مبارزه با آفت های کشاورزی

چکیده

یكی از بزرگ ‌ترین مشكلات موجود در زمین‌های كشاورزی كه می‌تواند تهدید ‌كننده زمین های كشاورزی در مناطق مختلف باشد، آفات مزارع كشاورزی است. برای از بین بردن آفات کشاورزی معمولا از دو روش مبارزه شیمیایی و مبارزه غیر شیمیایی استفاده می شود.

اهداف

• آشنایی با روش های مبارزه با آفات کشاورزی
• آشنایی با مزایا و معایب استفاده از روش های دفع آفات کشاورزی

شرح درس

همان طور که گفته شد، حشرات و آفت های گوناگون کشاورزی سالانه بخش زیادی از محصولات کشاورزی را از بین می برند. روش های مختلفی برای از بین بردن آفت های کشاورزی ارائه و بررسی شده است، برای دفع حشرات مزاحم از  مواد حشره کش استفاده می شود. این مواد سمی هستند و مصرف زیاد آن ها برای سلامتی انسان مضر است. امروزه دانشمندان در جستجوی روش های دیگری برای از بین بردن آفت های کشاورزی هستند، به عنوان نمونه می توان از خود طبیعت در جهت مبارزه با آفات استفاده کرد. مثلا از نوعی عنکبوت یا سوسک که آفات ها رو می خورند استفاه می شود.

اگر چه استفاده از آفت‌كش‌ها یكی از راه كارهای مؤثر در كنترل جمعیت آفات بوده است، اما متاسفانه مواد شیمیایی به كاربرده شده در این آفت‌كش‌ها می‌تواند نقش مؤثری در به خطر انداختن زندگی انسان، افزایش آلودگی‌های زیست محیطی و همچنین كاهش كیفیت محصولات كشاورزی داشته باشد.

به نظر شما کدام یک از این دو روش بهتر است؟ استفاده از حشره کش محیط زیست را آلوده می کند و در عین حال سریع تر است، ولی استفاه از دشمنان طبیعی آلودگی زیست محیطی ندارد.

مقایسه کنید

در جدول زیر مزایا و معایب استفاده از دو روش طبیعی(حشره) و استفاده از مواد حشره کش را بنویسید.

مصرف بسیاری از سمومی که از ابتدای کشف آن مورد استفاده قرار گرفته اند، به دلیل خاصیت بیماریزا و آلوده بودن آن و هم چنین آلوده کردن محیط زیست و خطراتی که برای انسان و اکوسیستم داشته اند، ممنوع شده است. استفاده از سموم شیمیایی خطرات زیادی به همراه دارد. از جمله این خطرات می توان به باقی ماندن سموم در مواد غذایی، از بین رفتن حشرات مفید و دیگر موجودات زنده، مسموم شدن آب های آشامیدنی، مقاوم شدن آفت ها در برابر سموم شیمیایی، آلودگی محیط زیست و ... اشاره کرد.

مبارزه غیرشیمیایی را می توان به روش های مختلفی از جمله مبارزه زراعی، مبارزه مکانیکی، مبارزه بیولوژیکی و ... انجام داد. در این نوع کنترل انسان دخالت دارد و مخصوصا دانش متخصص نقش مهمی در آن دارد. بررسی نوع آفات و تعیین بهترین تاریخ مبارزه و مطالعه روی هورمون های آفات  همه تحقیقاتی که در کنترل کاربردی موثر است دست پرورده انسان است.

در روش مبارزه زراعی در واقع از ابتدا بستر نامناسب برای به وجود آمدن حشرات فراهم می کنند، در نتیجه خسارات ناشی از به وجود آمدن و تکثیر آن ها کاهش پیدا می کند. با شخم زدن در فواصل مشخص، شخم زدن در عمق خاص که باعث از بین رفتن تخم حشرات می شود، انتخاب بذر و نهال سالم و مقاوم، استفاده از کود و آب به صورت حساب شده و هم چنین کاشت و داشت و برداشت در تاریخ و فاصله معین  ومی توان آفت ها را از بین برد.

در روش مکانیکی کارهایی مانند جمع آوری بقایای محصول، بریدن و از بین بردن شاخه های آلوده به آفت، سواندن و دفن کردن بخش های آلوده زمین انجام می شود. مبارزه بیولوژیکی در واقع همان استفاده از دشمنان طبیعی یعنی حشرات و حیوانات در از بین بردن آفت های زمین کشاورزی است. بعضی از انواع خاص دشمنان طبیعی را پرورش می دهند و در زمان مناسب در زمین کشاورزی رها می کنند تا آفت ها را بخورند.

فکر کنید

با توجه به چرخه زیر، به نظر شما بهترین زمان برای سم پاشی کدام مرحله است؟

در مرحله اول تخم پوششی محکم روی خود دارد، بنابراین سم نمی تواند روی آن تاثیر بگذارد. با توجه به تصویر فوق بگویید بهترین زمان سم پاشی که سم می تواند اثر کند چه زمانی است؟

نتیجه گیری

بهترین زمان برای سم پاشی زمانی است که حشره به شکل نوزاد و آسیب پذیر است، در حالت پیله نیز حشره دارای پوشش محکمی است و در مرحله حشره بالغ نیز به علت حرکت سریع و پرواز کردن در محل سم پاشی نمی ماند، بنابراین بهترین زمان مرحله دوم یعنی مرحله نوزاد است.

مرکز یادگیری سایت تبیان - تهیه: نسیم گوهری
تنظیم: مریم فروزان کیا