اثرات عصاره گیاه خارشتر

دهمین دوره از پروژه های دانش آموزی تبیان نیز با یاری خداوند و حضور پر شور شما دوستان و علاقمندان به پایان رسید اما کار ما هنوز تمام نشده است! این دوره نیز همچون سال های گذشته دوستان بسیاری با ثبت طرح ها و ایده های خلاقانه خود در منوی "پیشنهاد موضوع" ما را در ارتقای تنوع پروژه ها یاری نموده‌اند. هم چون گذشته بر آن شدیم تا با گردآوری این ایده های جالب،  علاوه بر قدر دانی از این دوستان نوآور،  زمینه ای را برای ایده پروری سایر پژوهشگران علاقمند فراهم آوریم. فراموش نکنید که ما همیشه منتظر طرح های جدید شما عزیزان هستیم.

نام ایده: بررسی اثرات ضدباکتریایی عصاره گیاه خارشتر بر بروسلا آبورتوس
نام ارائه دهنده/دهندگان: نگار شایان-اسرا تمیزکار-غزاله نادری
زمینه و نوع پروژه: میکروبیولوژی-گیاهان دارویی
درجه سختی: دشوار
نام مدرسه: آیین روشن نور

خارشتر یا آدور گیاهی است پایا از خانواده باقلائیان از زیرخانواده باقالاها و یکی از بنشن ها به شمار می رود. نام دیگر آن علف ترنجبین است. میوه این خانواده ناشکوفا است. بوته های آن نیمه‌درختچه‌ای و نیمه‌چوبی است که تا ارتفاع ۵۰ تا ۱۵۰ سانتی‌متر می رسد. ساقه های آن سبزرنگ با خارهای تیز نوک‌زرد است.

"ادرارآور و ضد سیاه‌سرفه و تب و لرز است". کاسبرگ آن بدون کرک، زنگ‌مانند و با پنج دندانه مثلثلی کوتاه نوک تیز است. دانه های آن در درون نیامک پهلوی هم قرار دارند.
 
خارشتر از نظر پزشکی سنتی دارای طبع سرد است و برای رفع صفرا و سنگ کلیه و مثانه موثر است. خارشتر یکی از علوفه های خوراکی برای دام ها به ویژه بزها است. این گیاه، مقاوم به سرما و دارای ریشه عمیق است و به آب کمی نیاز دارد. خارشتر برای گیاهانی مانند غلات و چغندر به عنوان علف هرز به شمار می آید، ریشه های خارشتر گاه تا ژرفای ۵ تا ۷ متر هم می رسد. میوه آن را ترنجبین (تَراَنگَبین) می نامند که به معنی عسل تر است. این گیاه در شوره‌زارهای ایران، عربستان، صحرای سینا، سوریه و هند و پاکستان تا ارتفاع ۴۰۰ متری از سطح دریا می روید.

بروسلا آبورتوس

بروسلاها باکتری های گرم منفی، کوچک، هوازی و غیر متحرّکی هستند که فاقد پوشینه و هاگ، می باشند. این سرده باکتری ها انگل داخل سلولی هستند. رشد آن ها کند است ولی در محیط کشت Brucella Broth در دمای ۳۷ درجه سانتیگراد و PH ۷/۶ به نحو مطلوبی رشد می نمایند.

گونه های بروسلا در محیط کشت جامد، معمولاً به صورت کلنی های صاف، شفاف، آبی متمایل به سفید تا کهربائی، رشد می کنند. البته رشد بروسلا کنیس و بروسلا اوویس، به صورت کلنی های خشن و گاهی موکوئیدی می باشد. بروسلا اولین بار توسط بروس در سال ۱۸۸۷ از طحال سربازان انگلیسی که در جزیره مالت مرده بودند، جدا شده است. گونه هائی از بروسلا که برای انسان، بیماری زا واقع می شوند عبارت‌اند از بروسلا ملیتنسیس، بروسلا آبورتوس و بروسلا سوئیس. هرچند بروسلا کنیس نیز ممکن است بیماری زا واقع شود و در مجموع، سویه هائی از بروسلا که در غشاء خارجی خود دارای لیپوپلی ساکارید کمتری هستند از ویرولانس کمتری نیز برخوردارند.
 
لذا دانش آموزان  با توجه به خواص عنوان شده برای گیاه خار شتر و ویژگی های این باکتری سعی کردند کاهش عوارض باکتری را که مولد بیماری تب مالت  می باشد قبل و بعد از مصرف خارشتر مورد بررسی قرار دهند.

روند پژوهش

آن ها جهت انجام این کار ابتدا عصاره گیاه خارشتر را تهیه کردند سپس به کشت بروسلا آبورتوس پرداختند. در گام بعد تأثیر عصاره گیاه خارشتر بر روی کشت باکتری بروسلا آبورتوس را مورد تحلیل و بررسی قرار دادند.

مهارت های کسب شده

1-میکروبیولوژی و کشت باکتری
2-عصاره گیری

بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان، تهیه: مهدی رحمانی

تنظیم: نسرین صادقی