تبیان، دستیار زندگی
با تصویری که به تازگی توسط ماهواره DSCOVR (Deep Space Climate Observatory) از نیمه پشتی ماه هنگام عبور از زمین گرفته شده ، دیگر نمیتوان آن را نیمه تاریک نامید.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

تا به حال نیمه تاریک ماه را دیده اید ؟!


با تصویری که به تازگی توسط ماهواره DSCOVR Deep Space Climate Observatory از نیمه پشتی ماه هنگام عبور از زمین گرفته شده ، دیگر نمیتوان آن را نیمه تاریک نامید.

این تصویر نیمه پشتی ماه را که به خوبی توسط نور خورشید روشن شده نشان می دهد. آدام زابو، از دانشمندان پروژه DSCOVR اذعان کرده : (( سیاره ما در مقایسه با ماه، حقیقتا یک شیء درخشنده در اعماق فضاست ! ))
گفتنی است ماهواره DSCOVR محصولی مشترک از ناسا ، اداره ملی اقیانوسی و جوی، و نیروی هوایی ایالات متحده آمریکا بوده ، و همچنین مجهز به دوربین EPIC Earth Polychromatic Imaging Cameraو یک دوربین 4 مگاپیکسلی CCD و یک تلسکوپ می باشد که مداری به شعاع 1.6 میلیون کیلومتری از زمین تا خورشید را در نقطه لاگرانژی L1 طی می کند.

این ماهواره در بدو تولید یکی از ماهواره های ناسا بود که وظیفه مشاهدات زمینی را داشت، اما در حال حاضر با رصد کردن وضعیت بادهای متغیر خورشیدی به کمک دوربین EPIC، اخطار های زود هنگام لازم در خصوص خروج جرم از تاج خورشیدی و تاثیرات آن بر لایه اوزون، گازهای پخش شونده در هوا، گرد و غبار، خاکستر های آتشفشانی، ارتفاعات ابرها، وضعیت آب و هوا و پوشش گیاهی را به زمین ارسال می کند.

نیمه تاریک ماه

تاریخچه DSCOVR
در ابتدا Triana  نام گذاری شد و اکنون هم به همین نام شهرت دارد. این نام به سبب Rodrigo de Triana اولین نفر از افراد کریستوفر کلمبیوس که مسئول رصد زمین های تازه کشف شده آمریکا بود انتخاب گردید. وظیفه ی اصلی تریانا چرخش و تصویر برداری نزدیک از زمین بود، به طوری که بتوان بوسیله اینترنت تصاویر زنده را مشاهده کرد.
علاوه بر این به یک تابش سنج هم مجهز شده بود تا برای اولین بار میزان نور بازتاب شده و تشعشعات خورشید به زمین را اندازه گیری کند. اهداف علمی باعث شد تا از تریانا برای مواردی همچون ثبت میزان انرژی دریافتی زمین از خورشید، شکل ابرها، حالات آب و هوایی، میزان سلامت پوشش گیاهی زمین و میزان اشعه فرابنفش عبور شده از لایه ازوزن استفاده شود.

در ابتدا Triana  نام گذاری شد و اکنون هم به همین نام شهرت دارد. این نام به سبب Rodrigo de Triana اولین نفر از افراد کریستوفر کلمبیوس که مسئول رصد زمین های تازه کشف شده آمریکا بود انتخاب گردید. وظیفه ی اصلی تریانا چرخش و تصویر برداری نزدیک از زمین بود، به طوری که بتوان بوسیله اینترنت تصاویر زنده را مشاهده کرد.

در سال 1999 ژنرال بازرسی ناسا طی گزارشی اعلام کرد که آنچه ناسا از تریانا انتظار دارد به خوبی بازبینی نشده و ممکن است هزینه های مورد نیازش از محدودیت های اعتبار مالی ناسا بیشتر شود. در دوران ریاست جمهوری جورج بوش، پروژه تریانا موقتا متوقف گردید و کنگره از آکادمی ملی علوم درخواست کرد تا مفید بودن و ارزشمند بودن این پروژه را ارزیابی کند. نتیجه این ارزیابی در مارس سال 2000 نشان می داد که این پروژه بسیار قدرتمند، و از نظر علمی حیاتی ست. در نوامبر 2008 ماهواره 100 میلیون دلاری از انبار خارج شد تا مجددا مورد بررسی قرار گرفته و آماده پرتاب شود. ناسا نام ماهواره را به DSCOVR تغییر داد و در فوریه 2011 دولت اوباما هزینه های مورد نیاز را تامین کرد و سرانجام در اوایل سال 2015 به کمک راکت SpaceX Falcon 9 به فضا پرتاب شد.

چرا نیمه تاریک ؟
سطح پشتی ماه که گاهی به‌اشتباه به آن سطح تاریک هم می‌گویند (اشتباه به این دلیل که این سمت ماه نیز مانند سمت دیگر شبانه‌روز 28 روزه دارد)، از زمین قابل‌مشاهده نیست. فضاپیمای لونا 3 اتحاد جماهیر شوروی در سال 1959 برای بار اول کانتورهای سطح پشتی ماه را مشاهده کرد.
سطح پشتی ماه با سطح جلویی به‌خوبی شناخته‌شده آن بسیار متفاوت است. درواقع برخلاف سطح جلویی ماه که روی آن چیزی شبیه به‌صورت انسان دیده می‌شود و درواقع گدازه‌های جاری و سرد شده پس از برخوردهای بزرگ با سطح ماه هستند، سطح پشتی تماماً پر از گودال برخوردی و کوهستان است و خبری از دشت‌های مسطح کدر نیست.
به گفته محققان این تفاوت احتمالاً ناشی از این است که پوسته سمت پشتی ماه ضخامتی دو برابر پوسته سطح جلویی آن دارد. گرمای ساطع‌شده (به‌صورت تشعشع) از سطح داغ زمین پس از جدا شدن ماه از زمین (نحوه شکل‌گیری ماه) ظاهراً سطح جلویی ماه را به مدتی طولانی‌تر از سطح پشتی در حالت مذاب نگه‌داشته و بنابراین مواد معلق در اتمسفر سمت پشتی ماه که خنک‌تر بود بیشتر دچار چگالش شده و باعث شدند ضخامت پوسته سطح پشتی بیشتر باشد.

ترجمه: سید محمد امین سعادت

بخش دانش و زندگی تبیان


منابع:

1- http://edition.cnn.com/2015/08/06/us/moon-crossing-earth-dscovr-nasa-feat/index.html

2- www.aparat.com/v/W18lL

3- http://toranji.ir/%D8%AA%D8%A7%DB%8C%D9%85-%D9%84%D9%BE%D8%B3-%D9%85%D8%A7%D9%87%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87-dscovr-%D8%A7%D8%B2-%DA%AF%D8%B0%D8%B1-%D9%85%D8%A7%D9%87-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D9%82%D8%A7%D8%A8%D9%84-%DA%86/
4- https://en.wikipedia.org/wiki/Deep_Space_Climate_Observatory

مطالب مرتبط:
ماه آنقدرها هم بزرگ و پیر نیست!
ماه آبی می شود؟
ترافیک روی ماه!
ماه و اثر آن بر زمین