترین موارد سته ضروریه است که در ایجاد شادابی و نشاط نقش دارد. آلودگی هوا با اثر منفی بر روی اکسیژن خون باعث افزایش کسالت و خستگی روزانه می ‌شود و تنفس هوای سالم با خون ‌رسانی بهتر به اندام ‌ها موجب نشاط و شادابی می ‌شود.

* خوردنی ‌ها و آشامیدنی ‌ها از دیگر موارد سته ضروریه است. با نزدیک شدن به فصل پاییز، آب‌ و هوا به سمت سردی و خشکی می‌ رود و با افزایش سودا در بدن باعث افزایش افسردگی و کسالت در انسان می‌ شود؛ بنابراین لازم است افراد از خوردنی ‌ها و آشامیدنی ‌هایی مانند فست فود و غذاهای کنسروی که سردی و خشکی را در بدن زیاد می‌ کند، پرهیز کنند. در این فصل باید مصرف غذاهایی مانند گوشت گاو و گوساله، کنسروها و کمپوت‌ ها، سوسیس و کالباس و فست‌ فودها، ادویه‌ های تند و تیز، مواد غذایی ترش، غذاهای سرخ‌ کرده، بادمجان، عدس، ماست، خیار، قارچ، پنیر شور، رُب و سس ‌ها، غذاهای مانده و گوشت نمک ‌سود، چای پررنگ، یخ، غذاهای شور و مواد غذایی صنعتی مانند چیپس و پفک که موجب بروز خشکی در بدن می شود پرهیز کرد.

خوردنی‌ ها و آشامیدنی‌ هایی که طبع سرد دارند باعث کسالت و خواب ‌آلودگی می‌ شود، در حالی که به و سیب، از میوه‌ های شادی بخشی هستند که توصیه می ‌شود به صورت میوه تازه، مربا، خورش و آب‌میوه از آن‌ ها استفاده شود. زرده تخم‌ مرغ عسلی، گوشت گوسفندی و نخود نیز با داشتن طبع گرم باعث افزایش جریان خون لطیف در بدن و به دنبال آن احساس نشاط و شادابی می‌ شوند. مصرف تنقلاتی مانند مویز، انجیر و میوه های انار و انگور برای رفع غلظت خون مفید است؛ همچنین مصرف انار خون صاف و سالم ایجاد می کند و برای افرادی که معده ضعیف دارند باید ۱ ساعت بعد از غذا مصرف شود. حمام ملایم یک روز در میان می تواند در این فصل مناسب باشد و چرب کردن با روغن بادام و بنفشه می تواند مفید باشد.

* چگونگی خواب و بیداری به ‌عنوان یکی دیگر از موارد سته ضروریه است. در طب سنتی کیفیت خواب ‌و بیداری افراد متناسب با سن، موقعیت، مزاج و جنس افراد تعریف می ‌شود؛ برای مثال جوانی که می‌ خواهد روز بانشاطی را سپری کند باید حداقل شش ساعت خواب شبانه مفید داشته باشد. توجه داشته باشید که باکیفیت ‌ترین خواب مربوط به ساعات 9 شب الی 1 نیمه‌ شب است، به ‌طوری‌ که هر یک ساعت خواب در این ساعات معادل دو ساعت خواب بعد از نیمه ‌شب است.

* حرکت و سکون به‌ عنوان یکی دیگر از اصول شش ‌گانه ضروری موثر در داشتن زندگی سالم است. وضعیت حرکت و سکون بدنی افراد باید به‌ گونه ‌ای تنظیم شود  که تعادل رعایت شود؛ فعالیت حرکتی منظم مثلاً سه روز در هفته، هر بار 20 دقیقه پیاده‌ روی باعث افزایش کیفیت زندگی و پیش‌گیری از ابتلا به انواع بیماری ‌ها می ‌شود. شخصی که شاغل است و ناچار است روزانه 8 الی 10 ساعت پشت کامپیوتر بنشیند باید سکون خود را به نحوی تنظیم کند که حداقل هر دو ساعت یک‌بار از جایش بلند شود. از دیدگاه طب سنتی نشستن ‌های طولانی ‌مدت پشت کامپیوتر، با ایجاد سردی و خشکی در بدن کسالت و خستگی را افزایش می‌ دهد.

* اعراض نفسانی (حالات روحی- روانی) از دیگر موارد سته ضروریه است. رفتارهایی که اثر مثبت بر حالات نفسانی انسان دارد، مانند شادی معتدل، نشست و برخاست با افراد بانشاط، دیدن مناظر مفرح و شنیدن صداهای خوش و... باعث ایجاد نشاط و شادابی می ‌شود و در مقابل شادی مفرط، غم و غصه، خشم و عصبانیت، دیدن صحنه‌ های منازعه، بدگویی کردن پشت سر دیگران و.. بر حالات نفسانی انسان اثر منفی داشته و باعث کسالت روحی می‌ شود.

* آخرین مورد از موارد شش اصل ضروری طب سنتی، احتباس و استفراغ به معنی چیزهایی است که در بدن می ‌ماند یا از بدن دفع می ‌شود (ادرار، مدفوع و..). توجه به این مورد به افراد کمک می ‌کند زندگی سالم‌ تر و با نشاط تری داشته باشند. ازدواج به ‌موقع و داشتن روابط زناشویی سالم و متعادل باعث افزایش نشاط و شادابی می ‌شود و بالا رفتن سن ازدواج و افراط و تفریط در رابطه جنسی موجب کسالت و افسردگی می ‌شود.

منابع:
فارس - مرضیه قرائتی، متخصص طب سنتی
افکارنیوز - ریحانه معینی، دستیار ارشد طب سنتی