تبیان، دستیار زندگی
امیر سرتیپ دوم بازنشسته «عباس فرخی» از فرماندهان و کهنه سربازان ارتش جمهوری اسلامی ایران پیرامون مسائل مطرح شده درباره نقش ارتش در دوران جنگ تحمیلی و روایت های ناصوابی گفتگو کرده است.
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

روایتی از نقش ارتش در دفاع مقدس



امیر سرتیپ دوم بازنشسته «عباس فرخی» از فرماندهان و کهنه سربازان ارتش جمهوری اسلامی ایران پیرامون مسائل مطرح‌شده درباره نقش ارتش در دوران جنگ تحمیلی و روایت‌های ناصوابی گفتگو کرده است.

 دفاع مقدس

وی که از افسران اطلاعات رزمی ارتش بوده است با ارائه توضیحاتی درباره مسئولیت‌هایی که تاکنون بر عهده داشته است، می‌گوید: سال 1339 در تهران متولد شدم و سال 1359 به دانشگاه افسری «امام علی (ع)» رفتم تا اینکه سه سال بعدازاین دانشگاه فارغ‌التحصیل شدم و به دنبال آن در سال 1363 به جبهه قدم گذاشتم و تا پایان جنگ در جبهه ماندم.

در جنگ در عملیات آفندی و متعدد دیگر همچون «بدر»‌، «والفجر 8»، «قادر» حضور داشتم و دو بار هم براثر درگیری و پیکار با دشمن مجروح شدم.‌ در این دوران فرماندهی گروهان، افسر اطلاعات رزمی، افسر عملیات گردان و معاون و سرپرست گردان را هم در کارنامه‌ام دارم. بعد از جنگ نیز مسئولیت‌هایی همچون فرمانده تیپ تکاوران،‌ فرمانده مرکز آموزشی بهداری نیروی زمینی ارتش، جانشین دانشگاه امام علی (ع) و فرمانده مرکز آموزشی پشتیبانی نیروی زمینی ارتش را هم بر عهده داشتم تا اینکه سال 87 بازنشست شدم و اکنون نیز علاوه بر اینکه عضو هیئت‌علمی دانشگاه افسری امام علی (ع) هستم در رابطه باکارهای پژوهشی مرتبط با دفاع مقدس نیز با سازمان حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس ارتش همکاری دارم.

ارتش و قرار هفت‌روزه صدام
صدام با یک محاسبه تحلیلی که می‌تواند سه‌روزه خوزستان را از ایران جدا کند و هفت‌روزه در میدان آزادی تهران مصاحبه انجام بدهد ماشه جنگ را کشید و ماشین جنگی‌اش را به سمت ایران به حرکت درآورد؛ اما با توجه به طرح‌های عملیاتی‌ای که یگان‌های ارتش داشتند، این راهبرد محقق نشد و 34 روز در پشت دروازه‌های خرمشهر ماند. نیروهایی که در این شهر حضور داشتند عبارت بودند از یک گروهان از تیپ 92 زره‌ای اهواز، تکاوران نیروهای دریایی، گروهانی از ژاندارمری، سپاه استان خوزستان، تعدادی از دانشجویان دانشگاه افسری امام علی که آن زمان شهید نامجو در روز سوم به استان خوزستان آورده بود و تعدادی از مردم بومی اشاره کرد. حضور نیروهای مردمی و ارتشی در کنار یکدیگر برای هم قوت قلبی بود تا مقاومت کنند. در حقیقت این مقاومت با توجه به توان و استعداد نظامی ارتش عراق جلوه‌ای از پایمردی عمومی نیروها بود همچنین باعث شد که صدام باوجوداینکه گفته بود هفت‌روزه در تهران است جنگ هشت سال طول بکشد و این تلاش نیروهای مسلح ‌ یعنی ارتش، سپاه،‌ بسیج،‌ نیروهای مردمی و جهاد سازندگی بود.

یادمان نرود که در سال اول جنگ مأموریت اصلی نیروهای مسلح ما و طرح‌های عملیاتی آن‌ها ازجمله ارتش توقف تهاجم دشمن با انجام عملیات آفندی محدود و تثبیت و توقف روند حرکت رژیم بعث عراق بود

علاوه بر این در همان هفته‌های اول جنگ نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران توانست دوسوم نیروی دریایی عراق را زمین‌گیر کند و آن‌ها را به داخل «خورعبدالله» به عقب براند به‌گونه‌ای که تا آخر جنگ همان‌جا ماند. همچنین فردا آغاز جنگ تحمیلی 140 فروند از جنگنده‌های ارتش جمهوری توانستند در قالب عملیات «کمان 99» عملیات بسیار گسترده‌ای را با جسارت و تیزپردازی خود انجام دهند که در تاریخ نبردهای هوایی دنیا ثبت شود. یادمان نرود که در سال اول جنگ مأموریت اصلی نیروهای مسلح ما و طرح‌های عملیاتی آن‌ها ازجمله ارتش توقف تهاجم دشمن با انجام عملیات آفندی محدود و تثبیت و توقف روند حرکت رژیم بعث عراق بود.

روایان نادرست دشمن هستند!
اینک با توجه به توضیحات مختصری که درباره شرایط حاکم آن زمان بیان شد باید گفت: آن‌هایی که روایت نادرست از جنگ می‌دهند دشمن هستند و اهداف شومی را دنبال می‌کنند. نگرانی ما این است که دوستانمان بر اساس ناآگاهی و یا بر اساس آنچه خودشان شناخت دارند حرف‌هایی را بیان می‌کنند؛ بنابراین باید مراقب روایتگری باشیم آیندگان ما با این روایت‌ها است که تاریخ را می‌فهمند و بر اساس آن رفتار می‌کنند.

فکر می‌کنم زمان آن رسیده است که برای ثبت وقایع تاریخی دفاع مقدس به‌صورت آکادمیک و دانشگاهی عمل و آن را با نگاهی علمی ثبت کنیم تا جای انکار و یا تحریفی نماند چون تبعات بیان تاریخ اشتباه به نسل آینده موجب می‌شود که آن‌ها مسیر نادرستی را بروند و هرگز به هدفشان نرسند و از طرف دیگر نادیده گرفته شدن تلاش فردی یا سازمانی موجب می‌شود که حقی بر گردن راوی در پیشگاه خداوند گذاشته شود.

آنچه در تاریخ جنگ و دفاع مقدس باید به آن توجه کنیم استفاده از تجربیات جنگ برای ایجاد بازدارندگی است؛ بنابراین اگر آن را اشتباه بیان کنیم مسیر ایجاد بازدارندگی هم اشتباه خواهد بود و اتفاق‌های بدی رخ خواهد داد. ما می‌توانیم با روایت درست هشت سال جنگ هشتاد سال بازدارندگی دفاعی داشته باشیم ولی باید این مطالب دور از سلایق شخصی و نگاه‌های جناحی و علایق باشد. بخشی ازآنچه موجب آزردگی می‌شود همین بیان گزینشی نقش‌ها است. ولی بیان یا چگونگی انتقال مباحث مرتبط با جنگ تحمیلی بسیار مهم است چراکه می‌تواند انگیزه ایجاد کند یا باعث دلسردی بشود.

آنچه موجب شد همواره ایران قوی باشد انسجام و وحدت ملی ما بود که امام (ره) همواره تلاش می‌کردند که بین همه کشور وحدت کلمه ایجاد کنند.

اکنون اتفاق خوبی که در حوزه تاریخ دفاع مقدس در حال شکل‌گیری است بحث باغ‌موزه‌های جنگ است. همچنین موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس نیز که در نزدیکی حرم امام قرار است تأسیس شود دارای بخش‌های اسنادی است و تلاش شده همه سازمان‌ها که نقشی در دفاع مقدس داشته‌اند اسناد خود را در آنجا قرار دهند تا پس از تأیید موارد ارائه‌شده توسط متخصصان و کارشناسان حاضر در دوران دفاع مقدس به‌عنوان یک سند معتبر و قابل استناد در اختیار پژوهشگران و محققان قرار بگیرد.

بار دیگر بر این مسئله تأکید می‌کنم که عراق ارتش قوی‌ای در اختیار داشت و از طرفی هم فرانسوی‌ها هواپیما و حتی خلبان به عراق اجاره می‌دادند تا نفت‌کش‌های ما را هدف قرار دهند. عراق از حمایت مالی و تسلیحاتی بیشتر کشورها برخوردار بود. اگر آن‌ها را ضعیف بپنداریم در حقیقت ارزش کار شهدا، رزمندگان و نیروهای مسلح ایران را نادیده گرفته‌ایم. در کارهای هنری نیز باید یادمان باشد که جنبه هنری نباید موجب شود که حقایق جنگ تحت تأثیر آن قرار بگیرد.

آنچه موجب شد همواره ایران قوی باشد انسجام و وحدت ملی ما بود که امام (ره) همواره تلاش می‌کردند که بین همه کشور وحدت کلمه ایجاد کنند. ما نیز برسر انقلاب هیچ حرفی نداشتیم و نداریم اما عده‌ای می‌خواستند که انقلاب را به جمهوری دموکراتیک تغییر دهند اما امام گفت استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی و همین وسعت دید امام باعث شد برای همیشه سیستم اداره کشور ما به همین صورت باشد. آنچه اکنون مهم است در دانشگاه بگوییم این است که مردم در جنگ‌ها چه نقشی می‌توانند داشته باشند به‌عنوان‌مثال جنگ ویتنام و آمریکا. اگرچه مردم ویتنام با آمریکایی‌ها می‌جنگیدند اما همین‌که مردم آمریکا از نیروهای مسلح خود حمایت نکردند جنگ پایان یافت؛ بنابراین مقاومت مردم در هر جنگی موثرترین عامل برای پیروزی است.

بخش فرهنگ پایداری تبیان



منبع: با تخلص از خبرگزاری ایسنا