مدرس، مادر و روزگار مادری

مدرس متولد ۱۳۴۹ در تهران است. وی تاکنون در مجموعه‌های تلویزیونی «سیر و‌ سرکه»، «راستش را بگو»، «یوسف پیامبر» و «یادآوری» به‌ایفای نقش پرداخته، اما همه فعالیت او صرفا به‌حوزه بازیگری برنمی‌گردد و آلبوم‌های ماه نی‌و خورشید نیز از این هنرمند روانه بازار موسیقی شده است. او همچنین ترانه‌های زیادی سروده است اما مادر را مفهومی می‌داند که در مرزبندی واژه‌ها نمی‌گنجد و هنوز ترانه‌ای نسروده یا به دستش نرسیده که شایسته جایگاه و شان مادر باشد. گفت‌وگو با این هنرمند را در ادامه می خوانید.

مادران فرزند خود را در هر سنی که باشند و حتی اگر خود صاحب فرزند شوند، باز هم همان کودکی می‌دانند که نیازمند توجه ویژه است؛ مجری برنامه‌ای که خود رابطه مهمانان برنامه را با مادران‌شان به گفت‌وگو می‌نشیند، چه رابطه ای با مادر خود دارد؟
رابطه من با او مثل رابطه همه مادران و فرزندان صمیمانه و گرم است، در هر فرصتی که دست بدهد، سعی می‌کنم به‌ایشان سر بزنم و قرارهای هفتگی‌مان سر جایش است و دیدارهایی طولانی باهم داریم.
 
آیا سال جدید را در کنار ایشان تحویل کردید؟
نه، ایشان مسافرت بودند و من در کنار خانواده حضور داشتم.
 
شاعران همیشه توصیف‌های زیباتری از واژه‌ها و مفاهیم می‌توانند ارائه کنند، تعریف شما از واژه مادر چیست؟
هر واژه یا مفهوم بزرگ و مهمی که در تعریف گنجانده شود، دچار محدودیت خواهد شد؛ اگر بخواهیم مادری را هم تعریف کنیم، انگار حصاری دور آن کشیده‌ایم. این واژه در محدوده تنگ کلمات به‌سادگی نمی گنجد؛ دکتر شریعتی در کتاب «فاطمه، فاطمه است» زمانی‌که در توصیف شان و منزلت حضرت زهرا (س) برمی‌آید، با وجود تعابیر و عباراتی که درباره آن حضرت می‌گوید باز‌هم به این جمله می‌رسد که "فاطمه، فاطمه است."
 
با این حال نزدیک‌ترین مفاهیمی که می‌توانند ما را در این توصیف یاری کنند، چه خواهد بود؟
وقتی صحبت از مادر و مادرانگی می‌شود، انبوهی از مفاهیم و عبارات در نظر می‌آید و فکر می‌کنم بهترین واژه‌ای که می‌تواند مادر بودن را تعریف کند، خود مادر است.
 
شما در حوزه ترانه‌سرایی و خوانندگی هم دستی‌بر آتش دارید، آیا اثری با مضمون مادر و در وصف آن تاکنون سروده اید؟
راستش را بخواهید دغدغه این کار را دارم اما هنوز شعر و ترانه مناسبی برای این مفهوم پیدا نکرده‌ام، چراکه در این زمینه وسواس خاصی هم دارم و کمی سخت‌گیر هستم؛ بعضی موضوعات و مفاهیم آن‌قدر مهم و بزرگ هستند که صرف چند خط شعر و کلام نمی‌تواند آنها را وصف کند.

 
از میان نقش‌های مادرانه و زنانه سینما و تلویزیون خودتان کدام‌یک را ترجیح می‌دهید؟
مسلما انتخاب من تنها یک نقش یا یک فیلم نیست و اگر بخواهم اشاره مصداقی کنم، کمتر از 12 تا نخواهد بود. کارهایی که من به‌عنوان مخاطب آن‌ها را پسندیده و با آن‌ها ارتباط برقرار کرده‌ام؛ اما هر نقش از هر اثری که مطابق با واقعیت‌های جاری جامعه باشد ماندگار و باورپذیر خواهد بود؛ نقش‌های مادرانه هم از این تعریف مستثنی نیست و باید آینه روزگار و بازتاب واقعیت‌های زندگی باشد.
 
اما بهترین فیلم مادرانه از نگاه شما به‌عنوان مخاطب چیست؟
بدون شک فیلم سینمایی «مادر» به‌کارگردانی علی حاتمی را می‌توان یک اثر شاخص درباره این موضوع دانست.
 
در ادامه کمی هم درباره فضا و رویکرد برنامه «روزگار مادری» صحبت کنیم؛ به‌نظر می‌رسد گفت‌وگوها تابع فضای کلی هر قسمت است؟
بله، در هر قسمت این برنامه که میزبان بازیگران و بانوان موثر در نقش های شاخص مادر در سریال‌ها و فیلم‌های ایرانی هستیم، چند نکته مورد توجه است؛ اول این‌که گفت‌وگوها اگرچه به بهانه بازی در یک سریال یا نقش خاص شکل می‌گیرد، اما قرار نیست درباره فضای کار یا تکنیک‌های بازیگری و مشابه آن صحبت شود؛ بلکه بهانه ما جایگاه و شان زنان و مادران در جامعه است و مادران هنرمندان هم با آن‌ها در برنامه همراه می‌شوند. از طرفی خط و مسیری مشخص برای گفت‌وگو در هر برنامه درنظر گرفته شده و ادامه آن برعهده من سپرده شده است، در‌واقع به‌اجرای مولف برمی‌گردد.
 
در انتخاب مهمانان، به حوزه سریال‌سازی نگاه ویژه‌تری دارید یا سینما؟
به‌دلیل این‌که مخاطب این برنامه عموم مردم هستند، معمولا سریال ها مورد توجه قرار دارند و در کنار آن‌ها به فیلم‌هایی هم که از تلویزیون پخش شده‌است، پرداخته می‌شود.
 
آیا اجرای برنامه‌ای مادرانه با مهمانانی که تجربه ایفای این نقش‌ها را در زندگی یا حوزه بازیگری داشته‌اند، کمی برایتان سخت نیست؟
در ‌این موضوع قائل‌به تفکیک نیستم، به‌نظرم مفهوم مادر فراتر از هر مرزبندی و خط‌کشی است و نباید آن را انحصاری کرد.
 
«روزگار مادری» بعد از پشت‌سر گذاشتن ایام فاطمیه و حالا که هم‌چنان پخش آن ادامه دارد، دچار تغییراتی هم شد؟
به‌هر حال فضای برنامه در آن روزها ایجاب می‌کرد تا حزن‌انگیز باشد و از مادران شهید در کنار کارگردانان و هنرمندانی دعوت کردیم که در کارهایی با حال و هوای مادرانه حضور داشته اند؛ بعد از آن‌هم برنامه با همان روال ادامه یافت، اساسا موضوع برنامه ایجاب می‌کند که فضای مشخصی داشته باشد.

کدام برنامه بیشتر از بقیه به دلتان نشست؟
مطمئن باشید هیچ‌وقت کاری را که به‌دلم ننشیند از همان ابتدا انتخاب نمی‌کنم و سعی کردم در اجرای این برنامه هر آن‌چه در توانم هست بگذارم، ادا در نیاورم و روراست باشم. موضوع مادر موضوعی است که باید در پرداختن به آن صادق و روراست بود و خوشبختانه با توجه‌ به بازخوردهای مستقیمی که از مردم داشتم، نظرات تشویق‌آمیزی را نسبت به برنامه داشته اند.

منبع: صبا