مجریانی که برگ برنده هستند

در سال های اخیر برنامه های زیادی بودند که مجری در آنها سهم عمده ای داشته و حتی در بسیاری از مواقع دیده شدن و نشدن برنامه بی ارتباط با شخص مجری نبوده. کسانی مانند فرزاد حسنی، احسان علیخانی، علی ضیاء، آزاده نامداری، ژیلا صادقی و... از افرادی هستند که در چند سال گذشته معمولا نسبت به سایر مجری های صدا و سیما بیشتر مورد توجه بودند.
برای اینکه ریتم یک برنامه مجری محور در طول پخش به درستی پیش رود مجری موظف به رعایت مواردی است که در ادامه به تعدادی از آن ها اشاره می کنیم:
مجری در رسانه تلویزیون، رادیو و حتی اینترنت نقش و جایگاه مهم و بزرگی دارد. یک مجری مبتدی اگر کارش را اصولی شروع کند و کمی شانس بیاورد و مشاوره خوب هم بگیرد می‌تواند به موقعیت های بزرگی برسد. اما نکات مهم در راه تبدیل شدن به یک مجری خوب چیست؟
- مجری آدم اینکاره می‌خواهد، بالاخره این حرفه یک جوهره هنری لازم دارد، برای مجری شدن داشتن یک شخصیت قوی و خود باور در ابتدای کار بسیارمهم است.
- تمرین و تمرین و تمرین .... مجری گری هر برنامه ای یک تجربه جدید است. کار زیاد و برنامه های مختلف شما را آماده تر می‌کند، البته برای مبتدیان بهترین وسیله آینه است! با آینه کار کنید و خودتان را از چشم بیننده ها ببینید.
- مجری بی سواد آفت رسانه است. مجری بدون اطلاع سرباز بدون سلاح در میدان جنگ است. با تحقیق و کار بر روی موضوعات از سلام برنامه تا طراحی سئوال و حتی سناریوی ذهنی برخورد با موضوعات و میهمانان، ارزش‌های اجرای خودتان را افزایش دهید.
- یک مجری خوب از همان ابتدای کار نگاه به دوربین را یاد می‌گیرد. نگاه ‌های شما سر درونتان را برای مخاطبان بر ملا می کند. نگاه منطقی و صمیمانه به دوربین به عنوان چشم بینندگان اصل مهمی است.

- راحت و طبیعی مثل خودتان باشید! هر چه رفتار و عکس العمل های شما در اجرای تلویزیونی صمیمانه‌تر  و  واقعی‌تر باشد به مردم نزدیکتر می‌شوید.
- بعضی مجریان تلویزیون فنون ارتباط غیر کلامی را بلد نیستند. استفاده از زیان تن، پیرا زبان و حتی ظاهر که بخش‌های مختلف این ارتباط را تشکیل می‌دهد نقش مهمی در القای منظور شما و تاثیر کلام و اجرایتان خواهد داشت.

- مجری برای محبوبیت نیاز به ماندگاری دارد، چیزی بین 5 تا 7 سال حضور در یک برنامه باعث می‌شود کم کم برای مردم برند شوید. مخاطبان اول نسبت به مجری شناخت پیدا کرده  و در ادامه در صورت تامین نظرشان به مجری اعتماد پیدا می‌کند. هر مجری برای اینکه بین همه صدا ها و چهره ها شناخته شود باید سبک داشته باشد. بنابراین از همان ابتدا که معمولا با تقلید کار را شروع می‌کنید دنبال پیدا کردن سبک خودتان باشید.
- کنترل احساسات برای مجری لازم است، مخصوصا اگر محبوب هم باشید، به شدت بر روی مخاطبان خود تاثیر خواهید داشت. توانایی غلبه بر خشم، شادی، تنفر و غرور به مرور زمان و با تجربه بدست می‌آید.
- تنها صداست که می‌ماند، جمله قشنگی است. یک مجری باید بتواند صدایش را بشناسد و از توانایی آن آگاه باشد. سرعت، ریتم، وضوح، بالا بردن کیفیت صدا، تلفظ و ... از جمله نکاتی هستند که مجری باید برای بهتر شدن آنها تلاش کند.

این ها باید بهتر از دیگران زبان بدن را بدانند!
جسم، سراسر روان است تا آنجا که حتی اگر زبان دروغ بگوید، آشفتگی روان به حدی می رسد که باقی ‌اندام ها، رازها را هویدا می کنند و به همین خاطر متخصصان « زبان بدن » اعتقاد دارند گاهی برای یافتن حقیقت، باید بی‌تفاوت به زبان، حرف چشم ها، ابروها، دست ها و پاها را شنید.
دانش زبان بدن سال هاست از سوی روانشناسان، پلیس ها، و بسیاری از متخصصان دیگر، به عنوان راهنمایی برای تشخیص واقعیت پنهان شده پشت پرده دروغ های فریبنده مخاطبان شان، استفاده می شود اما انسانها حتی بدون آگاهی از اصول علمی این دانش نیز بسیاری از نشانه های بدنی را هنگام صحبت کردن طرف مقابل، به شکل شهودی و ناخودآگاه در طرف مقابل تشخیص می دهند و درباره درستی یا نادرستی اش گفته هایش قضاوت می کنند شاید چون، بخش عمده زبان بدن غریزی و بین انسان ها مشترک است و فقط جزء کوچکی از آن وابسته به فرهنگ و تربیت است.
گذشته از این، زبان بدن به چشم صاحبان رسانه در کشورهای توسعه یافته، کلیدی طلایی برای افزایش میزان تأثیرگذاری بر اذهان عمومی است. آنها معنای اولین درس ارتباطات یعنی فرایند انتقال پیام را که شامل سه جزء پیام، فرستنده و گیرنده آن است، بسیار عمیق تر از ما درک کرده اند و علاوه بر توجه به محتوای پیام و طبع گیرنده اش بخصوص در انتقال اخبار، فرستنده پیام را هم با روش های گوناگون از جمله تنظیم زبان بدنش، طوری کنترل می کنند که بیشترین حد تأثیر گذاری را داشته باشد.
بر این اساس بسیاری از مجریان تلویزیون بویژه در شبکه های خبری خارجی، پیش از حضور مقابل دوربین، فنون زبان بدن را آموزش می بینند حال آن که برخی مجریان و گویندگان خبر در کشورمان از این دانش بی بهره اند و به همین خاطر، بدن شان پیامی کاملاً خلاف آنچه می گویند به مخاطب منتقل می کند.

یکی از نمونه های جالب در این زمینه، ژست نادرست و رایج در برخی اجراهای تلویزیونی داخلی است که در آن مجری- کارشناس با انگشت های قفل شده در هم و نگاه های سرگردان و غیر مستفیم با بینندگان سخن می گوید که ناخودآگاه به مخاطب القا می کند به حقیقت آنچه می گوید شک دارد حال آن که مجری- کارشناس های شبکه های خبری خارجی، تعمداً از فن « کف دست باز » یعنی نشان دادن کف دست ها وقت صحبت کردن و نگاه مستقیم به لنز دوربین، در ارائه اخبار استفاده می کنند که احساس اعتماد به گفته های شان را با هر محتوایی، در ناخودآگاه مخاطب یا همان گیرنده پیام تقویت می کند.
شکل دست ها فقط جزئی بسیار کوچک از فنون زبان بدن است که هر مجری بخصوص در بخش ارائه و تحلیل خبر باید از آن آگاه باشد و به همین خاطر به نظر می رسد امروز یکی از نیازهای اصلی و اساسی در رسانه ملی، استفاده از متخصصان زبان بدن برای آموزش جزئیات سرنوشت ساز اجرا به مجری – کارشناس هاست تا سطح تأثیرگذاری و باورپذیری اخبار و تحلیل ها را در ذهن مخاطبان چند برابر و ماندگار کند.

مواردی که ذکر شد اصولی بود که یک مجری با رعایت آنها می تواند اجرای بهتر و قابل قبول تری داشته باشد. در مطالب بعد این موارد را در مجریانی که در سال های اخیر در صدا و سیما مشغول به کار اجرا هستند به شکل موردی بررسی می کنیم.

فرآوری: علی احمدی

بخش ارتباطات تبیان