چرا استفاده از جراحی‌های زیبایی؟

دهمین دوره از پروژه های دانش آموزی تبیان نیز با یاری خداوند و حضور پر شور شما دوستان و علاقمندان به پایان رسید اما کار ما هنوز تمام نشده است! این دوره نیز همچون سال های گذشته دوستان بسیاری با ثبت طرح ها و ایده های خلاقانه خود در منوی "پیشنهاد موضوع" ما را در ارتقای تنوع پروژه ها یاری نموده اند. هم چون گذشته بر آن شدیم تا با گردآوری این ایده های جالب، علاوه بر قدر دانی از این دوستان نوآور، زمینه ای را برای ایده پروری سایر پژوهشگران علاقمند فراهم آوریم. فراموش نکنید که ما همیشه منتظر طرح های جدید شما عزیزان هستیم.

نام ایده: بررسی علل گسترش استفاده از جراحی‌های زیبایی در ایران
نام ارائه دهنده/دهندگان: زینب قاسمی، زهرا قاسمی
زمینه و نوع پروژه: روان‌شناسی/تحقیقاتی/ روانشناسی، علوم اجتماعی، علم پزشکی
درجه سختی: متوسط
نام مدرسه: دبیرستان دخترانه امام صادق

زیبایی در لغت به معنای خوبی، حسن ، جمال، ظرافت و لطافت و بهاء آمده است. زیبایی عبارت است از نظم و هماهنگی که همراه با عظمت و پاکی، در شیئی وجود دارد و عقل و تخیل و تمایلات عالی انسان را تحریک می کند و لذت و انبساط پدید می آورد واین امری نسبی است. (فرهنگ فارسی معین) از معنا های دیگر زیبایی قشنگی و خوبی را هم می توان گفت.(فرهنگ لغت عمید).

توجه به ظاهر و زیبایی در چهار چوب اجتماعی، امری بدیهی، بهنجار ،پسندیده و حتی در حد متعادل نشان دهنده سلامت روانی است. اما در جوامع امروزی تاکید بیش از حد بر زیبایی شده و تصاویر ارائه شده در مجله های مد، سینما و رسانه ها نشان دهنده این امر است. این توجه خصوصا در بین زنان شکل افراطی به خود گرفته است. به گونه ای که تقریبا همه زنان حداقل یک بار در زندگی خود احساس شرم و نارضایتی از ظاهر خود داشته و این امر مختص قشر خاص و طبقه اجتماعی و سطح تحصیلات خاص نمی شود.
 
یکی از راه های زیباشدن در جامعه امروز عمل های جراحی زیبایی است. این عمل ها انواع مختلفی دارد که عبارت از: جراحی های زیبایی صورت، جراحی های زیبایی اندام های مختلف بدن، کاشت مو و....... جراحی زیبایی در کل به معنای دستکاری کردن است (ذخیره  خوارزمشاهی).در معنا ی دیگر جراحی زیبایی  رشته ای از علم پزشکی است که با قطع و برداشتن یا ترمیم اعضای ناسالم و معیوب به منظور بهبود حال بیمار به کار می رود (فرهنگ فارسی معین)

آمارهای رسمی کشور نشان می‌دهند که استفاده از جراحی‌های زیبایی  به شدت در حال افزایش است. حتی بعضی آمارها نشان می‌دهند که ایران رتبه نخست را در بعضی از جراحی‌های زیبایی از جمله جراحی بینی دارد. این آمار، بسیار تکان دهنده و تامل برانگیز است به خصوص که ما در جامعه اسلامی زندگی می‌کنیم که تاکید آن همیشه بر ساده زیستی و دوری از خودنمایی بوده است. طبق پژوهش‌های انجام شده علل گسترش این جراحی‌ها به 2 دسته تقسیم می‌شود: یکی علل روانی و دیگری علل اجتماعی از جمله علل اجتماعی مدگرایی، الگوپذیری، تاثیر رسانه ها، دوستان و...است همچنین از جمله علل روانی هم به اختلال افسردگی، خودشیفتگی و وسواس اشاره شده است.

به دلیل اهمیت این موضوع در کشور ایران و با توجه به اینکه در مورد این موضوع در ایران بسیار کم کار شده است دانش آموزان تصمیم گرفتند که در مورد این مسئله دست به پژوهش بزنند و ابعاد مختلف آن را عمیقا مورد بررسی قرار دهند. در مورد علل گسترش استفاده از جراحی های زیبایی مطالعات عمیقی صورت نگرفته است. برای بررسی عمیق این موضوع باید ابعاد پنهان آن کشف شود.

بهترین روش برای اکتشاف لایه های پنهان یک موضوع روش کیفی است. همچنین  علل  متعددی برای استفاده از جراحی‌های زیبایی وجود دارد که بسیاری از این علل ماهیتی کیفی دارند و قابل نمره گذاری نیستند به همین دلیل بهترین روش، روش کیفی است که در میان ابزارهای مختلف روش کیفی، دانش آموزان روش مصاحبه را انتخاب نمودند. تا با پرسیدن سوال از کسانی که در معرض این گونه جراحی ها هستند این موضوع را عمیقا بررسی کنیم و ابعاد جدیدی از آن را کشف کنند.

یافته های این تحقیق قابلیت استفاده در بسیاری از رشته ها از جمله روانشناسی و حتی علوم پزشکی را دارد. می‌توان با استفاده از یافته‌های این پژوهش، مراجعانی که به کلینیک‌های جراحی زیبایی مراجعه می‌کنند و خواهان عمل‌های غیر ضروری هستند  را  به مشاوران ارجاع داد تا در جلسات مشاوره و روان درمانی شرکت کنند و مشکلات و علل انجام این کار توسط آن‌ها مورد بررسی قرار گیرد و در صورت وجود اختلال در افراد آن اختلال درمان شود و یا با روش‌های مشاوره مراجعان را از مشکلات معنوی به وجود آمده رهایی داد. همچنین می‌توان از طریق این تحقیق بروشورهایی را تهیه نمود و برای اطلاع رسانی به مردم در اختیار آن‌ها قرار داد تا با این پدیده در حال رشد و دلایل آن بیشتر آشنا شوند تا بتوانند از گسترش آن پیشگیری کنند.

بخش پژوهش های دانش آموزی تبیان، تهیه: مهدی رحمانی

تنظیم: نسرین صادقی