شتاب دهنده های اخبار
این واسطه ها همین رسانه های مکتوب، صوتی تصویری و اینترنتی امروزی است که دنیای بسیار عظیم دیروز را به جامعه کوچک امروز تبدیل کرده‌اند.
در فرآیند انتقال پیام میان رسانه های یاد شده بالطبع شاهد ایجاد رقابتی ناخواسته هستیم که همان ضرب‌المثل دونده برنده است را تداعی می‌کند؛ یعنی هر کس در هر امری دوندگی و تلاش بیشتر داشته باشد در نهایت برنده است.
رسانه های خبری مطرح جهان، مخاطبان با نژاد، زبان و فرهنگ های مختلف را به دیده مشتری کالا های خود نگاه کرده و سعی می‌کنند کالای خود را که همان پیام ها و اخبار روز جهان است در کمترین زمان ارائه کنند. (بر اساس نظریه بازار پیام) هر پیام و خبری که زودتر و کامل‌تر از مسیر رسانه ای خاص به مخاطبان برسد، حس اعتماد مخاطب را بیشتر تحریک و جلب می‌کند و آن رسانه مورد نظر در رقابت جهانی رسانه ها از شانس و اقبال بیشتری برای اطلاع رسانی وسیع‌تر برخوردار می‌شود، چنانچه طبق نظریه مک کوییل، رسانه ای که بیشترین نیاز خبری مخاطب خود را بتواند جوابگو باشد و در سریع‌ترین زمان مرتفع کند، به واسطه ایجاد حس رضایتمندی و خشنودی در مخاطب از پایایی بیشتری نزد آنان برای کسب اخبار روز جهان برخوردار خواهد شد.
سوالی که مطرح است این‌که شبکه های خبری دنیا از چه امتیازات و فرصت هایی برای این رقابت جهانی بهره می‌برند؟
1. سابقه و پیشینه فعالیت خبری
داشتن سابقه فعالیت چندین ده ساله برای یک رسانه خبری امتیازی ویژه محسوب می‌شود؛ چرا که در بسیاری از جوامع و تمدن ها، مردم به صورت نسلی (نسل به نسل) طرفدار و اعتماد به یک رسانه خاص دارند طوری‌که گوش کردن به اخبار آن رسانه برایشان به یک سنت و فرهنگ تبدیل شده است.
2. گستردگی جغرافیایی دریافت اخبار
رسانه های خبری جهانی به فراخور توانایی، نیاز و خط و مشی خود اقدام به راه اندازی دفاتر خبری در نقاط مختلف جهان می‌کنند. این نقاط می‌تواند از اماکن سیاسی و اقتصادی مهم مانند پایتخت ها باشد تا اماکن کوچک تر و کم‌خبر مانند روستاها و نقاط دور افتاده.
3. استخدام خبرنگار و فعالان خبری
وجود دفاتر خبری فعال در نقاط خبرخیز و کم خبر جهان بالطبع وجود عوامل تهیه کننده اخبار و خبرنگار را طلب می‌کند؛ خبرنگارانی که اکثرا بومی یک منطقه خاص هستند و در ازای دریافت مبلغی پول به عنوان خبرنگار یک رسانه خاص فعالیت می‌کنند. هر اندازه تعداد دفاتر و خبرنگاران بومی یک رسانه خبری بیشتر باشند میزان و درصد موفقیت آن رسانه در ارائه سریع اخبار هم بیشتر می‌شود.
4. بهره‌مندی از فناوری های روز خبررسانی
دنیای دیجیتال امروز فاصله ها را حتی در دورترین نقطه کره خاکی از بین برده است، اما بهره‌گیری از فناوری های جدید و آشنایی عوامل خبرساز با این سامانه ها و فناوری ها نکته مهمی در میزان سرعت خبر رسانی است. هر اندازه خطوط FTP و اینترنتی از پهنای باند وسیع‌تر و سریع‌تر برخوردار باشد، سرعت انتقال اخبار و تصاویر خبری نیز افزایش می‌یابد.
5. میزان تفویض اختیار به خبرنگار
هر اندازه میزان تفویض اختیار و قدرت تصمیم گیری نزد خبرنگار بالاتر باشد، حس اعتماد به نفس خبرنگار و استقلال در عمل او نیز افزایش می‌یابد. بسیاری از رسانه های خبری این اختیار را به خبرنگار خود حتی خبرنگاران محلی و بومی داده‌اند که خبر تازه رخ داده در محل خویش را آن‌گونه که می‌خواهند در کوتاه ترین زمان ارائه کنند که البته این افراد پس از چند بار آزمون و خطا با خط مشی رسانه مطبوع خود آشنا و همسو می‌شوند. در این مرحله تازگی و سرعت خبر تبدیل به امتیاز برای رسانه می‌شود، اما برخی رسانه ها به دلیل ملاحظات و خط مشی خود می‌بایست نوع پرداخت و جهت خبر را ابلاغ و کنترل کنند که این فرآیند به بروکراسی خبری بین دبیران، سردبیران و... تبدیل می‌شود و زمان و تازگی خبر را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
6. وجود ساختار استعماری و کهنه شمال ـ جنوب (مرکز ـ پیرامون)
کشورهای توسعه یافته امروزی که اکثرا سابقه استعمارگری را در کارنامه خود دارند در صد سال گذشته مسیری یکسویه را برای ارائه اخبار تعریف کرده‌اند که اخبار باید از فیلتر آنان ـ که رسانه های شمال و جهان اول است ـ تولید شود و به سمت رسانه های کشورهای جنوب یا جهان سوم حرکت کنند تا باب میل و دلخواه کشورهای توسعه یافته باشد. این جریان استعماری به نوعی فلسفه جریان آزاد اطلاعات را که خود کشورهای توسعه یافته آن را مطرح کرده‌اند، به چالش می‌کشد و به زیر سوال می‌برد.
با بیان ویژگی‌های فوق، ضروری به نظر می‌رسد که رسانه ملی جمهوری اسلامی ایران که بحق تریبون استعمارستیزی و بلندگوی کشورهای مستضعف و ستم کشیده است در انجام صحیح رسالت اطلاع رسانی با توسعه فنی، گسترش دفاتر خبری و افزایش توانمندی خبرنگاران از ارزش تازگی و سرعت در خبر بهتر و کارآمدتر استفاده کرده و در میدان رقابت خبری، عرصه را برای فعالیت جهت دار و بعضا غیرمنصفانه رسانه های خبری بیگانه تنگ تر و بی اثر تر کند.
منبع: جام جم (محمد زندکریمخانی)
مطلب مرتبط:
ارزش های خبری که فراموش می شود
