چگونه همه زندگیمان زیبا شود؟
گستردگی معارف اسلام و شیوه روانی و حركتی بزرگان دین، پشتیبانی از اخلاق به عنوان مهمترین كنش دین در رفتار عملی پیامبر و دیگر معصومین به وفور به چشم می خورد.
انسان همواره در حال ارتباط و تعامل یا تاثیر و تاثر میباشد. او در جهانی قرار گرفته كه ارتباطات، نقشی اساسی در آن ایفا میكند. خدا، خود، افراد جامعه و طبیعت میتواند به عنوان عامل در انسان اثر بگذارد. در زندگی ارتباطی انسان بستگی دارد كدام یك از این عوامل محور باشد؛مثلا زندگی خدا محور باشد، فرزند محور باشد همان تأثیر بیشتر و اساسیتری بر انسان دارد.
1. زیباییهای رفتاری در ارتباط با خدا
آنچه انسانها را از دیگر موجودات جدا میكند، احساسات، نیتها، افكار و رفتارهاست. كردار هر انسانی نمیتواند از پندار او تفكیك شود؛ یعنی عملکرد هر انسانی ناشی از نوع تفکر اوست، زیرا فرد همواره از تصمیمات خود متأثر است. از سویی، راز آزادی و قدرت انسان در این است كه میتواند اراده كند و سبك زندگی خود را شكل دهد. مجموعه این پندارها و كردارها، نظام شخصیتی او را پدید میآورد. عبادت و عبودیت (پرستش)، سپاسگزاری و حقشناسی (شكر)، دعا و نیایش و توبه و بازگشت از جمله زیباییهایی است كه بر سبك زندگی ارتباطی انسان با خداوند متعال میدرخشد.
از طرف دیگر هر چه رابطه انسان با خدای خویش قوی تر باشد و به اصطلاح معنویت در زندگی او پر رنگ باشد، انسان آرام تر و زیباتری خواهد بود و افراد دیگر هم از خانواده گرفته تا جامعه در کنار او آرامش بیشتری دارند.
2. زیباییهای رفتاری در ارتباط با خود
انسان دو بعد روحانی و جسمانی دارد كه هر یك از این دو بعد، دارای تواناییها و گرایشهای گوناگونی است. تواناییها و گرایشهای جسمانی در برابر انگیزشهای روحانی، نقش ابزاری دارند و هدف از توجه به آنها در سبك زندگی، كسب قدرت لازم برای پیشرفت و تعالی و تبلور زیباییهای روحانی است. شخصیت متوازن و متعادل، زیبا جلوه میكند و افراط و تفریط به زشتی میانجامد. خودشناسی و خودسازی، نشاط، سرزندگی و خرسندسازی، آزادگی در زندگی، پاكی و پاكدامنی در پرتو عفتورزی، پاكیزگی و آراستگی، وقتشناسی، و اعتدال و میانهروی از زیباییهای رفتاری ارتباط با خویشتن است.
3. زیباییهای رفتاری در روابط خانوادگی
در محیط خانواده، روابط گوناگونی پدید میآید كه مهمترین آنها، روابط پدر و مادر با فرزندان و برعكس و روابط زن و شوهر است. اسلام، آموزههای فراوانی را برای زیباسازی این روابط توصیه میكند و الگوهایی را نیز به همگان نشان میدهد.
آموزههایی همچون: حتی اگر تو را زدند، تو «اُف» نگو، خیره نگاه مكن، دست بلند نكن، جلوتر از آنان راه نرو، آنان را به نام صدا نزن، كاری نكن كه مردم به آنان دشنام دهند، پیش از آنان منشین و پیش از آنكه از تو چیزی بخواهند، به آنان كمك كن و جالبتر اینكه اگر تو را به سوی شرك گرایش دهند، اطاعت نكن، ولی باز هم نباید ایشان را ترك كنی و رفتار نیكوی خود را با آنان قطع منما؛ و مانند این آموزهها، فراوان در سبك زندگی اسلامی سفارش شده است.
در نگاهی كلی به سبك زندگی همسران كه در حوزه روابط خانوادگی رخ میدهد، باید گفت معمولاً زن از نظر احساسات و عواطف، قویتر است و مرد از نظر تدبیر و عقل و تعقّل. محیط خانواده، هم به تدبیر نیاز دارد و هم به پرورش و تربیت؛ در این صورت، تقسیم كار به شكل طبیعی به وجود میآید. اصلا تمرین نیکی و احسان در جامعه از خانواده آغاز می شود، چرا که کسی که نتواند با پدر و مادر خویش که مهمترین افراد در زندگیش هستند،و بعد با همسر خویش که همراه او در زندگیست، به درستی و زیبایی رفتار کند، چگونه می تواند انسانیت و حسن رفتار را در جامعه داشته باشد؟
4. زیباییهای رفتاری در روابط اجتماعی
جامعه اسلامی مانند خانوادهای بزرگ است. در این جامعه، همسالان همچون برادر و خواهر، كهنسالان همچون پدر و مادر و خردسالان همچون فرزندان خانواده شمرده میشوند. حتی در ارتباط با جامعه بینالمللی، غیر همكیشان نیز از آن جهت كه مخلوق خداوند و انساناند، محترم هستند.
جذابیّتهای بسیاری از سبك ارتباطی انسان با دیگران در حوزه ارتباطات اجتماعی قابل رصد است كه در اینجا تنها به برخی عنوانهای آنها اشاره میشود: «حقگرایی به جای خود یا اكثریتگرایی»، «عدالتگرایی»، «نقدپذیری و پندپذیری» در كنار «شنیدن و تحمل سخن و رفتار دیگران»، «برازندگی پوزشخواهی و برازیدگی پذیرش عذر دیگران»، «مسئولیتپذیری و حساسیت اجتماعی»، «روابط نوعدوستانه در قالب مباحث زیبایی همچون سلام كردن، مهماندوستی، دید و بازدید، صله رحم، همسایهداری، اصلاح میان دیگران، تعاون و همكاری، وفاق و همگرایی، و فرهنگ برادری»، «روابط مهرورزانه در قالب مباحثی همچون احسان و نیكوكاری، انفاق و وقف، مهربانی با اقلیتهای مذهبی، یتیمنوازی، تفقّد و رسیدگی، بخشش و مشكلگشایی و كارگشایی»، «حُسن استماع و رازداری در قالب زیباییهایی چون خوب گوش دادن، بیاجازه گوش ندادن، نجوا و سخن درِ گوشی، رازداری، خاموشی و سكوت»، «راستی و درستی با گزارههای همسو با راستگویی و امانتداری»، «روابط عزتمندانه با جلوههای زیبایی همچون شجاعت و شهامت، جوانمردی و مردانگی، تواضع و فروتنی»، «عفو و گذشت با گزارههایی مانند چشمپوشی، بخشش با قدرت، پاسخ بدی با نیكی و آغاز به نیكی و ایثار» و « خوشاخلاقی در كمند زیباییهای خوشرویی و خوشگویی یعنی ادب در گفتار به عبارتی یعنی نرمش در سخن گفتن، قطع نكردن كلام دیگری، پرهیز از پرحرفی، فاش نكردن اسرار دیگران، حفظ زبان، سخن گفتن به تناسب فهم مخاطب، توجه به مكانها و موارد سخن گفتن، سكوت كردن، پرهیز از حرفها و قضاوتهای بیدلیل و مدرك و تمسخر و توهین به دیگران».
5. زیباییهای رفتاری در ارتباط با طبیعت
طبیعت با همه مظاهر زیبایش، از زمین و آسمان، دریا و خشكی تا حیوانات و مانند آن، افزون بر رُخنمایی قدرت آفریدگار، جهت ایجاد جذابیت در زندگی آدمی و تأمینكننده نیازهای انسان است. «كسب شادابی و نشاط»، از جمله زیباییهای شگفتانگیز ارتباط با طبیعت است كه به وفور در آموزههای اسلامی بهآن اشاره شده است. توجه به طبیعت بارها در قرآن بیان شده ، حفظ طبیعت و جلوگیری از الودگی آن در دستورات دینی پر رنگ گزارش شده، انسان دیندار و زیبا پسند، طبیعت را جلوه ای از قدرت پروردگار خود می داند و با احترام از طبیعت یاد می کند.
فرآوری: زینب عشقی
بخش زیبایی تبیان
منبع: معارف مگز
مطالب مرتبط:
جراحی زیبایی روی ذهن
رمز داشتن یک زندگی زیبا
برای دختر شما خواستگار اومده
چرا بعضی ها همه چی دارند
خوشتیپی به نیت خدا
دستان زیبای تو یک دنیا حرف دارد