این یخچال است یا داروخانه؟

این روزها یخچال خانه های ما ایرانی ها پر شده از داروهای رنگارنگی که هر کدام را در زمانی که بنظرمان مفید می آید مصرف می کنیم، ردپای این ماجرا را می توان در اظهارات اخیر علی ربیعی، وزیر تعاون، كار و رفاه اجتماعی هم دید، به گفته وی دارو همیشه بخشی از سبد خانوار را تشكیل می‌دهد ولی به تناسب تغییر سبك زندگی، نوع دارو و جهت مصرف دارو تغییر كرده است.

یکی از اپیدمی های شایع زندگی ما ایرانی ها خود درمانی است، بیشتر آدم های شهر ما از همان روزگار کودکی می آموزند که برای سر درد باید کدام قرص را استفاده کنند و کدام شربت می تواند درد معده را برطرف سازد  و با کدام دارو می توان سرماخوردگی را درمان کرد. همه ما از همان روزهای کودکی در کنار سبد قرص ها بزرگ می شویم که همواره همراه بیماری های خود و اعضای خانواده مان هستند، شاید به همین دلیل هم هست که ما هم در برخورد با بیماری و دردهای روزگار جوانی و پس از آن بزرگسالی، به روش پدرها و مادرهایمان به خود درمانی روی می آوریم بار دیگر این سبد قرص های رنگی است که قرار است به داد دردها و بیماری هایمان برسد!

مگر دکتر چه چیزی تجویز می کند که ما نمی دانیم؟

یکی از دلایلی که بسیاری از افراد خوددرمانگر در توجیه خود درمانی بیماری هایشان به کار می گیرند این است که پزشکان برای درمان سرماخوردگی ، درد معده یا بیماری های مشابه معمولا داروهای مشخصی را تجویز می کنند و زمانی که ما می دانیم این داروهای مشخص کدامها هستند چه دلیل دارد که زمان و هزینه مان را صرف کنیم و به مطب پزشکان برویم و در نهایت همان داروهایی که از اول خودمان می دانستیم و در سبد داروهای خانه مان هم موجود بود را تحویل بگیریم، این افراد معمولا خود درمانی را مقرون به صرفه می دانند و به تنها چیزی که نمی اندیشند مضرات مصرف بی رویه داروهاست.

هر ایرانی به طور میانگین ماهی یک بار به داروخانه می رود

به گفته رئیس سازمان غذا و دارو نیز كسانی كه به بیمارستان‌ها مراجعه می‌كنند زیر 10 درصد جمعیت كشور هستند اما این در حالی است كه همه مردم به داروخانه و آن هم به صورت چندین باره مراجعه می‌كنند. به گفته وی مردم ما به طور میانگین تقریباً ماهانه یك مرتبه به داروخانه‌ها مراجعه می كنند. این آمار به آن معنا است که ایرانی ها به محض احساس بیماری  و درد به مطلب پزشکان یا بیمارستان ها رجوع نمی کنند بلکه اولین و راحت ترین راهی که به نظرشان می رسد همان سناریوی تکراری خود درمانی است که آنها را مثل همیشه به سمت داروخانه ها می کشاند.

ماهواره هایی که سبک مصرف داروها را هم تغییر می دهند

در میان افراط ایرانی ها در خوددرمانی و مصرف بی رویه دارو اما در سالهای اخیر گسترش دامنه برنامه های ماهواره ای و سایت های اینترنتی و شبکه های اجتماعی باعث شد که نوع دیگری از داروها به سمت جامعه مصرفی ایران راهی شود.

تبلیغات داروهای ضد اعتیاد، درمان چاقی و داروهای زیبایی از جمله اقلامی بودند که به واسطه تبلیغات رنگارنگ و شبانه روزی شبکه ها ماهواره ای و سایت های اینترنتی چند سالی است که در کشور ما در صدر فهرست های مصرفی داروها قرار دارند و با هجمه حضورشان، سبک مصرف دارویی مردم را هم تغییر داده اند.

هر که دارویش بیش، دردش بیشتر

آمارهای تاسف بار پیامدهای غیرقابل جبران مصرف داروهای تبلیغاتی ماهواره ای که بسیاری برای ترک اعتیاد، زیبایی و لاغری به آنها پناه می آورند نشان می دهد که رسانه ها تا به چه اندازه می توانند در فریب مردم  برای خرید اقلام ناسالم دارویی موثر واقع شوند و همچنین اعتماد بی جای مردم به چنین شبکه هایی چقدر می تواند آسیب زا باشد. در این میان رسانه ها به خصوص رسانه ملی با ایجاد برنامه ها ،آیتم هایی در معرفی پیامدهای استفاده خودسرانه از دارو می تواند مردم را از عوارض این رفتار آگاه سازند، به این امید که مصرف بی رویه و خودسرانه دارو در کشور ما با تدبیر مدیران از محدوده افراط خارج شود و مردم به هنگام بیماری دیگر راه سبد قرص های رنگی را در پیش نگیرند!