دوچرخه سواری و این همه فایده؟

تحقیقات جدید نشان داده دوچرخه سواری برای مغز هم فوایدی دارد که این موضوع این پرسش را به ذهن می آورد: برای سلامت روانی هم می توان دوچرخه زد؟

خیلی ها عاشق دوچرخه سواری هستند، چه بیرون از منزل و چه با دوچرخه ثابت، چون ضربان قلب را بالا می برد، کالری می سوزاند و پاها را به فعالیت وا می دارد. اما معلوم شده این رکاب زدن، تمرینی عالی برای ذهن و روان تان نیز هست.

مطالعات جدید گوناگونی نشان داده اند، دوچرخه سواری، ساختارهای مهم مغز را گسترش می دهد، بنابراین شما می توانید سریع تر فکر کنید، بیشتر به خاطر بسپارید و احساس شادابی بیشتری کنید.

افزایش سلول های سفید مغز
مغز از دو نوع بافت تشکیل شده، بخش خاکستری که تمام سیناپس ها در آن قرار دارد و مرکز فرماندهی بدن است و بخش سفید که با استفاده از آکسون ها، بخش های متفاوت سلول های خاکستری را به هم وصل می کند و کانون ارتباطات است.

هر چقدر سلول های سفید مغزتان بیشتر باشد، سریع تر می توانید ارتباطات مهم مغز را برقرار کنید، بنابراین هر چیزی که تعداد این سلول ها را افزایش دهد خوب است.

تحقیقی جدید در هلند نشان داده دوچرخه سواری دقیقا همین کار را می کند؛ یعنی باعث فشردگی و استحکام سلول های سفید مغز می شود و ارتباطات مغز را سرعت می دهد.

البته دوچرخه سواری تنها روی سلول های سفید مغز تاثیر ندارد، مطالعات نشان داده بعد از 12 هفته رکاب زدن، تنها این پاها نیستند که قوی می شوند، بلکه عامل نوروتروفیک که مربوط به مغز است نیز تقویت می شود.

نوروتروفیک، پروتئینی است که مسئول کنترل استرس، خلق و خو و حافظه است.

تحقیقات پیشین هم احتمالا به همین دلیل دریافته بودند که دوچرخه سواری باعث کاهش استرس می شود.

شما نه تنها بعد از یک دور دوچرخه سواری از نظر ذهنی و روانی احساس بهتری خواهید داشت، بلکه زیرک تر هم می شوید.

دوچرخه سواری و رکاب زدن در کنار سایر ورزش های آیروبیک (هوازی) موجب رشد هیپوکامپوس که یکی از ساختارهای مغزی مرتبط با حافظه و یادگیری است، می گردد.

پژوهشی که در دانشگاه ایلینویز صورت گرفته نشان داده بود بعد از شش ماه دوچرخه سواری روزانه، هیپوکامپوس مغز شرکت کننده ها، دو درصد رشد داشته و حافظه و مهارت های حل مسئله شان هم 15 تا 20 درصد پیشرفت کرده است.

به علاوه این افراد اعلام کردند که نیروی تمرکز و توجه شان بیشتر شده است.

خلاصه این که تمام این فواید با کاهش عملکرد مغز که معمولا به بالا رفتن سن مربوط می شود، مقابله می کند. دانشمندان هم به این نکته اشاره کرده اند که مغز افراد تحت آزمایش نسبت به همسالان خود که دوچرخه سواری نکرده بودند، دو سال جوان تر مانده بود.

نکته
لازم نیست دوچرخه سواری حتما بیرون از خانه و یا با سرعت و طولانی باشد. بیشتر مطالعات نشان داده اند 30 دقیقه یا کمتر دوچرخه زدن با سرعت و شدت متوسط هم می تواند تغییرات چشمگیری روی ذهن و روان داشته باشد و مهم نیست بیرون از خانه باشد یا داخل خانه.

ارتباطات عصبی قوی تر، خلق و خوی بهتر و حافظه دقیق تر به علاوه سلامت بهتر قلب، ریسک کم تر دیابت و کاهش ابتلا به سرطان از فواید دوچرخه سواری است و تنها سوالی که الان باید پرسید این است که : " از کی دوچرخه سواری رو دوباره شروع کنم؟!"

سایر خوبی‌های دوچرخه‌سواری
1- عضلات اصلی بدن که هنگام دوچرخه سواری استفاده می شوند، عضلات قسمت بالای ران، عضلات پشتی و عضلات ساق پا هستند.
ركاب زدن عضلات پای شما، به خصوص عضلات چهار سر رانی را که در جلوی ران قرار دارند،‌ تقویت می‌کند.

2- دوچرخه سواری، عمدتا فعالیتی هوازی (به جز زمانی که از شیبی بالا می روید) است. این امر برای  ریه ها که برای ارسال بیشترین میزان اکسیژن به داخل بدن منبسط می شوند و قلب که برای انتقال این اکسیژن به تمام بدن ضربان سریع تری پیدا می کند، مفید است. قلب و ریه هایی قوی اساس تناسب اندام می باشد.

3- طبق گفته بنیاد قلب بریتانیا، دوچرخه سواری حداقل به میزان 32 کیلومتر در هفته، خطر ابتلا به بیماری قلبی عروقی را به کمتر از نصف در مقایسه با غیر دوچرخه سوارها کاهش می دهد.

اثرات قلبی-عروقی دویدن و دوچرخه‌سواری، بسیار شبیه به هم است،‌ گرچه دویدن ممکن است اندکی بیشتر از دوچرخه‌سواری باعث شدیدتر شدن کار قلب شود.
در ورزشکاران تعلیم‌دیده،‌ حداکثر میزان ضربان قلب هنگام دوچرخه‌سواری ممکن است 6 تا 10 ضربه در دقیقه پایین‌تر از میزان ضربان قلب حین دویدن باشد.

4- دوچرخه سواری با سرعت آرام 19 کیلومتر در ساعت در جاده ای صاف، 450 کیلو کالری در ساعت مصرف می کند.
به طور دقیق تر می تون گفت یک فرد 70 کیلویی که با سرعت تفریحی 15 تا 20 کیلومتر در ساعت دوچرخه‌سواری می کند‌، حدود 7 کالری در هر دقیقه می‌سوزاند.

حتی دوچرخه سواری سرعت متابولیسم (سوخت و ساز) بدن تان را تا ساعت ها بعد از آن بالا می برد. در نتیجه بدن تان حتی پس از ورزش هم به سوزاندن کالری ادامه می دهد.

5- دوچرخه سواری احساس جوانی در شما ایجاد می کند و استرس را می کاهد.
ورزش، اندروفین ها را به داخل جریان خون رها می کند. این مواد حس رضایت و خوشحالی را ایجاد می کنند، در نتیجه به کاهش استرس کمک می کنند. به طور طبیعی اگر در محیطی مطبوع و دلپسند دوچرخه سواری  کنید، سطح رضایت شما حتی بیشتر هم خواهد شد.

6- شاید بزرگ‌ترین مزیت دوچرخه‌سواری این باشد که می‌تواند هم به عنوان ورزش و هم به عنوان شیوه‌ای برای رفتن به سر کار یا محل تحصیل مورد استفاده قرار بگیرد.

امروزه پژوهشگران، پیاده‌روی یا دوچرخه‌سواری «فعال» را به عنوان شیوه‌ای برای انجام حداقل میزان فعالیت جسمی توصیه‌شده برای حفظ سلامت، یعنی 30 دقیقه فعالیت جسمی متوسط در اغلب روزهای هفته و یک ساعت یا بیشتر فعالیت جسمی در روز برای مقابله با اضافه وزن، در نظر می‌گیرند.

هشدار
همانطور که دیدید دوچرخه سواری، فواید زیادی برای سلامتی روح و جسم دارد، ولی باید بدانید که همین ورزش پرفایده اگر به طور اصولی انجام نشود، می تواند مضراتی برای شما داشته باشد.

به عنوان مثال تحقیقات نشان داده است که دوچرخه سواری طولانی مدت (بیشتر از 9 ساعت در هفته) باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان پروستات در مردان می شود.

پس سعی کنید به اندازه و طبق اصول علمی، دوچرخه سواری کنید.

در یک مطلب دیگر، مضرات دوچرخه سواری غیر اصولی را برایتان خواهیم گفت.

منابع:
سایت علم ورزش
پورتال پزشکی ورزشی ایران
هفته نامه سلامت

مطالب مرتبط:
14 نکته درباره ورزش کردن
وقتی که به سر ضربه می‌خورد
7 عاملی که پدرشدن تان را تهدید می کند

بهترین ورزش‌ ها برای افزایش متابولیسم