شرط آسمانی شدن دعا
رسیدن دعاها به آسمان آرزوی قلبی همه دعاکنندگان و آنهایی است که دست به سوی معبود بلند کرده اند و جالب آنکه تحقق این آرزو شرطی بسیار ساده دارد.
در فرهنگ اهل بیت (علیهم السلام) به طبع قرآن راجع به دعا مطالب گوناگونی بیان شده است.
دعا امری است از ناحیه خدا که اجابت آن را ضمانت فرموده است. در فرهنگ اهل بیت (علیهم السلام) یک سری اموری که می تواند به استجابت دعا کمک کند مطرح شده که یکی از آن ها تأکید بر دعای جمعی است.
چگونه صلوات بفرستیم؟
یکی از وظایف و آداب مسلمانی، صلوات فرستادن بر پیامبر(صلی الله و علیه وآله) و خاندانش (علیهم السلام) است. خداوند در آیه 65 سوره احزاب می فرماید: خداوند و فرشتگانش بر پیامبر صلوات می فرستند. ای کسانی که ایمان آورده اید، بر پیامبر صلوات بفرستید و کاملا تسلیم وی باشید.
این آیه به صراحت بر صلوات بر پیامبر (صلی الله و علیه وآله) حکم و فرمان داده است. هنگامی که این آیه نازل شد، مومنان از چگونگی صلوات بر ایشان پرسیدند و آن حضرت (صلی الله و علیه وآله) نحوه آن را بیان کرد و از صلوات ناقص برحذر داشت.
از این رو در بسیاری از روایات از صلوات ابتر و دم بریده نهی شده و پیامبر (صلی الله و علیه وآله) در تفسیر صلوات ابتر و ناقص، آن را صلواتی دانسته که بدون ذکر و یادی از خاندان و اهل بیت آن حضرت (علیهم السلام) باشد.
پیامبر (صلی الله و علیه وآله) دستور داده است تا همواره صلوات کامل فرستاده شود و هرگز میان پیامبر و آلش در صلوات جدایی نیفتد. ایشان بارها فرمودند: هرگز بر من صلوات ابتر (ناقص) نفرستید. یاران عرض کردند: یا رسول الله! صلوات ابتر چیست؟ آن حضرت (صلی الله و علیه وآله) در پاسخ فرمودند: این که فقط بگویید: اللهم صل علی محمد و دنباله اش را قطع کنید؛ بلکه بگویید؛ اللهم صل علی محمد و آل محمد. (الصوا عق المحرقه، ص 44)
هیجده روایت دیگر هست که بر مشارکت آل پیامبر صلی الله و علیه وآله با او در صلوات دلالت دارند. این روایات را اصحاب سنن و جوامع حدیثی از برخی یاران پیامبر (صلی الله و علیه وآله) نقل کرده اند؛ از جمله این افراد می توان به ابن عباس، طلحه، ابوسعید خدری، ابوهریره، ابومسعود انصاری، بریده، ابن مسعود کعب بن عجره و علی علیه السلام اشاره کرد. اما روایات از طریق شیعه، درباره صلوات و چگونگی آن بیش از شمارش است. (المیزان، ج 22، ص 443)
دعایی که حتماً مستجاب است
در فرهنگ اهل بیت (علیهم السلام) بر دعا به یکدیگر تأکید شده است. همچنین در روایات وارد شده است وقتی از خدا دو چیز بخواهید که یکی از آن ها حتماً اجابت می شود دعای دیگری نیز مستجاب خواهد شد.
یکی از دعاهایی که حتماً اجابت می شود "صلوات" بر پیامبر و اهل بیت علیهم السلام است که خودش دعا است. به همین دلیل تأکید کردند که دعای خود را همراه با صلوات بیان کنید تا خداوند به آن کرم و لطف خودش آن دعای دیگر را نیز بپذیرد.
البته دعا آدابی دارد که در روایات به آن اشاره شده است و شخص باید توجه داشته باشد که با چه کسی سخن می گوید و چه خواسته‌ای از خدا می طلبد و خواسته اش بر خلاف خواسته الهی و در مسیر گمراهی و جهالت نباشد.
درود یا به اصطلاح صلوات فرستادن بر پیامبر (صلی الله و علیه وآله) و خاندان پاک و مطهر ایشان از تاکیدات قرآن و آموزه های دین بوده و تا جایی اهمیت دارد که از شروط اجابت دعا معرفی شده است.
از ابو بصیر نقل شده است که امام صادق (علیه السلام) فرمودند: «هنگامى که نام پیامبر (صلی الله و علیه وآله) برده مى شود بر او بسیار صلوات بفرستید، زیرا هر کس یک بار بر پیامبر (صلی الله و علیه وآله) صلوات بفرستد خداوند هزار بار در هزار صف از فرشتگان بر او درود مى فرستد، و هیچ آفریده اى باقى نمى ماند مگر اینکه بر آن بنده درود مى فرستد، زیرا خدا و فرشتگانش بر او درود فرستاده اند، و هیچ کس جز نادان مغرورى که خدا و رسولش از او بیزارند از این ثواب روى نمى گرداند.»
هیچ دعایى به آسمان راه ندارد تا اینکه بر محمّد (صلی الله و علیه وآله) و خاندانش صلوات فرستاده شود
همچنین، ابوالبخترى از امام صادق (علیه السلام) از پدرانش از رسول خدا (صلی الله و علیه وآله) نقل کرده است که فرمودند: «روز قیامت من در کنار میزانم، هر کس گناهانش از حسناتش بیشتر باشد، آن صلوات هایى را که بر من فرستاده است مى آورم تا حسناتش را به وسیله آن سنگین کنم.»
عبد السّلام بن نعیم مى گوید: به امام صادق (علیه السلام) گفتم: من داخل کعبه شدم و دعایى جز صلوات بر پیامبر (صلی الله و علیه وآله) به خاطرم نیامد. فرمودند: «کسى داراى فضیلت و ثواب بیشتر از تو از خانه خدا بیرون نیامده است.»
و حارث اعور مى گوید: امیر مومنان على بن ابى طالب (علیه السلام) فرمودند: «هیچ دعایى به آسمان راه ندارد تا اینکه بر محمّد (صلی الله و علیه وآله) و خاندانش صلوات فرستاده شود.»
صباح بن سیابه مى گوید: امام صادق (علیه السلام) به من فرمودند: «آیا دعایى به تو بیاموزم که چهره ات را از آتش دوزخ حفظ کند؟» گفتم: آرى. فرمودند: «پس از سپیده صبح صد مرتبه بگو: «اللّهم صلّ على محمّد و آل محمّد» تا خداوند چهره تو را از آتش دوزخ حفظ کند.»
محمد بن فضیل از امام رضا (علیه السلام) نقل کرده است که رسول خدا (صلی الله و علیه وآله) فرمودند: «هر کس روز جمعه صد بار بر من صلوات بفرستد، خداوند شصت حاجت او را روا مىکند، سى حاجت آن براى دنیا و سى حاجت براى آخرت است.» (کل روایات: ثواب الأعمال و عقاب الأعمال)
بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان
منابع:
ثواب الأعمال و عقاب الأعمال
خبرگزاری مهر ؛ بیانات آیت الله هادوی تهرانی
مطالب مرتبط:
صلوات و دعا برای فرج آل محمد علیهم السلام
آیا ختم صلوات گرفتن تأثیری هم دارد ؟!
