تبیان، دستیار زندگی
ابتلا به بیماری های روحی و استفاده از داروهایی که برای درمان این بیماری ها تجویز می شوند، در بروز رفتارهای خشونت آمیز مؤثرند. اما شواهدی که پژوهشگران برای تایید وجود این رابطه نیاز دارند محدود است.
عکس نویسنده
عکس نویسنده
نویسنده : سمیه جولایی
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

دارو یا سم؟مسأله این است !!


ابتلا به بیماری های روحی و استفاده از داروهایی که برای درمان  این بیماری ها تجویز می شوند، در بروز رفتارهای خشونت آمیز موثرند. اما شواهدی که پژوهشگران  برای تایید وجود این رابطه نیاز دارند محدود است.
ارامبخش

در حال حاضر مطالعه ای جدید در این زمینه نشان داد که نه تنها استفاده از داروهای آرام بخش بلکه مصرف همین مسکن های معمولی هم در بالا بردن احتمال بروز خودکشی از سوی فرد موثرند. پژوهشگران در اروپا به این نتیجه رسیدند، افرادی که تحت درمان های خاصی قرار دارند در مقایسه با افرادی که این درمان ها را دریافت نمی کنند، احتمال بیش تری وجود دارد که کسی را به قتل برسانند.
داروهایی با ریسک بالا، شامل بنزودیازپاین ، گروهی از آرام بخش هاهستند که در درمان بی خوابی و اختلالات هراس تجویز می شوند و، نیز مسکن هایی مانند داروهای اوپیویید و ضد التهاب ها  این گونه اند. همچنین نتایج این پژوهش نشان داد حتی پس از این که پژوهش گران عواملی همچون بیماری های روحی روانی را هم در نظر گرفتند، افرادی که داروهای ضد افسردگی مصرف کرده بودند در مقایسه با افرادی که از سایر داروها استفاده کرده بودند، افزایش اندکی در احتمال اقدام به خودکشی آنها دیده شد. نتایج کامل این پژوهش در شماره ی اول ژوئن 2015 در مجله  جهان روان پزشکی  چاپ شده است.
 دکتر جری تیهونن _ پروفسور روان پزشک در موسسه ی کارولینسکا در استکهلم سوئد _ می گوید: " مهم ترین یافته ی ما این بود که داروهای ضد افسردگی، احتمال نسبتاً پایین تری برای اقدام به خودکشی دارند.در گذشته تصور بر این بود که مصرف داروهای ضد افسردگی با ارتکاب جرائم مرتبط است، برای نمونه، پیشینه های یک دهه ی گذشته ی برخی از تیراندازی ها که در مدارس فنلاند و یا ایالات متحده ی آمریکا رخ داده است، این تصور را تقویت می کرد."
اما در پژوهش جدید، پژوهشگران به داده های تقریباً 960 مرد و زن در فنلاند ، بین سنین سیزده تا هشتاد وهشت سالگی که اقدام به خودکشی داشته اند را گردآوری و مورد بررسی قرار داده اند. برای گروه کنترل در این پژوهش، برای هر فرد که اقدام به خودکشی داشته ، ده نفر دیگر که این سابقه را نداشته اند ولی به لحاظ سن و جنسیت یکسان بوده اند و در همان شهر زندگی می کرده اند، قرار دادند. آنها از سیستم ملی ثبت داروها نیز استفاده کردند تا ببینند افرادی که در این پژوهش حضور دارند از داروهای ضد بیماری های روحی، مسکن ها، داروهای کنترل صرع، و یا اعتیاد در طی هفت سال گذشته استفاده کرده اند یا خیر.
همچنین پژوهشگران به مرور گزارش های پلیس پرداختند تا دریابند، آیا مجرمین در زمان ارتکاب جرم، الکل مصرف کرده اند یا خیر.

نکته ی مهمی که در این پژوهش کشف شد، یافتن رابطه _ و نه رابطه ی علت و معلولی _ میان این هاست؛ بنابراین به این معنا نیست که مصرف داروهای خاص می تواند منجر به قتل شود
در نهایت نتایج نشان داد که داروهای آرام بخش احتمال ارتکاب به خودکشی را تا 45 درصد و داروهای ضد افسردگی تا 31 درصد افزایش می دهند. اما هر دو این دسته داروهایی که برای کنترل و درمان بیماری های روحی و روانی تجویز می شوند، تاثیر اندکی بیش از سایر انواع داروها در احتمال اقدام به خودکشی دارند. تیهونن می گوید:" آنچه ما را بسیار حیرت زده کرد، این نتیجه بود که، استفاده از داروهای ضد التهابی و مسکن های ضد درد است که احتمال اقدام به خودکشی را تا 200 درصد افزایش می دهد؛ در حالی که مسکن های اوپیوئید این احتمال را به 92 درصد می رسانند."
نکته ی مهمی که در این پژوهش کشف شد، یافتن رابطه _ و نه رابطه ی علت و معلولی _ میان این هاست؛ بنابراین به این معنا نیست که مصرف داروهای خاص می تواند منجر به قتل شود.
تیهونن در ادامه اضافه می کند:" با وجود آن  که افزایش احتمال خودکشی به نظر زیاد می رسد، ولی احتمال واقعی ارتکاب قتل همچنان پایین است، زیرا میزان خودکشی ها اندک بوده است. این مساله حتی در ایالات متحده ی آمریکا که آمار خودکشی بالاتری نسبت به فنلاند دارد نیز صدق می کند. تکرار همین پژوهش در ایالات متحده می تواند نتایج مشابهی را به ما بدهد".
هنگامی که در مورد کاربرد این پژوهش از تیهونن سوال شد، او در پاسخ این اطمینان را به مردم داد که آنها نباید نسبت به احتمال خودکشی در پی مصرف داروهای ضد افسردگی نگران باشند. آنچه ممکن است نگران کننده باشد، تجویز دوز بالایی از بنزودیازپاین و مسکن های اوپیوئیدی برای افرادی است که سابقه ی سوء مصرف دارو دارند.

مترجم: دکتر سمیه جولایی/ دکترای علم اطلاعات و دانش شناسی

بخش دانش و زندگی تبیان


مطالب مرتبط:

تحقیقات جدید بر روی دیابتی ها
شب‌ها بیدار می‌مانید؟ مشکلات زیادی در کمین شماست!
جنین‌ها در رحم هم شیر می‌خورند