مسابقات پیامکی یا معاملات پیامکی!
حالا دیگر مثل سابق نیست که بیننده ای برای برنامه محبوب خود نامه بنویسد و مدتها صبر کند تا نامه به دست شبکه و برنامه رسیده و احتمالا پاسخش را بدهند. الان همان لحظه به شکل زنده و مستقیم می توان به برنامه پیامک زد و انتقاد و پیشنهاد خود را به گوش تهیه کنندگان و طراحان برنامه رساند یا در مسابقات پیامکی آن شرکت کرد.
مسابقه پیامکی حالا دیگر خود به یکی از تمهیدات روتین برنامه ها بدل شده و گاه خود به نشانه و نمادی برای سنجش محبوبیت برنامه. مثلا برنامه نود همواره با تعداد پیامک هایی که برنامه اش ارسال می شود اعتبار خود را به نمایش می گذارد. اما مساله ای که این روزها دیگر در حال تبدیل شدن به یک معضل و آسیب رسانه ای است رقابتی است که بین شبکه ها یا برنامه هایش برسر کسب درآمد از طریق این پیامک ها ایجاد شده.
به عبارتی دیگر خود مسابقات پیامکی حالا به یک مسابقه شبکه ای / برنامه ای بدل شده و از حالت مسابقه به معامله تغییر ماهیت داده است. صدا و سیما که بزرگترین دستگاه فرهنگی- هنری کشور است به بهانه بحران مالی که به قول خودش چندسالی است دامنش را گرفته گویی در حال تبدیل شدن به یک بنگاه اقتصادی است. در ایام رمضان که مسابقات والیبال برگزار می شد با میلیونها طرفداری که این مسابقات را دنبال می کردند باشگاه هواداران تیم ملی تشکیل شد که با ارسال پیامک به شماره اعلام شده می توانستی عضو این باشگاه شوی و در مسابقه ای که با تبلیغ جوایز نفیس هم همراه است شانس خود را امتحان کنی اما وقتی پیامک را می زدی متوجه می شدی که به عضویت شبکه ای درآمدی که با ارسال هر پیامکش مقداری پول از حساب شما کم می شود. اگر ارزش مالی جوایز را با توجه به تعداد تخمینی افرادی که پیامک ارسال می کنند را بسنجید متوجه خواهید شد که سود ناشی از پیامک ها قابل سنجش با ارزش مالی جوایز نیست و این راه تازه ای است که می توان به کسب درآمدهای کلان رسید.
مدیران و مسئولان فرهنگی و رسانه ای کشور باید نسبت به اینگونه تمهیدات و کاسبی جدید حساسیت به خرج داده تا فرهنگ کاسب کاری بر دستگاههای فرهنگی ما حاکم نشود. همین وضعیت برای بسیاری از سریال ها یا برنامه های پرطرفدار نیز وجود دارد که موجب می شود تا به تدریج اعتماد عمومی به رسانه ملی کاهش پیدا کرده و مخاطب حس فریب خوردگی داشته باشد. نه اینکه انجام فعالیت اقتصادی درحوزه فرهنگ چیزی بدی باشد که اتفاقا امروزه مقوله اقتصاد فرهنگ مساله جدی و قابل تاملی است این شیوه مسابقات یا ارتباطات پیامکی با تلویزیون یک نوع سواستفاده از این تکنولوژی است که به نام احترام به مخاطب به سواستفاده از مخاطب منجر می شود. محصول نهایی این اتفاق در بلند مدت فقدان اعتماد مردم به رسانه و زیر سوال رفتن جایگاه و اعتبار خود رسانه ملی است.
این انتقاد به نفی یا حذف مسابقات یا ارتباطات پیامکی نیست اما دست کم حجم یا میزان منبع دریافتی از آن را باید در حد و اندازه ای قرار داد که مخاطب دچار بدگمانی و سوظن نشود. وقتی برای هر پیامک 200 و گاه 500 تومان هزینه ارسال گرفته می شود و وقتی آن را با کمترین حد تخمینی پیام های ارسال شده هم می سنجیم باز هم به عدد و ارقامی می رسیم که هیچ جوره نمی تواند توجیه پذیر باشد که این روشی برای کسب سود اقتصادی نیست!
همین الان هم خیلی از مردم به همین دلیل به هر گونه مسابقه و جایزه ای در صدا و سیما بدبین هستند و می گویند جایزه ای در کار نیست یا دست کم اینکه این همه مسابقات و ارسال پیامک فقط یک پیامد بیشتر ندارد و آن هم رفتن پول های درشت به جیب تلویزیون است. اگر رادیو و تلویزیون یک رسانه همگانی و مردمی است پس باید مراقب بود تا به بنگاه و شرکت خصوصی تجاری و بازرگانی بدل نشود که بزرگترین سرمایه صدا و سیما همین مردم و مخاطبان هستند.
بخش سینما و تلویزیون تبیان