اتاق فکر تنبیه جدید مهدکودک ها

اتاق فکر یا اتاق تنهایی، تنبیه جدیدی است که مربیان برخی مهد های کودک، بچه را به بهانه نافرمانی و شلوغ کاری، مدتی در اتاقی خلوت نگاه می دارند و به او می گویند؛ «درباره کار زشتی که انجام داده ای فکر کن!»

تربیت کودک را باید از بدو تولد و حتی‌ از دوران جنینی آغاز کرد؛ روانشناسان معتقدند شخصیت کودک در همان پنج سال اول زندگی بنا نهاده می‌شود. از جمله اهداف مهم تعلیم و تربیت فرزند، آماده سازی او برای زندگی در اجتماع است و کانون خانواده نخستین نهاد اجتماعی است که کودک در آن رشد می‌کند و می‌آموزد که چگونه رفتار اجتماعی داشته باشد.
 
در محیط های اجتماعی نظیر مهدکودک، نهادهای دیگری به جز خانواده در آموزش هنجارها و ارزش‌ها به فرزندان دخالت دارند و با افزایش سن کودک به مرور از نقش خانواده‌ها کاسته و بر نقش این کانون‌ها در الگودهی به شخصیت کودک افزوده می‌شود.

مهد کودک برای بچه‌ها عموماً جذابیتی بیش از خانه و خانواده دارد و نقشی اساسی در تربیت کودکان ایفا می‌کند بنابراین اگر مربیان افرادی آموزش دیده و متخصص در زمینه تربیت کودکان باشند، خواهند توانست به بهترین شکل ممکن کودکان را تربیت کنند. از سوی دیگر بنا به گزارش موسسه ملی " بهداشت و توسعه رفتار کودکان " کودکانی که بین سال‌های دوم تا چهارم زندگی در مهد کودک هستند نسبت به سایر کودکان، آموزش زبان و حافظه بهتری دارند.

با توجه به رویکردهای جدید زندگی شهری و افزایش حضور زنان در جامعه، نیاز خانواده‌ها به وجود مراکزی چون مهدهای کودک برای نگه‌داری فرزندانشان هر روز بیشتر می‌شود. به گونه‌ای که تاسیس مهدکودک در نزدیکی ادارات و محل کار زنان به یکی از مطالبات جدی زنان شاغل تبدیل شده است اما این روزها مهدکودک ها هم جای مناسبی برای کودکان نیستند و با وجود اهمیت دوره کودکی و نقشی که در شکل‌گیری شخصیت افراد دارد هنوز هم امر ساماندهی مهدهای کودک و مراقبت از کودکان در سنین پیش از دبستان به عنوان یک چالش درمیان دستگاه‌های اجرایی کشور مطرح است از بهداشت پایین و ابتلا به شپش گرفته تا تنبیه کودکان اما به تازگی در برخی از مهدکودک ها تنبیه جدیدی رخ داده است به نام اتاق فکر!
 اتاق فکر یا اتاق تنهایی، تنبیه جدیدی است که مربیان برخی مهد های کودک، بچه را به بهانه نافرمانی و شلوغ کاری، مدتی در اتاقی خلوت نگاه می دارند و به او می گویند؛ «درباره کار زشتی که انجام داده ای فکر کن!»

کودک نیز در این اتاق، باید درباره کار به اصطلاح زشتی که انجام داده است ، فکر کند و سپس از مربی خود عذرخواهی کند تا دوباره به جمع کودکان و هم بازی های خود بازگردد.

سوالی مطرح است و آن اینکه آیا کودک بعد از بیرون آمدن از اتاق فکر درباره کار به اصطلاح بد خود فکر می کند؟ روحیه کودک بعد از بیرون آمدن از این اتاق چگونه است؟

بسیاری از والدین این کودکان اظهارداشته اند که کودکشان آنان فردای روز تنبیه، حاضر نیست به مهد برود.

این در حالی است که کار شناسان معتقدند، مهد کودک باید جایی برای رشد و تربیت کودک باشد، ضمن اینکه کودک باید بتواند در آنجا انرژی های خود را تخلیه کند. برخوردهای تنبیهی با کودکان باید در حداقل سطح ممکن و به ظریف ترین شکل باشد به گونه ای که کودک احساس سرخوردگی نکند.

به نظر می رسد که برخی مهد های کودک رویه دیگری را در پیش گرفته اند و عملکرد آن ها نارضایتی والدین از نحوه ارایه خدمات مراقبتی و تربیتی به کودک را در پی داشته است.

سحر .م مادر شاغلی است که آرش سه ساله اش را به مهد سپرده است. آرش نیز ازجمله کودکانی است که به اتاق فکر در مهد منتقل شده و تجربه تنهایی در این اتاق را داشته است.

مادر آرش کوچولو در خصوص واکنش پسرش به اتاق فکر مهد کودک می گوید: فرزندم، صبح فردای روز تنبیه ، گریه کنان گفت که دیگر به مهد نمی رود.

تایید استفاده از اتاق فکر

یک مربی مهد کودک ضمن تایید استفاده از اتاق فکر یا تنهایی در برخی مهد کودک ها اظهار می دارد: ازاین محل استفاده می کنیم تا کودک را وادار به فکر کردن درباره اعمال ناپسندش کنیم. کودک با انجام این کار به کار ناپسند و اشتباه خود پی می برد و تا وقتی کودک عذرخواهی نکند در این مکان می ماند.

وی در جواب به این پرسش که آیا تنبیه کودکان در برابر دوستانش باعث تحقیر شخصیت کودک و فراری دادن او نمی شود؟ به این جمله اکتفا می کند که انجام این کار بسیار موفقیت آمیز بوده است چرا که کودکان پی به اشتباهات خود می برند.

این در حالی است که مادر آرش چنین نظری را ندارد و اذعان می دارد که کودکش به شدت آسیب دیده و اگر یک بار دیگر این اتفاق برای او رخ دهد، شاید فرزندش دیگر به هیچ مدرسه ای نرود. درهمین راستا حبیب الله مسعودی فرید، معاون اجتماعی سازمان بهزیستی کشور می گوید: مهد کودک مکانی است که وظیفه اصلی اش مراقبت و نگاهداری از کودکان در ساعاتی از شبانه روز است که مادر و پدر نمی توانند فرزندان را نزد خود نگاه دارند.

وی با تاکید بر استاندارد بودن فضای مهد اظهار می دارد: در کنار بحث مراقبت از کودکان، پرورش و اجتماعی شدن کودک نیز مطرح می شود و لازم است کودکان آموزش های غیرمستقیم را نیز دریافت کند.

وی با بیان اینکه تنبیه کودکان در هر شرایطی در مهدهای کودک غیرمجاز است گفت: مادران و هموطنان می توانند در صورت مشاهده تنبیه کودکان ، تخلفات مهدها را به سازمان بهزیستی اعلام کنند و این سازمان با متخلفان برخورد خواهد کرد.

وی تصریح کرد: در زمان حاضر 17 هزار مهدکودک در کشور فعالیت می کنند که همزمان با آغاز سال تحصیلی، بر تعداد مهدهای کودک و تعداد فرزندان در مهدها افزوده می شود.همچنین هم اکنون بیش از 700 هزار کودک در مهدهای کودک، خدمت می گیرند. از مجموع مهدکودک های فعال در کشور، هشت هزار مهدکودک ؛ روستایی به شمار می آیند.

روانشناسان معتقدند که هر قدر کودک بیشتر تنبیه شود احتمال بروز رفتار پرخاشگرانه در او بیشتر می شود و چنین کودکانی بیشتر رفتارهای نادرستی مثل دروغ گویی، حقه بازی و آزار و اذیت دیگران را از خود بروز می دهند.
جای خالی آموزش هماهنگ به کودکان در سبد تربیتی خانواده‌ها
در کنار اقدامات رو به رشد دستگاه‌های متولی امر آموزش کودکان از جمله بهزیستی و آموزش و پرورش، ضعف نظارت بر عملکرد مهدهای کودک، شهریه‌های ناهمگون و خارج از توان مالی خانواده‌ها، نگرانی مادرها از دریافت آموزه‌ها و تربیت‌های نادرست در مهدهای کودک گوشه‌ای از مشکلات هستند که به نگرانی و دلواپسی خانواده‌ها دامن زده‌اند. در این میان نبود یک سیستم مدیریتی یکپارچه و متمرکز برای سامان‌دهی امر آموزش و نگه‌داری از کودکان قبل از سنین مدرسه بیش از هر چیز دیگری خودنمایی می‌کند.
 
در همین راستا احمد میدری، معاون رفاه اجتماعی وزارت تعاون، ‌کار و رفاه اجتماعی با بیان اینکه بحث مراقبت از کودکان چندان مورد توجه سیاستگذاران نیست، اظهار می‌کند: «ساماندهی این امر به تنهایی از یک دستگاه بر نمی‌آید و به مجموعه نهادهای اجرایی ذیربط در کشور مرتبط است.»
 
بنابراین به نظر می‌رسد لازم است با موضوع مهدهای کودک به طور جدی برخورد شود تا خانواده‌ها بتوانند با آسودگی خاطر فرزندان خود را به این مراکز بسپارند و آینده فرزند ایران اسلامی که پایه آن از کودکی ریخته می‌شود، روشن و هموار باشد.

منابع : ایسنا / ایرنا