عناصر فعال اشاعه فحشاء!
انسان یک موجود اجتماعی است و در بستر جامعه اش رشد می کند و شخصیتش شکل می گیرد، در این روزگار با افزایش وسایل ارتباطی، اجتماعی که ما با آن در ارتباطیم بسیار بزرگتر شده است اجتماعی که محدود به مرزهای جغرافیای نیست.
در این جامعه بزرگ، کوچکترین خبر و اتفاقی در چشم بر هم زدنی جهانی می شود. مردم دیگر حرفی را در دلشان نگه نمی دارند حتی جزئی ترین احساساتشان را هم به اشتراک می گذارند، حتی خطاها و اشتباهاتشان را هم با دیگران مطرح می کنند همان مسائلی که بارها گفته اند حتی با دوست خود هم مطرح نکن شاید روزی دشمن تو بشود چه برسد به اهالی بیشمار شبکه های اجتماعی.
در این فضا به ناگهان حجم زیادی از اطلاعات به دست ما می رسد و ما هم بدون سبک سنگین کردن برای دیگران ارسال می کنیم ، خبرهایی که گاهی ممکن است اثرات سوئی به دنبال داشته باشد.
دیگر ضرب المثل "یک کلاغ ، چهل کلاغ" جوابگوی این شایعه پراکنی ها و نشر اکاذیب نیست ، دیگر هیچ خانه ای حریم خصوصی نیست دیگر اختلافات یک زن و شوهر فقط بین خودشان نیست گاهی مطرح می شود و یک ملت باید درگیر شوند.
عزیزان مطرح کردن اسرار زندگی شخصیمان یعنی افشای راز ، مطرح کردن خبرهایی که نمی دانیم راست است یا دروغ یعنی شایعه پراکنی، نشر اخباری که می دانیم دروغ است اما بازارش داغ است یعنی نشر اکاذیب. این را هم بدانیم هر کدام از مقولاتی که نام بردیم از موارد گناهان کبیره است که عواقب دنیوی و اخروی خود را هم دارد ، واقعا اینکه یک نفر بیشتر خبر دروغی را بشنود چه فرقی به حال من و شما دارد که تا این حد مشتاقیم پرونده اعمالمان را تیره و تار کنیم.
در اینجا به طور اختصار به چند مورد از آسیب های رفتارهای خود در شبکه های اجتماعی اشاره می کنیم شاید در به اشتراک گذاری هایمان کمی حواسمان را جمع کنیم.
1- افشای اسرار شخصی
وقتی ما می آییم اسرار زندگی شخصیمان را مطرح می کنیم یعنی داریم دشمنان بالقوه خود را مسلح می کنیم به سلاح هایی که فردای روزگار که دشمن شدیم ما را به رگبار ببندند، تهدیدمان کنند، تمسخر کنند، خانواده مان را زیر سوال ببرند. و این خیانتی است به خودمان به همسر و پدر و مادرمان .
امیرالمومنین علی علیه السلام می فرماید: «كُن بِأسرارِكَ بَخیلاً ، وَ لا تُذِع سِرّا اُودِعتَهُ فَإنَّ الإذاعَةَ خِیانَةٌ» ؛ (گزیده غرر الحكم و درر الكلم 7175) ؛ بخیلِ رازهاى خود باش و رازى را كه به تو سپرده شده است ، افشا مكن كه افشاى راز ، خیانت است.
اگر ما آبروی خودمان برایمان مهم نیست، چگونه ممکن است بخواهیم امین سرّ دیگران باشیم؟!
2- اشاعه فحشاء
معنای اشاعه، انتشار است. و فحشا به معنای گفتار و رفتار ناپسند و قبیح است.(ابن منظور، لسان العرب، ج10، ص 192) و منظور از آن آشکار کردن و رواج دادن زشتی هاست، زشتی هایی که مصادیقش در شبکه های اجتماعی می شود، نشر بی حجابی، تشویق به ارتباط با نامحرم ، رواج دادن فحاشی و بد دهنی با انتشار پیام های غیر اخلاقی و رکیک، نشر دادن مسائل جنسی و تحریک کننده با آیکن ها و پیام ها، تصاویر و فیلم هایی که به همین منظور ساخته شده اند.
این اشتراک گذاری های نا آگاهانه ما باعث کم رنگ شدن قبح این اعمال می شود و روز به روز این مسائل عادی می شود آنقدر عادی که از یک عمل گناه و ضد ارزش به یک ارزش و نمادی از فرهنگ و تجدد تبدیل شده اند.
گناه اشاعه فحشا
خداوند متعال در قرآن کریم می فرماید : إِنَّ الَّذینَ یُحِبُّونَ أَنْ تَشیعَ الْفاحِشَةُ فِی الَّذینَ آمَنُوا لَهُمْ عَذابٌ أَلیمٌ فِی الدُّنْیا وَ الْآخِرَةِ وَ اللَّهُ یَعْلَمُ وَ أَنْتُمْ لا تَعْلَمُونَ (نور19) كسانى كه دوست دارند زشتی ها در میان مردم با ایمان شیوع یابد، عذاب دردناكى براى آنان در دنیا و آخرت است و خداوند مىداند و شما نمىدانید!
پیامبر اسلام(صلى الله علیه وآله) مى خوانیم: «مَنْ أَذَاعَ فَاحِشَةً کَانَ کَمُبْتَدِئِهَا»؛ (کسى که کار زشتى را نشر دهد، همانند کسى است که آن را در آغاز انجام داده). (کافی جلد 2، صفحه 35)
اگر به مصادیق اشاعه فحشا دقت کنیم می بینیم که ما هم از عناصر فعال هستیم هر لطیفه ای را خیلی راحت نشر می دهیم، چه یک مرجع عالی قدر را سوژه خود کرده باشد، چه احکام صریح خداوند را، گاهی داریم عامل تفرقه می شویم و گاهی اعتقادات مذهبی افراد را نشانه می رویم. یادمان باشد خداوند متعال در جواب این بی مبالاتی به ما هشدار عذابی دردناک در دنیا و آخرت را می دهد.
3- هدر دادن وقت
یک زمانی می گفتند وقت طلاست اما وقتی وارد دنیای مجازی می شویم این وقت دیگر هیچ ارزشی ندارد ساعت ها مطالب تکراری گروههایی که در آن ها عضو هستیم را می خوانیم و پاسخ می دهیم، اخبار زندگی خصوصی بازیگران و هنرمندان داخلی و خارجی جزئی از برنامه روزانه عده ای از ماست خلاصه در این وادی عمر هدر می دهیم و بس.
مادران و پدرانی را می بینیم ساعت ها سر در گوشی خود دارند و لبخند می زنند و خوشند ولی در مقابل کوچکترین سوال فرزندشان عصبانی می شوند و با تندی پاسخ می دهند.
برای ساعت ها کلیپ دیدن و پست گذاشتن وقت داریم و برای خواندن یک نماز که ده دقیقه هم طول نمی کشد وقت نداریم.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در این زمینه می فرماید:
«اوقات عزیز را در گناهان و محرّمات خرج مكن تا عابدترین مردم باشى، به آنچه از راه كسب مشروع، خدایت عنایت فرمود خشنود باش تا بىنیازترین افراد باشى، به همسایه نیكى كن تا مۆمن به حساب آیى، آنچه براى خود دوست دارى براى همه دوست داشته باش تا اهل یقین باشى و از خنده زیاد بپرهیز كه خنده زیاد دلها را مىمیراند.» (مجموعة ورّام: 1/ 5؛ كنز العمال: 16/ 242)
فاطمه محمدی
کارشناس ارشد علوم قرآن و حدیث
بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان
مطالب مرتبط:
پیامدهای بی اخلاقی در فضای اینترنت!
