کاش خواب هیچ کودکی کابوس نداشت!
در این حالت كودك به علت دیدن خواب های ترسناك از خواب بیدار می شود و اغلب بخشی از خوابی كه موجب ترس وی شده و یا تمامی آن را به یاد می آورد. در این زمان كودك اكثراً در رختخواب خود می نشیند و فریاد می كشد و یا گریه می كند و یا به طرف اتاق خواب و تخت والدین می آید و از آنها تقاضای كمك می كند. گاهی هم ممكن است كودك دچار وحشت شبانه در خواب شود و با صدای بلند در خواب داد بكشد و گریه كند اما از خواب بیدار نشود.
علل و موجبات اصلی كابوس ها ممكن است بر اثر رویدادها و مسائل ترسناكی باشد كه كودك در طی روز در تلویزیون می بیند یا در داستان ها و كتاب ها می خواند و یا اطرافیان تعریف می كنند و یا اصولاً مسئله ای باشد كه كودك خود شخصاً با آن روبرو است مانند: دعواها، مشكلات احساسی و در بچه های بزرگتر مشكلات در مدرسه و شاید سختی تكالیف درسی و غیره .
همچنین كابوس های كودك می تواند تأثیراتی از اعمال روزانه باشد، یك روز فشرده و سخت می تواند باعث كابوس هنگام خواب شود . البته خواب های وحشتناك می تواند از تخیل كودك هم شكل بگیرد بدون این كه معنای خاصی داشته باشد .
در بچه های كوچك این خواب ها قسمتی از رشد آنهاست و وقتی از خواب می پرند بلافاصله به خواب می روند و فردای آن روز چیزی به یاد نمی آورند. هر كابوسی به این معنی نیست كه مسئله ای وجود دارد. در كودكان، تب، مریضی، زیاد یا دیر خوردن غذا می تواند نقش مهمی در كابوس داشته باشد.
نحوه بر خورد والدین هنگام دیدن خواب های وحشتناك به این گونه است كه:
البته امكان دارد كه در بعضی موارد، صحنه های از آن كابوس وحشتناك در ذهنش دوباره تكرار شود و از ترس این كه دوباره آن منظره های وحشتناك را ببیند از رفتن به رختخواب امتناع ورزد. توصیه ای كه در این زمان وجود دارد این است كه موضوع خوابی را كه كودك عنوان می كند را به شكل دیگری به پایان برسانیم به این شكل كه مثلاً اگر خواب اژدها را دید به او بگوییم كه در انتها تو شمشیری داشتی و اژدها را كشتی.
سعی كنید وقتی كودك خواب ترسناك می بیند و به طرف تخت شما می آید او را به تخت خودش باز گردانید چون بعداً خیلی مشكل است كه شب های بعد در اتاق خودش به خواب رود و سعی كنید پیش كودك تا به خواب رفتن وی بمانید و بعد اتاق او را ترك كنید. هنگامی كه احساس می كنید دیدن كابوس در كودكتان به علت این است كه ذهنش مشغول مسئله ای است باید دقت كنید كه چه چیزی در زندگی كودك تغییر یافته است. البته باید از خود كودك كمك گرفت و یك سؤال باز و دقیق پرسید مثلا دیشب چه خوابی دیده بودی؟ یا دقیقاً از چه چیزی می ترسی؟ و بگذاریم خودش تعریف كند و سعی كنیم بین صحبتهایش حرف نزنیم با دقت گوش كنیم زیرا كودك با این عمل ما احساس خواهد كرد كه وی را درك می كنیم.
البته در كودكانی كه كوچكتر هستند نباید انتظار داشته باشیم كه خوابشان را واضح بتوانند بیان كنند زیرا كودكان در سنین پائین نمی توانند دقیقاً خوابی را كه دیده اند به روشنی برای دیگران تعریف كنند و فقط ممكن است یك لغت بگویند مثل: زن بد جنس یا سگ بزرگ. در این صورت باید به آنها گفت كه در واقعیت و در اتاق او چیزی وجود ندارد و می توان به همراه كودك همه جای خانه را جستجو كرد.
پیشگیری
- شب ها سعی كنید همیشه یك چراغ خواب در اتاق كودك روشن باشد و در تاریكی قبل از این كه كودك به خواب رود به وسایل در اتاق كودك نگاه كنید كه بد نمانده باشد مثلاً سایه یك صندلی ممكن است برای كودك ایجاد ترس كند. و یا می توان یك عروسك به كودك داد و یا در اتاق او آویزان كرد و به او بگویید كه این عروسك جلوی خواب های بد را می گیرد.
- سعی كنیم كودكان قبل از به خواب رفتن فیلم های خشن و ترسناك نبینند و یا بازی های خشن و هیجان انگیز انجام ندهند ، سعی كنید قبل از به خواب رفتن كودك برایش قصه بخوانید (البته نه قصه های هیجان انگیز) و یا یك مسئله كه برای كودك جالب است برایش تعریف كنید و به او بگویید : امیدوارم امشب در موردش خواب ببینی. شما می توانید یك موقعیت روحی خوب و آرامش قبل از خواب، برای كودكتان ایجاد كنید.
منبع : نحوه برخورد با کابوس در کودکان ؛ تألیف م. پورفخریان
لینک ها :
بچه ها از چه چیزهایی می ترسند؟!
خرید کتب « خانواده »، « روان شناسی »، « کودکان » از فروشگاه اینترنتی تبیان
