تبیان، دستیار زندگی
مرتضی مطهری معروف به شهید مطهری روحانی، استاد فلسفه اسلامی و کلام اسلامی و تفسیر قرآن، عضو هیئت موتلفه اسلامی و از نظریه پردازان نظام جمهوری اسلامی ایران بود. وی قبل از انقلاب ۵۷ عضو انجمن سلطنتی فلسفه و استاد دانشگاه تهران بود....
عکس نویسنده
عکس نویسنده
بازدید :
زمان تقریبی مطالعه :

زندگینامه استاد شهید

زندگینامه استاد شهید


مرتضی مطهری معروف به شهید مطهری روحانی، استاد فلسفه اسلامی و کلام اسلامی و تفسیر قرآن، عضو هیئت موتلفه اسلامی و از نظریه‌پردازان نظام جمهوری اسلامی ایران بود. وی قبل از انقلاب ۵۷ عضو انجمن سلطنتی فلسفه و استاد دانشگاه تهران بود. پس از انقلاب به ریاست شورای انقلاب منصوب شد.

کودکی و نوجوانی


مرتضی مطهری ۱۳ بهمن ۱۲۹۸ در فریمان از توابع مشهد در خانواده‌ای روحانی متولد شد. وی فرزند شیخ محمد حسین کیخا (مطهری) بود. او در کودکی برای فراگیری دروس ابتدایی به مکتبخانه رفت؛ در دوازده سالگی به حوزه علمیه مشهد وارد شد و به تحصیل مقدمات علوم اسلامی همت گماشت. در این دوران اندیشه‌های مربوط به خداشناسی سخت وی را به خود مشغول کرد.

زندگینامه استاد شهید

سال ۱۳۱۶ برای تکمیل تحصیلات خود عازم حوزه علمیه قم شد. مطهری در دوره اقامت پانزده ساله خود در قم از بروجردی (در فقه و اصول) و امام خمینی (ره) (به مدت ۱۲ سال در فلسفه و اصول) و علامه طباطبائی (در فلسفه: الهیات شفای بوعلی و دروس دیگر) بهره گرفت. قبل از نقل مکان بروجردی به قم، مطهری گاهی به بروجرد می‌رفت و از علم ایشان استفاده می‌کرد. وی مدتی نیز از درس و بحث اخلاقی حاج میرزا علی آقا شیرازی بهره برد. او در قم علاوه بر تحصیل علم، در امور اجتماعی و سیاسی نیز مشارکت داشت و با فدائیان اسلام در ارتباط بود.
 مطهری، سال ۱۳۳۱ با عالیه روحانی، دختر یکی از روحانیون مشهد ازدواج کرد که حاصل این پیوند چهار دختر و سه پسر است.

فعالیت‌های سیاسی


وی در سال ۱۳۳۱ از قم به تهران مهاجرت نمود، و به تدریس در مدرسه مروی و تألیف و سخنرانی‌های تحقیقی پرداخت. سال ۱۳۳۴ اولین جلسه تفسیر انجمن اسلامی دانشجویان توسط مطهری تشکیل گردید، و در همان سال تدریس خود را در دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران را آغاز کرد. در سال‌های ۱۳۳۷ و ۱۳۳۸ و پس از تشکیل انجمن اسلامی پزشکان، مطهری به یکی از سخنرانان اصلی این انجمن تبدیل گشت. او در طول سال‌های ۱۳۴۰ تا ۱۳۵۰ سخنران منحصربه‌فرد این انجمن بود. مرتضی مطهری در فعالیت‌های سیاسی کنار امام خمینی (ره) بود، طوری که می‌توان سازماندهی قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ در تهران و هماهنگی آن با امام (ره) را مرهون تلاش‌های او و یارانش دانست.
پس از تشکیل هیئت‌های موتلفه اسلامی، مطهری از سوی رهبر انقلاب به همراه چند تن دیگر از شخصیت‌های روحانی عهده دار رهبری این هیئت‌ها گشت. پس از ترور حسنعلی منصور نخست وزیر وقت توسط محمد بخارایی، کادر رهبری هیئت‌های موتلفه شناسایی و دستگیر شد.

فعالیت‌های علمی-فرهنگی


پس از حادثه ترور حسنعلی منصور، مطهری به تألیف کتاب در موضوعات مورد نیاز جامعه و ایراد سخنرانی در دانشگاه‌ها، انجمن اسلامی، نهضت اسلامی پزشکان، مسجد هدایت و مسجد جامع نارمک ادامه داد. او به یک نهضت اسلامی معتقد بود و برای اسلامی کردن محتوای نهضت تلاش‌های ایدئولوژیک بسیاری نمود. از جمله مهم‌ترین این اقدامات می‌توان به کمک به تأسیس حسینیه ارشاد در سال ۱۳۴۶ اشاره کرد. پس از مدتی به علت اختلاف نظر با برخی از اعضای هیئت مدیره، در سال ۱۳۴۹ از عضویت هیئت مدیره آن موسسه استعفا داد و آن را ترک گفت.

زندگینامه استاد شهید

از مهم‌ترین فعالیت‌های وی ارائه ایدئولوژی اسلامی از طریق تدریس و سخنرانی و تألیف کتب متعدد است. حساسیت این‌گونه فعالیت فرهنگی خصوصاً در سال‌های ۱۳۵۱ تا ۱۳۵۷ به خاطر افزایش تبلیغات گروه‌های چپ و پدید آمدن گروه‌های مسلمان چپ و...به اوج خود رسید. در این سال‌ها مطهری به توصیه امام (ره) هفته‌ای دو روز برای تدریس به قم می‌رفت و هم‌زمان در تهران نیز به تدریس در منزل ادامه می‌داد. در سال ۱۳۵۵ به دنبال اختلاف با یکی از اساتید دانشکده الهیات زودتر از موعد مقرر بازنشسته شد. همچنین در طول این سال‌ها، مطهری با همکاری تنی چند از شخصیت‌های روحانی، «جامعه روحانیت مبارز تهران» را بنیان گذارد بدان امید که روحانیت شهرستان‌ها نیز به تدریج چنین سازمانی پیدا کند.
گرچه ارتباط مرتضی مطهری با امام خمینی (ره) پس از تبعید ایشان از ایران به وسیله نامه و غیره استمرار داشت ولی در سال ۱۳۵۵ موفق گردید مسافرتی به نجف نموده و ضمن دیدار با امام (ره) درباره مسائل مهم نهضت و حوزه‌های علمیه با وی مشورت نماید. پس از مرگ مصطفی خمینی و آغاز دوره جدید نهضت اسلامی، مطهری به طور تمام وقت در خدمت نهضت قرار گرفت. در دوران اقامت رهبر انقلاب در پاریس، سفری به آن شهر نمود. در همین سفر امام خمینی (ره) وی را مسئول تشکیل شورای انقلاب کرد. هنگام بازگشت رهبر انقلاب به ایران، مطهری مسئولیت کمیته استقبال از امام (ره) را شخصاً به عهده گرفت.مطهری معتقد بود که باید اسلام را آن طور که هست به مردم معرفی کنیم، نه چیزی به آن بیفزاییم و نه بکاهیم، به تعبیر دیگر اسلام را بدون آرایش و پیرایش عرضه کنیم، آن گاه «فطرت حقیقت جوی» انسان‌ها به سوی آن جذب خواهد شد. مسئله عقب‌ماندگی جوامع مسلمان از دغدغه‌های فکری مطهری بود که سال‌ها فکر وی را به خود مشغول ساخت. به عقیده او یکی از عوامل انحطاط مسلمانان فهم غلط آن‌ها از دین بود و بی توجهی به منابع دینی در فرایند بازسازی فکر دینی موجب می‌شد تا عناصر و مفاهیمی خارج از دین به آن راه یابد.

شهادت


 بعد از ظهر روز سه‌شنبه ١١ اردیبهشت ۱۳۵۸ به همراه گروهی از رجال سیاسی انقلابی در جلسه‌ای در منزل یدالله سحابی شرکت می‌کند. پس از پایان جلسه، در تاریکی شب و هنگام خروج وی از محل جلسه، هدف گلوله یکی از افراد گروه فرقان قرار گرفت. امام خمینی (ره) علاقه زیادی به وی داشت، تا آنجا که پس از شهادت ایشان گفت: «مطهری پاره‌ی تن اسلام و حاصل عمر من بود.»

منابع:


• زندگی‌نامه مرتضی مطهری
• کتاب مسئله حجاب-مرتضی مطهری


مرکز یادگیری سایت تبیان - تهیه: مریم عرفانیان